Μέχρι τώρα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα έπρεπε να είχε κηρύξει «αποστολή εξετελέσθη», σύμφωνα με τον γνωστό οικονομολόγο Μοχάμεντ Ελ Εριάν. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσε επίσης να επισημάνει την επιτυχία της στην αποφυγή του οικονομικού «πόνου» για τον οποίο προειδοποίησε ο ίδιος από τον Αύγουστο του 2022 στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών.
Αντίθετα, η Fed θα πρέπει να πλοηγηθεί σε ένα καλοκαίρι που θα δει και τα δύο στοιχεία των διπλών στόχων της – χαμηλός πληθωρισμός και μέγιστη απασχόληση – να απειλούνται, θεωρεί ο Μοχάμεντ Ελ Εριάν σε άρθρο του στους Financial Times. Θα συνεχίσει να αποκρούει τις επιθέσεις Τραμπ, ειδικά τώρα που έχει σηματοδοτήσει ότι οποιαδήποτε πιθανή μείωση των επιτοκίων φέτος είναι απίθανο να υλοποιηθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο το νωρίτερο. Και έχει δεσμευτεί φέτος να θέσει σε εφαρμογή ένα νέο πλαίσιο νομισματικής πολιτικής που είναι πιθανό να υπενθυμίσει σε πολλούς τις σημαντικές ελλείψεις του υπάρχοντος.
Η λίστα των προκλήσεων δεν σταματά εδώ. Η Fed λειτουργεί σε ένα ασταθές περιβάλλον όπου οι ιστορικές οικονομικές σχέσεις που αποτελούν εισροές για τη διαμόρφωση της πολιτικής της είναι πιο ασταθείς.
Η κεντρική τράπεζα πρέπει να παρακολουθεί το δολάριο — η πρόσφατη αδυναμία του εγείρει ορισμένα άβολα ερωτήματα σχετικά με τον μακροχρόνιο ρόλο του στην παγκόσμια οικονομία και τον ρόλο των αμερικανικών χρηματοπιστωτικών αγορών ως αναμφισβήτητου αποδέκτη ξένων αποταμιεύσεων. Έπειτα, υπάρχει η περιοδική ανησυχία για τη λειτουργία της αγοράς ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου.
Παράγοντες εκτός ελέγχου της Fed
Προς υπεράσπιση της Fed, ο Ελ Εριάν σημειώνει ότι πολλές από τις προκλήσεις οφείλονται σε παράγοντες πέρα από τον έλεγχό της. Ειδικότερα, τέσσερις έχουν συμβάλει σε αυτό που πιστεύει ότι θα μείνει στην ιστορία ως μια περίοδος εξαιρετικής οικονομικής αβεβαιότητας.
Η πρώτη είναι, φυσικά, οι ανατροπές στην προσέγγιση των ΗΠΑ στους δασμούς. Η πολιτική των δασμών συνοδεύεται από κάποια σύγχυση σχετικά με τις προτεραιότητες της κυβέρνησης Τραμπ. Υιοθετεί μια στρατηγική «κλιμάκωσης για αποκλιμάκωση» όπου οι υψηλότεροι δασμοί επιδιώκουν να διασφαλίσουν ένα πιο δίκαιο εμπορικό σύστημα και είναι πιθανό να είναι προσωρινοί, επισημαίνει ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz. Ή μήπως αναδύεται ένας νέος κόσμος μακροχρόνιων δασμών για την ενίσχυση των δημοσιονομικών εσόδων και την ανασυγκρότηση της μεταποιητικής δραστηριότητας;
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η αβεβαιότητα σχετικά με τις πολιτικές της κυβέρνησης και ιδιαίτερα στα δημόσια οικονομικά. Οι επιπτώσεις του «μεγάλου, όμορφου» νομοσχεδίου προϋπολογισμού που περνάει από το Κογκρέσο δεν έχουν ακόμη γίνει αισθητές. Δεν είναι επίσης σαφές πώς θα εξελιχθεί η επαναφορά της απασχόλησης και των συμβάσεων του Δημοσίου. Και δεν υπάρχει ακόμη σαφής ορατότητα σχετικά με το μέγεθος, τη μορφή και το χρονοδιάγραμμα των σχεδίων του Λευκού Οίκου.
Ο τρίτος παράγοντας είναι το σύνολο των ασυνήθιστων δεδομένων. Τα μη επεξεργασμένα δεδομένα, τα οποία καταγράφουν πώς αισθάνονται οι εταιρείες και τα νοικοκυριά, χτυπούν «καμπανάκι» εδώ και μήνες, προειδοποιώντας για χαμηλότερη ανάπτυξη και υψηλότερο πληθωρισμό. Τα αδιάσειστα στοιχεία, τα οποία σχετίζονται με αυτό που κάνουν, δεν έχουν ακόμη επιβεβαιώσει κανένα από αυτά.
Ο τέταρτος παράγοντας είναι πολύ πιο θετικός και αφορά το δυναμικό ενίσχυσης της παραγωγικότητας από τις καινοτομίες, ιδίως την τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, το σημαντικό είναι ότι δεν υπάρχει συναίνεση σχετικά με το μέγεθος και το χρονοδιάγραμμα τέτοιων εξελίξεων.
Όλα αυτά περιπλέκουν την ικανότητα της Fed να προβλέπει και να ενεργεί σε μια εποχή που ο στασιμοπληθωρισμός έχει αυξηθεί ως κίνδυνος. Αυτό γίνεται επίσης πιο δύσκολο από τη διάβρωση της αξιοπιστίας της πολιτικής της Fed και αποτελεί έναν ουσιαστικό παράγοντα για αποτελεσματική καθοδήγηση πολιτικής για το μέλλον.
Η ανοδική πορεία των αμερικανικών μετοχών αντιμετωπίζει δύσκολες δοκιμασίες
Δεδομένων των διακυβευμάτων, η κεντρική τράπεζα δεν έχει άλλη επιλογή από το να περάσει μεγάλο μέρος του καλοκαιριού παίζοντας άμυνα. Ωστόσο, δεν πρέπει να περιοριστεί σε αυτό. Πρέπει επίσης να περάσει στην επίθεση, αναπτύσσοντας ένα πιο αξιόπιστο πλαίσιο νομισματικής πολιτικής, μεταξύ άλλων αξιοποιώντας τις συστάσεις μιας πρόσφατης ομάδας εργασίας της G30, στην οποία συμμετείχε ο Ελ Εριάν.
Οι συστάσεις περιλαμβάνουν τη βελτίωση της επικοινωνίας μέσω μέτρων όπως η δημιουργία και η δημοσίευση μιας επίσημης δομής για τη χρήση μελλοντικής καθοδήγησης σχετικά με την πολιτική, η δημοσίευση προβλέψεων στελεχών, η παροχή σαφούς καθοδήγησης σχετικά με τους συμβιβασμούς μεταξύ απασχόλησης και πληθωρισμού και η ανάπτυξη ενός διαφανούς πλαισίου για την αξιολόγηση των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης και σύσφιγξης.
Η Fed θα πρέπει επίσης να είναι πιο ανοιχτή στη χρήση μιας σειράς αναλύσεων σεναρίων. Και θα πρέπει να αναβαθμίσει την κατανόησή της για τον αντίκτυπο των οικονομικών δυνάμεων στα νοικοκυριά και τις εταιρείες.
Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει μια ακόμη στρατηγική σκέψη για την Fed φέτος: η αναθεώρηση του στόχου της για πληθωρισμό 2%. Σίγουρα, αυτό απαιτεί εξέταση του πόσο αλλάζει διαρθρωτικά στην οικονομία. Ωστόσο, έχει ήδη αποκλειστεί ρητά και επανειλημμένα από την Fed. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, αυτό μπορεί να φαίνεται μια προφανής αμυντική κίνηση, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να αποδειχθεί μια χαμένη ευκαιρία, καταλήγει ο διακεκριμένος οικονομολόγος.