Γνωρίζετε τι ομάδα αίματος έχετε; Εκτός από την κρισιμότητά της σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, η ομάδα αίματος μπορεί να αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες για τον κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων ιατρικών καταστάσεων, όπως οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης τύπου 2. Η σύνδεση μεταξύ της ομάδας αίματος και της καρδιακής υγείας είναι πιο ισχυρή από όσο φαντάζεστε.
Τι σημαίνει η ομάδα αίματος για το σώμα σας
Τα γράμματα A, B και O αντιπροσωπεύουν διάφορες μορφές του γονιδίου ABO, οι οποίες προγραμματίζουν τα κύτταρα του αίματός μας διαφορετικά ώστε να σχηματίζονται οι διάφορες ομάδες αίματος. Εάν έχετε αίμα τύπου AB, για παράδειγμα, το σώμα σας είναι προγραμματισμένο να παράγει αντιγόνα Α και Β στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Ένα άτομο με αίμα ομάδας O δεν παράγει καθόλου αντιγόνα.
Το αίμα λέγεται ότι είναι «θετικό» ή «αρνητικό» ανάλογα με το αν υπάρχουν πρωτεΐνες στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Εάν το αίμα σας έχει πρωτεΐνες, έχετε Ρέζους ή Rh θετικό.
Οι άνθρωποι με ομάδα αίματος O-αρνητικό θεωρούνται «καθολικοί δότες» επειδή το αίμα τους δεν περιέχει αντιγόνα ή πρωτεΐνη, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα οποιουδήποτε θα είναι σε θέση να το δεχτεί σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Γιατί όμως υπάρχουν διαφορετικές ομάδες αίματος;
Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν πλήρως, αλλά παράγοντες όπως η καταγωγή των προγόνων κάποιου και οι παρελθούσες λοιμώξεις που προκάλεσαν προστατευτικές μεταλλάξεις στο αίμα μπορεί να συνέβαλαν στην ποικιλομορφία, σύμφωνα με τον Dr. Douglas Guggenheim, αιματολόγο στην Penn Medicine.
Για παράδειγμα, όσοι έχουν ομάδα αίματος O μπορεί να αρρωστήσουν πιο συχνά από χολέρα, ενώ όσοι έχουν ομάδες αίματος A ή B μπορεί να είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα πήξης του αίματος. Ενώ το αίμα μας δεν μπορεί να συμβαδίσει με τις διαφορετικές βιολογικές ή ιογενείς απειλές που κυκλοφορούν σε πραγματικό χρόνο, μπορεί να αντικατοπτρίζει τι έχει συμβεί στο παρελθόν. «Εν ολίγοις, είναι σχεδόν σαν το σώμα να έχει εξελιχθεί γύρω από το περιβάλλον του, προκειμένου να το προστατεύσει όσο το δυνατόν καλύτερα», δήλωσε ο Guggenheim.
Οι ομάδες αίματος που συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις
Τα άτομα με ομάδα αίματος Α, Β ή ΑΒ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή καρδιακής ανεπάρκειας από άτομα με ομάδα αίματος Ο, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA).
Ενώ ο αυξημένος κίνδυνος είναι μικρός (οι ομάδες Α ή Β είχαν συνδυαστικά 8% υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και 10% αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας, σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη), η διαφορά στα ποσοστά πήξης του αίματος είναι πολύ μεγαλύτερη, σύμφωνα με την AHA. Άτομα στην ίδια μελέτη με ομάδα αίματος Α και Β είχαν 51% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και 47% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πνευμονική εμβολή, οι οποίες είναι σοβαρές διαταραχές πήξης του αίματος που μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας.
Σύμφωνα με τον Guggenheim, ένας λόγος για αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο μπορεί να είναι η φλεγμονή στο σώμα των ανθρώπων με ομάδα αίματος Α, Β ή ΑΒ. Οι πρωτεΐνες που υπάρχουν στο αίμα ομάδας Α και Β μπορεί να προκαλέσουν μεγαλύτερη «απόφραξη» ή «πάχυνση» στις φλέβες και τις αρτηρίες, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης και καρδιακών παθήσεων.
Ο Guggenheim πιστεύει επίσης ότι αυτό μπορεί να περιγράψει την ανεπίσημη μείωση του κινδύνου σοβαρής νόσου COVID-19 σε άτομα με ομάδα αίματος Ο.
Άλλες συνέπειες της ομάδας αίματος
Οι άνθρωποι με ομάδα αίματος Ο διατρέχουν ελαφρώς χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και πήξης του αίματος, αλλά μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε αιμορραγία ή διαταραχές πήξης. Αυτό μπορεί να ισχύει ιδιαίτερα μετά τον τοκετό, σύμφωνα με μια μελέτη για την απώλεια αίματος μετά τον τοκετό, η οποία διαπίστωσε αυξημένο κίνδυνο σε γυναίκες με ομάδα αίματος Ο.
Τα άτομα με ομάδα αίματος Ο μπορεί επίσης να έχουν χειρότερη πορεία μετά από τραυματική κάκωση λόγω αυξημένης απώλειας αίματος, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Critical Care.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης σε σύγκριση με άτομα με ομάδα αίματος Ο. Η γνωστική εξασθένηση περιλαμβάνει πράγματα όπως δυσκολία στην μνήμη, την εστίαση ή τη λήψη αποφάσεων.
Πρέπει να αλλάξετε τον τρόπο ζωής σας με βάση την ομάδα αίματος;
Ενώ η διαθέσιμη έρευνα δείχνει ότι η ομάδα αίματος μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων, σημαντικοί παράγοντες όπως η διατροφή, η άσκηση ή ακόμη και το επίπεδο ρύπανσης στο οποίο εκτίθεστε στην κοινότητά σας είναι οι κύριοι παράγοντες που καθορίζουν την υγεία της καρδιάς.
Ο Guggenheim λέει ότι για τους ασθενείς που προσπαθούν να διατηρήσουν την καρδιά τους υγιή, δεν υπάρχει ειδική σύσταση που θα έκανε εκτός από μια καλή, υγιεινή διατροφή που μειώνει τη φλεγμονή, ανεξάρτητα από την ομάδα αίματος κάποιου.
Ωστόσο, σημειώνει, μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να προσφέρει πιο οριστικούς τρόπους με τους οποίους οι γιατροί θεραπεύουν τους ασθενείς με βάση την ομάδα αίματος τους. Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παράγοντες εξίσου, ένας ασθενής με υγιή επίπεδα χοληστερόλης και ομάδα αίματος Α μπορεί να ωφεληθεί από την καθημερινή λήψη ασπιρίνης, ενώ μπορεί να μην είναι απαραίτητη για ένα άτομο που βρίσκεται στην ίδια θέση με ομάδα αίματος Ο.
«Μια καλά ισορροπημένη, υγιεινή για την καρδιά διατροφή γενικά είναι αυτό που θα συνιστούσε κάθε γιατρός και θα έλεγα ότι το σύστημα ΑΒΟ δεν το αλλάζει αυτό», δήλωσε ο Guggenheim. «Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο προστατευτικό όφελος από το να έχεις απλά ομάδα αίματος Ο που να συμβάλλει σε λιγότερα προβλήματα», πρόσθεσε ο ειδικός.