Ειδικός στην άνοια εξηγεί τι πρέπει να κάνετε εάν πρόκειται για μια αλλαγή που αντιμετωπίζετε εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο. Όταν μιλάμε για σημάδια άνοιας, η πιο γνωστή ένδειξη είναι πιθανότατα η έντονη αφηρημάδα. Ενώ σίγουρα είναι ανησυχητικό να παρατηρείτε κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο να ξεχνά πρόσφατες συζητήσεις και προγραμματισμένα ραντεβού ή πού άφησε συνηθισμένα αντικείμενα, δεν είναι το μοναδικό πρώιμο σημάδι άνοιας που μπορεί να εμφανιστεί.
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PLoS One, μια αλλαγή στην ταχύτητα βάδισματος (πόσο γρήγορα περπατάτε) θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη άνοιας. Μία γηρίατρος και ειδικός σε θέματα άνοιας εξηγεί πώς συνδέεται η ταχύτητα βάδισματος με την άνοια, καθώς και για το τι πρέπει να κάνετε εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο το βιώνει.
Άνοια και ταχύτητα βαδίσματος: Πώς συνδέονται σύμφωνα με νέα μελέτη
Η νέα μελέτη εξέτασε 95 ενήλικες άνω των 60 ετών που ζουν στην Κούβα. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν παρουσίαζε σημάδια γνωστικής εξασθένησης πριν την έναρξη της μελέτης και όλοι δήλωσαν ότι ασκούνται ήπια.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν το βάδισμα των συμμετεχόντων καθώς και τη γνωστική τους λειτουργία, όπως εξετάστηκε μέσω των αποτελεσμάτων ενός κοινού εργαλείου ελέγχου για γνωστική εξασθένηση. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν επίσης σε ηλεκτροεγκεφαλόγραμμα (EEG) για να μπορέσουν οι ερευνητές να δουν την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου τους.
Όταν συγκεντρώθηκαν όλα τα δεδομένα από αυτές τις δοκιμές, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι υπήρχε συσχέτιση μεταξύ της μείωσης της ταχύτητας βαδίσματος και της μείωσης της γνωστικής λειτουργίας και των ανωμαλιών στο EEG. Αυτό οδήγησε τους ερευνητές να πιστέψουν ότι η μείωση της ταχύτητας βαδίσματος θα μπορούσε να αποτελεί σημάδι άνοιας.
Η Dr. Elizabeth Landsverk, MD, γηρίατρος και ειδικός σε θέματα άνοιας, επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι η σύνδεση μεταξύ της ταχύτητας βαδίσματος και της γνωστικής υγείας. Η μελέτη δεν κατέδειξε ποια αλλαγή συνέβη πρώτα. «Η πιο αργή ταχύτητα βαδίσματος μπορεί να οφείλεται σε άλλες παθήσεις όπως αρθρίτιδα ή νευρολογικές διαταραχές, χωρίς να αναφέρουμε τη νόσο του Parkinson», λέει.
Ενώ το πιο αργό περπάτημα μπορεί να είναι σημάδι άνοιας, η Dr. Landsverk λέει ότι δεν είναι συνήθως ένα από τα πρώτα σημάδια, τα οποία περιλαμβάνουν:
- κακή κρίση,
- αλλαγές στη διάθεση και
- προβλήματα μνήμης.
Επιπλέον, αναφέρει ότι διαφορετικές μορφές άνοιας μπορούν να επηρεάσουν το πόσο γρήγορα ή αργά περπατάει κάποιος.
«Ενώ η αγγειακή άνοια οδηγεί συχνά σε διαταραχές του βαδίσματος, όσοι πάσχουν από Αλτσχάιμερ μπορεί να παρουσιάσουν ήπιες αλλαγές στο βάδισμα τους στο αρχικό στάδιο της νόσου με σταδιακή επιδείνωση καθώς η κατάσταση χειροτερεύει», εξηγεί η Dr. Landsverk.
Αλλαγή στην ταχύτητα βαδίσματος: Πιθανές αιτίες και τι πρέπει να κάνετε
Αν εσείς ή κάποιος αγαπημένος σας έχει αρχίσει να περπατάει πιο αργά, η Dr. Landsverk συμβουλεύει να μην θεωρήσετε αυτόματα ότι οφείλεται σε άνοια. Αντιθέτως, καλό θα ήταν να εξετάσετε άλλες (πιο συχνές) πρώιμες ενδείξεις άνοιας για να έχετε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Εάν η αλλαγή στην ταχύτητα βάδισματος συνυπάρχει και με άλλα συμπτώματα, η Dr. Landsverk συνιστά να επισκεφτείτε νευρολόγο το συντομότερο δυνατό. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να καταλάβετε πώς και γιατί συνέβησαν αυτές οι αλλαγές. Μπορεί να οφείλεται σε άνοια, μπορεί και όχι.
«Εάν παρατηρήσετε μόνο μια αλλαγή στο βάδισμα [ταχύτητα], οι λόγοι μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με την άνοια», τονίζει η Dr. Landsverk. «Μπορεί να συνδέεται με ορισμένα φάρμακα ή συνδυασμό φαρμάκων ή να είναι αποτέλεσμα μιας πρόσφατης, παρατεταμένης νοσηλείας στο νοσοκομείο. Μια νοσηλεία στο νοσοκομείο για 10 ημέρες ή περισσότερο μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια έως και 50% μυϊκής μάζας».
Φροντίστε να αναφέρετε στον γιατρό σας τυχόν αλλαγές στη μνήμη, τη διάθεση ή τη συμπεριφορά. Η Dr. Landsverk λέει ότι πιθανότατα θα χρειαστεί να κάνετε εξετάσεις αίματος για να μπορέσει ο γιατρός σας να αξιολογήσει το συκώτι, τα νεφρά, τον αριθμό των αιμοπεταλίων, τον θυρεοειδή και τα επίπεδα ασβεστίου, χοληστερόλης και σακχάρου στο αίμα. «Όσοι παρουσιάζουν κακή γνωστική λειτουργία θα πρέπει επίσης να υποβληθούν σε αξονική τομογραφία εγκεφάλου», προσθέτει.
Εάν εσείς (ή κάποιος αγαπημένος σας) περπατάτε πιο αργά και πράγματι έχετε άνοια, η Dr. Landsverk λέει ότι αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσετε να περπατάτε. Αντιθέτως, το περπάτημα είναι καλό! «Για τους περισσότερους ηλικιωμένους με πρώιμη άνοια, το περπάτημα είναι ασφαλές και μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου. Σε πιο προχωρημένα στάδια, όταν ο ηλικιωμένος έχει χειρότερη ισορροπία και μειωμένη αίσθηση ασφάλειας, το περπάτημα εξακολουθεί να συνιστάται αλλά θα πρέπει να γίνεται με στενή επίβλεψη», εξηγεί.
Είναι θετικό ότι διεξάγεται περισσότερη επιστημονική έρευνα με επίκεντρο την άνοια. Όσο περισσότερα μαθαίνουμε, τόσο το καλύτερο. Αλλά αν παρατηρήσετε ότι περπατάτε πιο αργά από ό,τι συνήθως, μην το θεωρήσετε σίγουρο σημάδι ότι έχετε άνοια. Εάν ανησυχείτε για την γνωστική σας υγεία, επισκεφτείτε έναν γιατρό ή νευρολόγο. Η συνεργασία με γιατρό είναι καλύτερη από το να κάνετε υποθέσεις μόνοι σας.
