Πέμπτη, 10 Ιουλίου 2025
29.6 C
Athens

Οι βαθύτερες δυνάμεις που αναδιαμορφώνουν την παγκόσμια οικονομία

Οι αγορές άρχισαν την εβδομάδα προετοιμασμένες για τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν την Τετάρτη, όταν λήξει η 90ήμερη αναστολή των δασμών από την αμερικανική κυβέρνηση. Ωστόσο, ενώ η επόμενη φάση της ανατρεπτικής εμπορικής ατζέντας του Ντόναλντ Τραμπ αρχίζει να ξεδιπλώνεται, είναι όλο και πιο σαφές ότι βαθύτερες δυνάμεις αναδιαμορφώνουν την παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με την Capital Economics.

Αυτές οι δυνάμεις είναι φανερές στις ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην περιορισμένη εμπορική σχέση με την Κίνα. Το αποτέλεσμα αυτών των συμφωνιών δείχνει ότι αυτό που παρακολουθούμε δεν είναι ένας πρόσκαιρος εμπορικός πόλεμος που ξεκίνησε από έναν πρόεδρο που ήθελε να επιστρέψει στην εμπορική πολιτική του 19ου αιώνα, αλλά η εκδήλωση ενός βαθέως και διαρκούς ανταγωνισμού υπερδυνάμεων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, κατά την Capital Economics.

Η παγκόσμια οικονομία της μεταψυχροπολεμικής εποχής καταρρέει, δίνοντας τη θέση της σε έναν πιο κατακερματισμένο κόσμο με ανταγωνιζόμενα οικονομικά μπλοκ, που εστιάζουν στις ΗΠΑ και την Κίνα, και αναγκάζουν άλλες χώρες να επιλέξουν πλευρά. Έχουμε εισέλθει σε αυτό που αναφέρει ο Neil Shearing, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics, στο νέο του βιβλίο «Ο κατακερματισμός της Εποχής».

Αναδημιουργία των σχέσεων

Κατά τον ίδιο, αυτό δεν σημαίνει το τέλος της παγκοσμιοποίησης, αλλά την αναδημιουργία της. Η απόφαση της Apple να αρχίσει να μεταφέρει την παραγωγή του iPhone στην Ινδία, πέρα από την εμβέλεια των αμερικανικών δασμών στην Κίνα, είναι ίσως η πιο εμφανής απόδειξη για το πώς οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται στις νέες γεωπολιτικές πραγματικότητες. Οι εμπορικές ροές δεν μειώνονται – απλώς μετακινούνται.

Παράλληλα, οι περιορισμοί του Πεκίνου στις εξαγωγές σπάνιων γαιών ενισχύουν την αντίληψη ότι ο έλεγχος των στρατηγικών ορυκτών αποτελεί μέρος του στρατηγικού οπλοστασίου μιας χώρας. Προσθέστε σε αυτό την επενδυτική ατζέντα της πολιτικής America First των ΗΠΑ, με ρητό στόχο την προσέλκυση κεφαλαίων από τους συμμάχους, ενώ περιορίζεται η επένδυση από την Κίνα, και αρχίζετε να διακρίνετε τα περιγράμματα ενός κόσμου που διαμορφώνεται όλο και περισσότερο από τη γεωπολιτική.

Πρωτίστως οι… αλυσίδες εφοδιασμού

Προς το παρόν, η κύρια προσοχή εστιάζεται σε οτιδήποτε απειλεί την ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού, την εθνική ασφάλεια ή την τεχνολογική ηγεμονία. Ωστόσο, το πού θα καταλήξουμε παραμένει αβέβαιο.

Είναι ακόμη πιθανή μια βαθύτερη και ευρύτερη οικονομική διάσπαση μεταξύ των μπλοκ. Εναλλακτικά, ενδέχεται τα μπλοκ να μην καταφέρουν να κρατηθούν.

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την αμερικανική θέση είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ αποξενώνει τους συμμάχους της χώρας του, η οικονομική ποικιλομορφία των οποίων αποτελεί μεγάλη δύναμη σε έναν κατακερματισμένο κόσμο.

Μην ξεχνάμε ότι σε έναν κατακερματισμένο κόσμο, οι συμμαχίες αποκτούν μεγαλύτερη σημασία. Ένας πολύ πιο σοβαρός κίνδυνος για όλους είναι ότι η συνεχώς επιδεινούμενη αντιπαλότητα οδηγεί σε σύγκρουση ΗΠΑ και Κίνας.

Ωστόσο, η απόφαση της Apple να μεταφέρει την παραγωγή στην Ινδία δείχνει επίσης ότι, ενώ ο κόσμος συνολικά θα υποστεί ζημιά λόγω του πιο κατακερματισμένου συστήματος, θα υπάρξουν οφέλη για ορισμένους.

Οι επιπτώσεις στην οικονομία

Σε όλο αυτό το πλαίσιο, υπάρχουν σεισμικές επιπτώσεις για τους επενδυτές, από την αναγνώριση των χωρών και των τομέων που είναι έτοιμοι να επωφεληθούν από τις μεταβαλλόμενες εμπορικές τάσεις, έως τη στρατηγική τοποθέτηση χαρτοφυλακίων για μια παγκόσμια οικονομία που χαρακτηρίζεται από πιο ασταθή πληθωρισμό και τιμές εμπορευμάτων, κατά την Capital Economics.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αντιμετωπίσουν κρίσιμες αδυναμίες στις αλυσίδες εφοδιασμού, στις ροές κεφαλαίων και στις στρατηγικές εξαρτήσεις από τα ορυκτά, ενώ ταυτόχρονα να βρουν τρόπους να διατηρήσουν τα θεμελιώδη οφέλη της παγκοσμιοποίησης. Για τους ηγέτες των επιχειρήσεων, οι προκλήσεις περιλαμβάνουν την ανάπτυξη γεωπολιτικής ανθεκτικότητας και την εξασφάλιση ευέλικτων αλυσίδων εφοδιασμού, αλλά – το πιο σημαντικό – την κατανόηση του μέλλοντος τους σε μια κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία.

Η «άλλη» δύναμη

Κατά τον Shearing, η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο – και η κατανόησή του για την αμερικανική δύναμη και τον τρόπο άσκησής της – έχει εστιάσει την παγκόσμια προσοχή σε μια διαδικασία που είχε παραβλεφθεί σε μεγάλο βαθμό.

Ερωτήματα που προηγουμένως ήταν περιθωριακά έχουν πλέον μετατραπεί σε μείζονα: Θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα τρίτο ευρωπαϊκό μπλοκ για να αντισταθμίσει την κυριαρχία των ΗΠΑ και της Κίνας; Υπάρχει περιθώριο για μια “μεγάλη συμφωνία” τύπου ισχυρού παίκτη μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας; Ή μήπως οι σημερινές ρωγμές είναι πιο βαθιές, προμηνύοντας μια πιο ανατρεπτική και επικίνδυνη διάσπαση στην παγκόσμια τάξη;

Οι απαντήσεις θα δοθούν εν καιρώ…

Πηγή: ot.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΜΑΣ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ NEA