Μπορεί στο άκουσμα της επιβολής αμερικανικών δασμών, η πλειονότητα των κρατών του πλανήτη να τρόμαξε, επιζητώντας τον διάλογο, αλλά όχι η Κίνα. Το Πεκίνο σήκωσε το γάντι που πέταξε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, και είναι αποφασισμένο να το κρατήσει γερά, ακόμα και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, έκρινε δήλωσε ότι δεν υπάρχει λόγος αποσύνδεσης των δύο οικονομιών.
Γιατί όμως το Πεκίνο αντί να επιδιώξει –ξανά- διάλογο με τις ΗΠΑ επέλεξε να κλιμακώσει -σε αντίθεση με την ΕΕ- στις 11 Απριλίου, αυξάνοντας του δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα στο 125%;
Για τον ειδικό στις σινοαμερικανικές σχέσεις, υπ. Διδ. Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Όμπερν των ΗΠΑ, Λινγκόνκ Κονγκ, ήταν αναμενόμενο ότι η Κίνα θα ήταν πλέον ανένδοτη.
«Σε αντίθεση με τον πρώτο εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν το Πεκίνο επεδίωξε διακαώς να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, η Κίνα έχει τώρα πολύ μεγαλύτερη μόχλευση» λέει σε ανάλυσή του στο The Conversation. Πράγματι, το Πεκίνο πιστεύει ότι μπορεί να προκαλέσει τουλάχιστον τόση ζημιά στις ΗΠΑ όσο και το αντίστροφο, ενώ ταυτόχρονα επεκτείνει την παγκόσμια θέση του.
Το Πεκίνο πιστεύει ότι οι δασμοί του Τραμπ κινδυνεύουν να ωθήσουν την μέχρι χθες ισχυρή οικονομία των ΗΠΑ προς μια ύφεση
Ναι μεν οι κινεζικές βιομηχανίες που παράγουν έπιπλα, ρούχα, παιχνίδια και οικιακές συσκευές για Αμερικανούς καταναλωτές θα πληγούν, ωστόσο, ο ειδικός εξηγεί ότι από τότε που ο Τραμπ ξεκίνησε για πρώτη φορά αύξηση δασμών στην Κίνα το 2018, ορισμένοι υποκείμενοι οικονομικοί παράγοντες έχουν μετατοπίσει σημαντικά τον λογισμό του Πεκίνου.
Το 2025 δεν είναι 2028
Ενώ το 2018 η 1 στις 5 εξαγωγές της Κίνας ήταν προς στις ΗΠΑ το 2023, το ποσοστό αυτό είχε πέσει στο 12,8%. Αυτό δείχνει ότι η σημασία της αγοράς των ΗΠΑ για την οικονομία της Κίνας που βασίζεται στις εξαγωγές έχει μειωθεί σημαντικά, σημειώνει ο Κόνγκ, εκτιμώντας ότι οι δασμοί ενδέχεται να ωθήσουν περαιτέρω την Κίνα να επιταχύνει τη στρατηγική της «επέκτασης της εγχώριας ζήτησης», απελευθερώνοντας τη δύναμη δαπανών των καταναλωτών της και ενισχύοντας την εγχώρια οικονομία της.
Ο Κονγκ μάλιστα υποστηρίζει ότι η οι υποτονικές αγορές ακινήτων, η φυγή κεφαλαίων και η δυτική «αποσύνδεση» έχουν επιβραδύνει την κινεζική οικονομία, αυτή η παρατεταμένη ύφεση μπορεί να έκανε την κινεζική οικονομία πιο ανθεκτική. «Έχει ωθήσει τις επιχειρήσεις και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να συνυπολογίσουν την υπάρχουσα σκληρή οικονομική πραγματικότητα, ακόμη και πριν από τον αντίκτυπο των δασμών του Τραμπ» υπογραμμίζει.
Οι δασμοί του Τραμπ μπορεί ενδεχομένως να προσφέρουν στην κινεζική κυβέρνηση έναν εξωτερικό αποδιοπομπαίο τράγο, συσπειρώνοντας το δημόσιο αίσθημα και μετατοπίζοντας τις ευθύνες στην αμερικναική επιθετικότητα.
Αναντικατάστατη η Κίνα
Ο Κονγκ προσφθέτει ότι η Κίνα αντιλαμβάνεται ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν εύκολα να αντικαταστήσουν τα κινεζικά προϊόντα, ιδιαίτερα μέσω των αλυσίδων εφοδιασμού τους. «Ενώ οι άμεσες εισαγωγές των ΗΠΑ από την Κίνα έχουν μειωθεί, πολλά αγαθά που εισάγονται τώρα από τρίτες χώρες εξακολουθούν να βασίζονται σε εξαρτήματα ή πρώτες ύλες κινεζικής κατασκευής» τονίζει.
Μέχρι το 2022, οι ΗΠΑ βασίζονταν στην Κίνα για 532 βασικές κατηγορίες προϊόντων – σχεδόν 4 φορές το επίπεδο του 2000 – ενώ η εξάρτηση της Κίνας από τα προϊόντα των ΗΠΑ μειώθηκε στο μισό την ίδια περίοδο.
Ισχυρά αντίποινα
Στη συνέχεια, ο ειδικός προσθέτει ότι η Κίνα διαθέτει και στρατηγικά αντίποινα έναντι των ΗΠΑ.
Κυριαρχεί στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών –κρίσιμης σημασίας για τις στρατιωτικές βιομηχανίες και τις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας– προμηθεύοντας περίπου το 72% των εισαγωγών σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ, τις οποίες έχουν ανάγκη και οι αμυντικές βιομηχανίες.
Η Κίνα διατηρεί επίσης την ικανότητα να στοχεύει βασικούς τομείς εξαγωγών αγροτικών προϊόντων των ΗΠΑ, όπως τα πουλερικά και η σόγια – βιομηχανίες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την κινεζική ζήτηση και συγκεντρώνονται σε Πολιτείες που τείνουν προς τους Ρεπουμπλικάνους. Η Κίνα αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ των εξαγωγών σόγιας των ΗΠΑ και σχεδόν το 10% των αμερικανικών εξαγωγών πουλερικών.
Οι δασμοί απειλούν να συρρικνώσουν σημαντικά τα περιθώρια κέρδους εταιρειών τεχνολογικής αιχμής τους -πχ Apple-, κάτι που το Πεκίνο πιστεύει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόχλευση κατά του Τραμπ. Ήδη, το Πεκίνο φέρεται να σχεδιάζει να αντεπιτεθεί μέσω ρυθμιστικών πιέσεων στις αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα.
Στρατηγικό άνοιγμα για την Κίνα σε Ασία
Επίσης, το γεγονός ότι ο Τραμπ δασμολογεί και συμμαχικές του χώρες δημιουργεί μια στρατηγική ευκαιρία για μια γενιά για να εκτοπίσει την αμερικανική ηγεμονία.
«Αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει σημαντικά το γεωπολιτικό τοπίο της Ανατολικής Ασίας» λέει ο Κόνγκ. Ήδη στις 30 Μαρτίου -αφού ο Τραμπ αύξησε για πρώτη φορά τους δασμούς στο Πεκίνο- η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα φιλοξένησαν τον πρώτο τους οικονομικό διάλογο εδώ και πέντε χρόνια και δεσμεύτηκαν να προωθήσουν μια τριμερή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.
Η κίνηση ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτη δεδομένου του πόσο προσεκτικά είχαν εργαστεί οι ΗΠΑ για να καλλιεργήσουν τους Ιάπωνες και Νοτιοκορεάτες συμμάχους τους κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν ως μέρος της στρατηγικής τους για την αντιμετώπιση της κινεζικής περιφερειακής επιρροής. Από την οπτική γωνία του Πεκίνου, οι ενέργειες του Τραμπ προσφέρουν μια ευκαιρία να διαβρώσουν άμεσα την επιρροή των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό.
Ομοίως, οι απότομοι δασμοί του Τραμπ στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, που ήταν επίσης σημαντική στρατηγική περιφερειακή προτεραιότητα κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν, μπορεί να ωθήσουν αυτά τα κράτη πιο κοντά στην Κίνα. Τα κινεζικά ΜΜΕ ανακοίνωσαν στις 11 Απριλίου ότι ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θα πραγματοποιήσει κρατικές επισκέψεις στο Βιετνάμ, τη Μαλαισία και την Καμπότζη από τις 14 έως τις 18 Απριλίου, με στόχο την εμβάθυνση της «ολόκληρης συνεργασίας» με τις γειτονικές χώρες.
Άνοιγμα και σε ΕΕ
Επίσης, η δασμολογική στρατηγική του Τραμπ έχει ήδη ωθήσει την Κίνα και τους αξιωματούχους από την ΕΕ την ενίσχυση των εμπορικών τους δεσμών που είχαν προηγουμένως τεταθεί, κάτι που θα μπορούσε να αποδυναμώσει τη διατλαντική συμμαχία που είχε προσπαθήσει να αποσυνδεθεί από την Κίνα, εκτιμά ο Κονγκ.
Τώρα, η ΕΕ και οι Κινέζοι αξιωματούχοι διεξάγουν συνομιλίες για τα υπάρχοντα εμπορικά εμπόδια και εξετάζουν το ενδεχόμενο μιας συνόδου κορυφής στην Κίνα τον Ιούλιο.
Τέλος, η Κίνα βλέπει στη δασμολογική πολιτική του Τραμπ μια πιθανή αποδυνάμωση της διεθνούς θέσης του δολαρίου ΗΠΑ. Οι δασμοί έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην οικονομία των ΗΠΑ, συμβάλλοντας στη μείωση της αξίας του δολαρίου, αναφέρει ο Κονγκ.
«Παραδοσιακά, το δολάριο και τα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου θεωρούνταν παραδεισένια περιουσιακά στοιχεία, αλλά η πρόσφατη αναταραχή της αγοράς έχει θέσει υπό αμφισβήτηση αυτή την κατάσταση. Ταυτόχρονα, οι απότομοι δασμοί έχουν εγείρει ανησυχίες για την υγεία της οικονομίας των ΗΠΑ και τη βιωσιμότητα του χρέους της, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη τόσο στο δολάριο όσο και στα αμερικανικά Υπουργεία Οικονομικών» σημειώνει.
