Ιστορική στιγμή για τη ναυτιλία των Ελλήνων, καθώς και για την παγκόσμια ναυτιλία, αποτέλεσε η ομιλία της Προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνας Τραυλού, στην εκδήλωση για την θαλάσσια ασφάλεια, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Στη συνεδρίαση που προήδρευσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η Μελίνα Τραυλού, με την επιδραστική τοποθέτηση της έθεσε το παγκόσμιο ζήτημα της θαλάσσιας ασφάλειας στην πραγματική του διάσταση και απηύθυνε οικουμενική πρόσκληση ενότητας και συνεργασίας, καλώντας τα Ηνωμένα Έθνη να τιμήσουν την αποστολή τους και όλα τα έθνη να εργαστούν και να συνεργαστούν για τη διαφύλαξη της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, ως κοινή, συλλογική ευθύνη και ως ακρογωνιαίο λίθο ειρήνης και ανθρωπισμού.
Η στρατηγική σημασία της ελληνικής ναυτιλίας
Η Μελίνα Τραυλού, η τοποθέτηση της οποίας αποτέλεσε σημείο αναφοράς και ενέπνευσε τις τοποθετήσεις που ακολούθησαν, αναφέρθηκε αρχικά στη στρατηγική σημασία της ελληνικής ναυτιλίας στο παγκόσμιο εμπόριο καθώς όπως είπε ο ελληνόκτητος στόλος αποτελεί το 20% του παγκοσμίου στόλου και το 60% του ευρωπαϊκού στόλου. Η Ελλάδα είναι υπερήφανη για τη μακρόχρονη και σπουδαία ναυτική της παράδοση — μια ζωντανή κληρονομιά αριστείας στις θάλασσες, είπε. Η ασφάλεια στη θάλασσα αφορά κάθε άνθρωπο, σε κάθε γωνιά του κόσμου. Αποτελεί μια από τις πιο καθοριστικές προκλήσεις της εποχής μας, και όμως, πολύ συχνά παραμελείται συνέχισε η κα. Τραυλού.
Η πρόεδρος της ΕΕΕ χαρακτήρισε τις θάλασσες ως «αρτηρίες του παγκόσμιου εμπορίου, οι δίοδοι που συνδέουν λαούς και οικονομίες και συντηρούν τις κοινωνίες μας».
Περισσότερα από 110.000 εμπορικά πλοία πλέουν σήμερα στους ωκεανούς, το 90% του διεθνούς εμπορίου πραγματοποιείται μέσω θαλάσσης — με τρόπο αξιόπιστο, οικονομικό και αποδοτικό και συμπλήρωσε ότι «περίπου 12 δισεκατομμύρια τόνοι αγαθών μεταφέρονται κάθε χρόνο: τρόφιμα, φάρμακα, καύσιμα, πρώτες ύλες και καταναλωτικά προϊόντα — όλα όσα διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας». Πάνω από 1,3 εκατομμύρια χιλιόμετρα υποθαλάσσιων καλωδίων επικοινωνίας και μεταφοράς ενέργειας τοποθετούνται και συντηρούνται από πλοία, συμπλήρωσε η Πρόεδρος της ΕΕΕ.
Στην καρδιά αυτού του παγκόσμιου δικτύου βρίσκονται σχεδόν δύο εκατομμύρια ναυτικοί, που εργάζονται αδιάκοπα, μέρα και νύχτα, για να διατηρήσουν τον κόσμο σε λειτουργία, ήταν η ιδιαίτερη αναφορά της κας. Τραυλού στα πληρώματα των πλοίων.
Ο ρόλος της ναυτιλίας στην παγκόσμια ανάπτυξη
Στη συνέχεια εξήρε τον ρόλο της ναυτιλίας στην παγκόσμια οικονομία επικαλούμενη μια πρόσφατη κοινή μελέτη του Παγκόσμιου Ναυτιλιακού Πανεπιστημίου και της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη οποία όπως είπε «κατέληξε σε ένα συγκλονιστικό συμπέρασμα: εάν το παγκόσμιο ναυτιλιακό σύστημα σταματούσε να λειτουργεί, η παγκόσμια οικονομία — και κατ’ επέκταση ολόκληρος ο πλανήτης — θα κατέρρεε μέσα σε μόλις 90 ημέρες».
Η ναυτιλία, τόνισε η πρόεδρος της ΕΕΕ είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα μέσο μεταφοράς εμπορευμάτων. Είναι ένας σιωπηλός θεματοφύλακας της παγκόσμιας ευημερίας. Δεν ενώνει τον κόσμο περιστασιακά — τον ενώνει συνεχώς, αδιαλείπτως, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Ακόμη συνέχισε, και στην παγκόσμια κρίση της πανδημίας COVID-19, όταν άλλοι τομείς σταμάτησαν, η ναυτιλία συνέχισε να λειτουργεί. «Κρατήσαμε τις αλυσίδες εφοδιασμού ζωντανές, παραδίδοντας φάρμακα, τρόφιμα και απαραίτητα αγαθά εκεί όπου τα χρειάζονταν οι άνθρωποι».
Κι όμως, χιλιάδες ναυτικοί παρέμειναν αποκλεισμένοι, χωρίς πρόσβαση σε βασική ιατρική φροντίδα — ένα δικαίωμα που όλοι εμείς στη στεριά θεωρούμε δεδομένο, συμπλήρωσε.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημαντική κοινωνική προσφορά των πλοίων σημειώνοντας ότι «στις ανθρωπιστικές κρίσεις, όπως η μαζική μετανάστευση και ο εκτοπισμός πληθυσμών, τα πλοία μας συμμετέχουν ενεργά σε διασώσεις. Όμως ας είμαστε σαφείς: τα εμπορικά πλοία δεν είναι κατασκευασμένα ούτε εξοπλισμένα για επιχειρήσεις μαζικής διάσωσης. Εκπληρώνουμε με συνέπεια το νομικό και ηθικό μας καθήκον. Όμως τα κράτη πρέπει να αναλάβουν τις δικές τους ευθύνες».
«Εμείς, οι άνθρωποι της θάλασσας, γνωρίζουμε καλά τους κινδύνους του πελάγους. Είναι μέρος της φύσης της εργασίας μας. Όμως σήμερα, οι απειλές δεν προέρχονται μόνο από τα κύματα».
Προκλήσεις
Ακολούθησαν οι αναφορές της κας. Τραυλού στις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ναυτιλιακός κλάδος. «Η ναυτιλία, είπε, εργαλειοποιείται ολοένα και περισσότερο — οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά. Η πειρατεία δεν έχει εξαλειφθεί — εξελίσσεται. Το 2024, καταγράφηκαν 116 περιστατικά, με αύξηση περίπου 50% σε σχέση με το προηγούμενο έτος».
Επίσης οι γεωπολιτικές συγκρούσεις και η πολιτική αστάθεια θέτουν ολοένα και μεγαλύτερο κίνδυνο στην ασφάλεια στη θάλασσα. Πλοία δέχονται επιθέσεις με στρατιωτικά όπλα, πυραύλους, νάρκες, drones. Πλήρωμα σκοτώνεται ή συλλαμβάνεται. Πλοία και φορτία καταστρέφονται.
Η διακίνηση ναρκωτικών, όπλων και ανθρώπων αποτελεί αναδυόμενη απειλή, που αποδεικνύει την τρωτότητα της ναυτιλίας απέναντι στο οργανωμένο έγκλημα. Και πολλές φορές, η ευάλωτη σε κάθε είδους απειλές ναυτιλία οδηγεί άδικα στην ποινικοποίηση της ναυτιλιακής κοινότητας.
Η πρόεδρος της ΕΕΕ αναφέρθηκε και στη «νέα επικίνδυνη πραγματικότητα» τις κυβερνοεπιθέσεις. Μια και μόνο κυβερνοεπίθεση είπε, αρκεί για να σταματήσει τη λειτουργία ενός πλοίου, να προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή ή να διαρρεύσει κρίσιμα εμπορικά δεδομένα. Η κακόβουλη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και των τεχνολογιών εντοπισμού από εγκληματικά δίκτυα μετατρέπει τα πλοία σε «καθαρούς» στόχους.
Παρόλα αυτά, η ναυτιλιακή βιομηχανία δεν επαναπαύεται, σύμφωνα με την κα. Τραυλού. Επικαιροποιούμε διαρκώς τις βέλτιστες πρακτικές, συμμορφωνόμαστε με διεθνείς κανονισμούς, συνεργαζόμαστε με ναυτικές δυνάμεις σε επικίνδυνες περιοχές, και όταν είναι απαραίτητο, τοποθετούμε ένοπλους φρουρούς για την προστασία πληρωμάτων και φορτίων, εξήγησε.
Όμως συνέχισε, «ας είμαστε ειλικρινείς: το να ζητείται από μια εμπορική βιομηχανία να ανταπεξέλθει μόνη της σε απειλές στρατιωτικού τύπου, δεν είναι ούτε δίκαιο, ούτε βιώσιμο».
Η ανθεκτικότητα της ναυτιλίας δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να φέρουμε μόνοι μας όλο το βάρος προειδοποίησε η Πρόεδρος της ΕΕΕ και τόνισε ότι «χρειαζόμαστε μια παγκόσμια δέσμευση. Ζητούμε ενιαία, συντονισμένη και ολιστική διακυβέρνηση της ναυτιλιακής ασφάλειας, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Ζητούμε να αξιοποιηθεί η πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία του ναυτιλιακού τομέα, ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι απειλές του σήμερα και του αύριο».
Οφείλουμε, υπογράμμισε, να περάσουμε από την αντίδραση στην πρόληψη, από την αντιμετώπιση κρίσεων στην ετοιμότητα για κρίσεις.
Συνέργειες
Για να κλείσει την ομιλία της και να στείλει το μήνυμα χρησιμοποίησε την ελληνική λέξη «συνέργεια». Η ναυτική ασφάλεια δεν μπορεί να επιτευχθεί μεμονωμένα. Απαιτεί συνεργασία, συντονισμό, συνοχή, τόνισε και συμπλήρωσε: «Χρειαζόμαστε την σταθερή δέσμευση των Ηνωμένων Εθνών, τη διεθνή αλληλεγγύη, τη συλλογική δράση. Χαιρετίζουμε την προσωπική δέσμευση του Γενικού Γραμματέα, κυρίου Αντόνιο Γκουτέρες, και προσβλέπουμε στη συνέχιση αυτής της πορείας».
«Ας υπερασπιστούμε όλοι μαζί την ελευθερία της ναυσιπλοΐας — όχι απλώς ως δικαίωμα, αλλά ως θεμέλιο της ειρήνης, της ανθρωπιάς και της παγκόσμιας ευημερίας. Οι θάλασσες μας πρέπει να παραμείνουν ανοιχτές, ελεύθερες, ασφαλείς και προστατευμένες», κατέληξε την ομιλία της.
Πηγή: ot.gr
