Τη δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης σε έναν εργοδότη θα δίνει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο με τίτλο «Απλοποίηση εργατικής νομοθεσίας, ενίσχυση εργαζομένων και υγείας και ασφάλειας στην εργασία».
Το νομοσχέδιο που θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα στο υπουργικό συμβούλιο, περιλαμβάνει και άλλες διατάξεις που αφορούν τον χρόνο εργασίας, όπως η διευθέτηση ωραρίου σε εβδομαδιαία βάση, η υπερωριακή απασχόληση σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας και η ευέλικτη προσέλευση για όσους έχουν ψηφιακή κάρτα (ως 120 λεπτά).
Σε συνάντηση με την υπουργό Νίκη Κεραμέως για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, η ΓΣΕΕ ζήτησε να μην περιλαμβάνονται διατάξεις που αφορούν τον χρόνο εργασίας – άρα επηρεάζουν και τις αποδοχές – καθώς τα θέματα αυτά οφείλουν να είναι «αντικείμενο κοινωνικού διαλόγου και διαπραγμάτευσης».
Η ανησυχία των σωματείων είναι ότι οι νέες ρυθμίσεις που κινούνται στην κατεύθυνση της περαιτέρω ελαστικοποίησης, «βραχυκυκλώνουν» το διάλογο για την ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ), που βρίσκεται σε εξέλιξη. Υπενθυμίζουμε ότι ως τον Δεκέμβριο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το Σχέδιο Δράσης για την αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές διαπραγματεύσεις και ΣΣΕ τουλάχιστον στο 80% (από 28% που είναι σήμερα). Αν μέχρι τότε έχουν ψηφιστεί διατάξεις όπως το 13ωρο, υποβαθμίζεται εκ των πραγμάτων το πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τις οποίες η κυβέρνηση θεωρητικά θέλει να ενισχύσει.
Τι προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο
Πηγές του υπουργείου εργασίας επιβεβαιώνουν ότι προωθείται ρύθμιση για 13ωρη απασχόληση σε έναν εργοδότη, επιμένοντας ότι δεν πρόκειται για τη σημαντικότερη αλλαγή.
Η δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας απασχόλησης έχει ήδη θεσμοθετηθεί από τον εργασιακό νόμο Γεωργιάδη (5053/2023), υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχουν δύο συμβάσεις εργασίας με δύο διαφορετικούς εργοδότες – μία πλήρους κα μία μερικής απασχόλησης.
Οι 13 ώρες εργασίας την ημέρα είναι το ανώτατο επιτρεπτό όριο, αφού ο νόμος ορίζει ότι πρέπει να μεσολαβούν τουλάχιστον 11 ώρες ανάπαυσης. Επίσης αναμένεται να παραμείνει το εβδομαδιαίο όριο των 40 ωρών εργασίας, συν πέντε ως οχτώ ώρες υπερωρίας και το πλαφόν των 150 ωρών υπερωρίας ετησίως.
Όταν ο Άδωνις ήθελε 16ωρο
Όταν είχε ψηφιστεί το 13ωρο για δύο εργοδότες, ο Άδωνις Γεωργιάδης ήταν τόσο ενθουσιώδης, που υποστήριζε ότι «είναι πάρα πολύ ωραίο» ένας εργαζόμενος να δουλεύει και δύο οχτάωρα καθημερινά, επιδεικνύοντας πλήρη άγνοια του νόμου.
Επαγγελματικές νόσοι
Το 2023, όταν θεσπίστηκε για πρώτη φορά η 13ωρη εργασία, η καθηγήτρια ιατρικής και βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ (νυν ανεξάρτητη) Αθηνά Λινού προειδοποίησε ότι αυξάνονται εκθετικά οι κίνδυνοι για την υγεία.
Οι πλέον επιβαρυμένοι είναι οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία, που εκτίθενται περισσότερες ώρες σε καθημερινή και εβδομαδιαία βάση σε ακτινοβολίες όλων των μορφών, θόρυβο και πληθώρα χημικών παραγόντων.
Η Αθηνά Λινού προέβλεψε ότι θα αυξηθούν οι επαγγελματικές νόσοι, μεταξύ άλλων και οι καρκίνοι. Αυτό δεν μπορεί να διασταυρωθεί εφόσον στη χώρα μας δεν καταγράφονται οι ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι παράλληλα με την αύξηση των ωρών εργασίας, αυξάνονται τα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα – και λόγω υπερβολικής κόπωσης.
Χαμηλότερες αμοιβές για υπερωρίες
Το 13ωρο στον ίδιο εργοδότη ενδέχεται να μειώσει τις αμοιβές για υπερωριακή απασχόληση. Μέχρι σήμερα προβλέπεται προσαύξηση 20% για την υπερεργασία (9η ώρα), 40% ως τρεις ώρες υπερωρίας (12ωρο) και 60% για τις παράνομες υπερωρίες. Πλέον η 13η ώρα θα πληρώνεται ως υπερωρία.
Όπως σημειώνει σε ανάρτησή της η πρώην υπουργός Εργασίας και βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς Έφη Αχτσιόγλου, ενδέχεται να μην υπάρχει καν υπερωριακή αμοιβή, εφόσον ισχύσει ο συμψηφισμός με ημέρες μειωμένου ωραρίου – μέσω της διευθέτησης χρόνου εργασίας
Fast Track Προσλήψεις-Απολύσεις
Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει διατάξεις για «fast track» προσλήψεις και απολύσεις. Θα μπορούν να πραγματοποιούνται αυθημερόν, μέσω εφαρμογής στο κινητό, χωρίς χρονοβόρα αποστολή εγγράφων στο ΕΡΓΑΝΗ.
Το μέτρο αναμένεται να αξιοποιηθεί σε κλάδους που έχουν ανάγκη από «εξτρατζήδες» (εστίαση, κέτερινγκ, ξενοδοχεία), σε περιόδους επιπλέον ζήτησης, ακόμα και για ένα Σαββατοκύριακο. Πρόκειται για μετεξέλιξη των συμβάσεων μηδενικών ωρών, με τους εργαζόμενους να είναι στο «stand by» για το πότε θα προκύψει βάρδια, χωρίς κανένα έλεγχο στο χρόνο τους.
Στην ελαστικοποίηση της εργασίας κινείται και η καθιέρωση υπερωριών στους εκ περιτροπής εργαζόμενους. Θα μπορεί ο εργοδότης να προσλαμβάνει κάποιον με τετραήμερο ή τριήμερο και να τον βάζει να δουλεύει παραπάνω όποτε θέλει, χωρίς ο εργαζόμενος να έχει τα δικαιώματα του πλήρως απασχολούμενου.
«Ηριδανός» για τα εργατικά ατυχήματα
Όπως έχει ανακοινώσει η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, το εργασιακό νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, σε εναρμόνιση με τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εραγσίας (ILO). Αναμένεται η κύρωση οδηγίας της ILO, που απαιτεί τη δημιουργία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για την καταγραφή εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Σύμφωνα με δημοσιοποιημένες πληροφορίες το νέο σύστημα θα ονομαστεί «Ηριδανός», και εφόσον λειτουργήσει σωστά θα καλύψει ένα τεράστιο κενό. Όπως έχουν καταγγείλει επανειλημμένα εκπρόσωποι των εργαζομένων, τα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα στη χώρα μας υποκαταγράφονται συστηματικά. Οι δύο στους τρεις θανάτους σε ώρα εργασίας είναι αόρατοι από τις στατιστικές, ενώ δεν υπάρχει καταγραφή των επαγγελματικών νόσων.
