Πλούσια κατασκευαστικά αποδείχθηκε η περασμένη δεκαετία για τη
χώρα, η οποία παρά την οικονομική ύφεση φαίνεται ότι οδήγησε σε
σημαντικές αλλαγές στο τοπίο των πάσης φύσεως μετακινήσεων. Τα έργα
που ολοκληρώθηκαν από το 2013 μέχρι σήμερα δεν ήταν
λίγα, ενώ πολλά από αυτά άλλαξαν την καθημερινότητά μας.
Γεγονός ωστόσο παραμένει ότι μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της
Αθήνας, το 2004, οπότε και παρατηρήθηκε κατασκευαστικός
οργασμός σε επίπεδο οδικών έργων εντός της πόλης οι
μπουλντόζες απομακρύνθηκαν από την Αττική και μεταφέρθηκαν στο
εθνικό οδικό δίκτυο. Πέντε μεγάλοι
αυτοκινητόδρομοι παραδόθηκαν στην κυκλοφορία την περασμένη
δεκαετία αλλάζοντας άρδην την ποιότητα και τους χρόνους των
διαπεριφερειακών μετακινήσεων. Εντός Αττικής σε επίπεδο οδοποιίας
δεν σημειώθηκε ιδιαίτερη πρόοδος, καθώς οι
δυνάμεις επικεντρώθηκαν στις επεκτάσεις των μέσων σταθερής τροχιάς
με στόχο την ενίσχυση της χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Η επιλογή υπήρξε απόλυτα συνειδητή καθώς η Αθήνα ήδη εξυπηρετεί
πολύ περισσότερα οχήματα από όσα αντέχει και το ενδεχόμενο
επέκτασης υφιστάμενων δρόμων δεν θα βελτίωνε τις συνθήκες
μετακίνησης. Στόχος λοιπόν των κυβερνήσεων των τελευταίων ετών,
έστω και σε θεωρητικό επίπεδο, υπήρξε η μετατόπιση της
«κίνησης» στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς με στόχο να
απαλλαγούν οι ασφυκτικοί δρόμοι από το έντονο κυκλοφοριακό
πρόβλημα. Το στοίχημα, εκ του αποτελέσματος κρίνοντας, μπορεί να
μην έχει κερδηθεί, ωστόσο βελτιώνεται σταδιακά η εξυπηρέτηση που
προσφέρει η αστική συγκοινωνία και κυρίως τα μέσα σταθερής τροχιάς.
Στον αντίποδα ωστόσο εκ διαμέτρου αντίθετη εικόνα εισπράττει κανείς
στις μετακινήσεις μεταξύ νομών, όπου η χώρα έχει σίγουρα
αλλάξει σελίδα. Υπάρχουν διαδρομές που πλέον γίνονται πολύ
ταχύτερα, με μεγαλύτερη ευκολία και ασφάλεια, ενώ δεν είναι λίγες
οι πόλεις που ήρθαν ξαφνικά πολύ κοντά η μία στην
άλλη. 
Πέντε
μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι σε λειτουργία
Η Ολυμπία Οδός παραδόθηκε στην κυκλοφορία τον Μάρτιο του 2017
και έχει συνολικό μήκος 201,5 χλμ.. Ο αυτοκινητόδρομος
Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα χαρακτηρίστηκε ως ένα
από τα δυσκολότερα έργα κατασκευαστικά γιατί ήταν ο μόνος
αυτοκινητόδρομος που τμήμα του (Κορίνθου – Πατρών) κατασκευάστηκε
ενώ ήταν σε λειτουργία. Η κατασκευή του μάλιστα είχε διακοπεί για
2,5 χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης. Παράλληλα το τμήμα
της Ολυμπίας Οδού Κόρινθος – Πάτρα κατασκευάστηκε σε ένα ιδιαίτερα
ασταθές γεωλογικό περιβάλλον. Ο αυτοκινητόδρομος διαθέτει συνολικά
29 ανισόπεδους κόμβους, που τον συνδέουν με το
υπόλοιπο οδικό δίκτυο. Πρόκειται για ένα πολύ πυκνό δίκτυο κόμβων,
αφού κατά μέσο όρο αντιστοιχεί ένας κόμβος σε κάθε 7 χιλιόμετρα
αυτοκινητόδρομου. Περιλαμβάνει 38 άνω διαβάσεις, 204 κάτω
διαβάσεις, 80 γέφυρες, 29 σήραγγες συνολικού μήκους 25,6 χλμ. και
έξι Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ). Πρόκειται
για τον πρώτο αυτοκινητόδρομο που προσφέρει τη δυνατότητα
χιλιομετρικής χρέωσης. Το έργο σύνδεσε τρεις Περιφέρειες
της χώρας, έφερε πιο κοντά σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, ενώ
περιόρισε την απόσταση της Αττικής από το λιμάνι της Πάτρας σε
μόλις δύο ώρες.
Την ίδια χρονιά, στις 7 Απριλίου του 2017 παραδόθηκε στην
κυκλοφορία το νέο τμήμα του Αυτοκινητόδρομου Αιγαίου
Ευαγγελισμός – Σκοτίνα σηματοδοτώντας την ολοκλήρωση του
έργου. Το έργο έφερε πιο κοντά μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα, η
Λαμία, η Λάρισα και η Θεσσαλονίκη. Συνολικά διαθέτει 3 σήραγγες με
ξεχωριστούς κλάδους ανά κατεύθυνση (σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές
προδιαγραφές), μήκους 2 χλμ., 6 χλμ. και 3 χλμ. αντίστοιχα. Η
Μεγάλη Σήραγγα Τεμπών (μήκους 6 χλμ.) αποτελεί την μεγαλύτερη στα
Βαλκάνια, ενώ απάλλαξε τους ταξιδιώτες από ένα τρομακτικά
επικίνδυνο τμήμα το οποίο είχε μια… ροπή στα ατυχήματα. Η
«Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» διαχειρίζεται το τμήμα της ΠΑΘΕ (Πάτρα –
Αθήνα – Θεσσαλονίκη) από τις Ράχες του νομού Φθιώτιδας έως το
Κλειδί Ημαθίας, μήκους 229,4 χλμ. καθώς και το τμήμα από τον
Ευαγγελισμό έως την Λεπτοκαρυά μήκους 34,3 χλμ.
Το 2017
ήταν το έτος των αυτοκινητοδρόμων
Το τμήμα του αυτοκινητόδρομου από τον Ανισόπεδο Κόμβο
Μεταμόρφωσης Αττικής έως τη Σκάρφεια Φθιώτιδας, μετά τα Καμένα
Βούρλα παραδόθηκε επίσης το 2017 από την Νέα Οδό. Πρόκειται για
έναν δρόμο μήκους περίπου 172,5 χλμ. Το έργο
διασχίζει δύο περιφέρειες, τρεις νομούς και περιλαμβάνει 8 γέφυρες,
30 ανισόπεδους κόμβους και ημικόμβους και 84 άνω και κάτω
διαβάσεις. Το καλοκαίρι του 2017 παραδόθηκε στην κυκλοφορία το νέο
τμήμα Αμφιλοχία – Σελλάδες της Ιόνιας Οδού, συμπληρώνοντας το έργο
ενός σύγχρονου αυτοκινητόδρομου συνολικού μήκους 182 χλμ.
από το Αντίρριο μέχρι την Πέρδικα Ιωαννίνων. Πρόκειται για
ένα τμήμα 27 χλμ., με την διάρκεια της διαδρομής από τον ανισόπεδο
κόμβο Αμφιλοχίας έως και την παράκαμψη Άρτας να έχει μειωθεί κατά
το ήμισυ (περιορίστηκε στα 20 από τα 40 λεπτά που ήταν). Το
εν λόγω τμήμα διαθέτει πλέον δυο λωρίδες κυκλοφορίας και ΛΕΑ,
περιλαμβάνει 5 γέφυρες, 22 άνω και κάτω διαβάσεις . Στο τμήμα
συναντάται ο ημικόμβος Κομποτίου (στο 125,7ο χλμ.) ο οποίος συνδέει
την Ιόνια Οδό με την εθνική οδό Αντιρρίου – Άρτας. Η ολοκλήρωση της
Ιονίας Οδού λίγους μήνες αργότερα έβγαλε την Δυτική Ελλάδα από την
απομόνωση.
Το περασμένο καλοκαίρι (Ιούλιος 2021) παραδόθηκαν στην
κυκλοφορία τα πρώτα 14,2 χλμ. του νότιου τμήματος του Ε65, από την
εθνική οδό στο ύψος της Λαμίας έως τον κόμβο
Καρπενησίου. Εξυπηρετεί την κυκλοφορία από και προς
το Καρπενήσι και τη Μακρακώμη. Ολόκληρο το νότιο τμήμα, από
Λαμία έως Ξυνιάδα βρίσκεται σήμερα στο 70% και θα παραδοθεί στην
κυκλοφορία στα τέλη του 2022. Το νέο τμήμα το διαχειρίζεται η
κοινοπραξία Κεντρική Οδός (όπως την εθνική οδό στο Μαλιακό κόλπο
και το τμήμα Ξυνιάδας- Τρικάλων του Ε65). Περιλαμβάνει τρεις
γέφυρες, δύο ανισόπεδους κόμβους (Λαμίας και Καρπενησίου) και έναν
σταθμό εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών, που όμως δεν έχει ακόμα
ολοκληρωθεί.
Επεκτάσεις των μέσων σταθερής
τροχιάς
Σημαντικές αν και όχι πολλές ήταν οι προσθήκες στα μέσα σταθερής
τροχιάς που στόχο έχουν την διεύρυνση του δικτύου τους για την
ενίσχυση τη εξυπηρέτησης των αστικών μετακινήσεων. Το 2013 ήταν μια
χρονιά ορόσημο καθώς μέσα σε οκτώ μήνες παραδόθηκαν δύο
επεκτάσεις. Στη Γραμμή 2 προστέθηκαν έξι συνολικά σταθμοί
στην επέκταση προς το Ελληνικό (Ηλιούπολη, Άλιμος, Αργυρούπολη,
Ελληνικό). Η δυτική επέκταση της Γραμμής 3 από το Αιγάλεω μέχρι το
σταθμό Αγ. Μαρίνα (Δήμος Αγ. Βαρβάρας) συνολικού μήκους 1,4 χλμ.
πρόσθεσε 30.000 επιβάτες στη γραμμή σε ημερήσια βάση. Το 2020
παραδόθηκε η επέκταση της Γραμμής 3 από την Αγία Μαρίνα στην Νίκαια
με 3 σταθμούς (Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός και Νίκαια). Με τη
λειτουργία των τριών πρώτων σταθμών της επέκτασης προς Πειραιά
αυξήθηκε η επιβατική κίνηση κατά 63.000 ημερησίως.
Τέλος πριν από δύο μήνες τέθηκε σε λειτουργία η επέκταση της
γραμμής του Τραμ προς τον Πειραιά με την κυκλική γραμμή «ΣΕΦ» –
«Λιμάνι Πειραιά», προσφέροντας άμεση πρόσβαση στο μεγαλύτερο λιμάνι
της χώρας.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: UNSLPASH.COM
