Το μεγαλεπήβολο σχέδιο της Τουρκίας να επανασχεδιάσει τον χάρτη της Μεσογείου αποκαλύπτει με άρθρο της η φιλοκυβερνητική Daily Sabah…
Η Τουρκία φαντασιώνεται «περιφερειακή ηγεμονία στη Μεσόγειο» και ως απάντηση στην ελληνογαλλική συνεργασία η Τουρκία σχεδιάζει μια συμμαχία με την Ισπανία, την Πορτογαλία και τις χώρες του Μαγκρέμπ.
Αναλυτικά το άρθρο του τουρκικού Μέσου:
Η λεκάνη της Μεσογείου αποτέλεσε ανέκαθεν τον στρατηγικό σταυροδρόμι Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας. Το ακριβές σημείο όπου πλέον διαμορφώνεται ένα νέο γεωπολιτικό μπλοκ, το οποίο συνδυάζει αντίσταση στον δυτικό νεοαποικισμό και προσδοκίες αυτοδυναμίας. Αυτό το συσπειρωτικό μπλοκ διαθέτει τα αναγκαία μέσα — νερό, τρόφιμα, ενέργεια, άμυνα, εμπορικές οδούς και τουρισμό — για να είναι αυτάρκες, χωρίς εξαρτήσεις από μεγάλες δυνάμεις. Πριν δούμε τον άμεσο ρόλο Τουρκίας–Ισπανίας, ας ξεκαθαρίσουμε το κυρίως γεωπολιτικό πλαίσιο.
Αδιέξοδο στην Ανατολική Μεσόγειο
Εδώ και το 2025, η Ανατολική Μεσόγειος εξελίσσεται σε πεδίο ανταγωνισμού για ενέργεια, στρατιωτική υπεροχή και διπλωματική επιρροή. Η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ Τουρκίας–Λιβύης (27 Νοεμβρίου 2019) αποτελεί βασικό πυλώνα της τουρκικής στρατηγικής «Γαλάζια Πατρίδα». Αλλάζει δραματικά τον καμβά εθνικών δικαιωμάτων, που είχαν επιδιώξει Ελλάδα, Ελληνοκυπριακή Διοίκηση, Ισραήλ και Γαλλία.
Παράλληλα, η Τουρκία επεκτείνει επιρροή μέσω συμμαχιών σε Συρία (ασφαλείας), Λίβανο (ενέργειας), τουρκοκυπριακή ΑΟΖ, διάδρομο αγωγών (TANAP‑TAP), επενδύσεις σε LNG και άμυνα με το Κατάρ, συνεργασία με Σομαλία σε υποθαλάσσιες έρευνες και ναυτική υποδομή, συνεννόηση με Σουδάν, και επαφές με Αλγερία–Τυνησία. Τον καλοκαίρι του 2025 συμφωνήθηκε ακόμη κοινή επιτροπή με την Αίγυπτο.
Αντιπαρατίθενται Ελλάς–Γαλλία–Ισραήλ, οι οποίοι επιδιώκουν να περιορίσουν τουρκικές πρωτοβουλίες μέσω ενέργειας, στρατηγικής συμμαχίας και υπερδιεκδικήσεων. Παρόλα αυτά, η Τουρκία διασφαλίζει συμφωνίες πιο συμφέρουσες οικονομικά, ενεργειακά και στρατιωτικά, καθιστώντας την πιο ελκυστικό εταίρο.
Παράλληλα, προωθεί συνεργασίες με Αλβανία, Μαυροβούνιο στο αμυντικό επίπεδο, καθώς και ενίσχυση εμπορικών–αμυντικών δεσμών με Κατάρ, Πακιστάν, Αζερμπαϊτζάν.
Τι μέλλει γενέσθαι – Το ισπανικό αφήγημα
Η Ισπανία του Pedro Sánchez απομονώθηκε στη Δύση λόγω της κριτικής της στη σφαγή στη Γάζα. Αρνήθηκε την απαίτηση του ΝΑΤΟ για αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού στο 5% του ΑΕΠ, εισπράττοντας κριτικές από ΗΠΑ και ΕΕ.
Η Ισπανία είναι πλούσια σε γη, τουρισμό, εμπορικές αρτηρίες, με ισχυρούς δεσμούς με Πορτογαλία και Μαρόκο. Μαζί αναπτύσσουν συμμαχία σε ΑΠΕ, ασφάλεια—μετανάστευση, και εμπόριο.
Η συνέργεια με τη στρατηγική Τουρκίας δημιουργεί έναν ισχυρό Μεσογειακό άξονα: αν προστεθούν Ισπανία–Πορτογαλία–Μαρόκο στις τουρκικές συμμαχίες (Λιβύη, Συρία, TRNC, Αλγερία, Τυνησία, Αλβανία και Μαυροβούνιο), προκύπτει ένας άξονας θαλάσσιου ελέγχου με δυνατότητα να επικρατήσει στη Μεσόγειο.
Αυτή η συμμαχία θα δρομολογήσει εμπόριο, άμυνα και ενέργεια από Αμερική – Ευρώπη – Αφρική – Ασία, σπάζοντας τα μονοπώλια της Δύσης. Οι χώρες της περιοχής θα κερδίσουν ασφάλεια και ανάπτυξη μέσω πόρων, εμπορικών οδών, ενέργειας και τουριστικών δυνατοτήτων—μια συμμαχία που θα ξεπεράσει την ΕΕ. Η Κίνα, αντίθετη στην αμερικανική ηγεμονία, θα υποστηρίξει διακριτικά.
Το δίκτυο υποδομών που δημιουργείται —υπόθεση ενδιαφέροντων πρωτοβουλιών, όπως η σύνδεση Θεσσαλονίκης με Ταγγέρη–Αλχεσίρας και τα τουρκικά λιμάνια—θα ενισχύσει την ανεξάρτητη οικονομία και στρατηγική ανθεκτικότητα.
Συμμαχία άμυνας και ενέργειας
Τo κατόρθωμα Ισπανίας–Τουρκίας δεν είναι μόνο γεωοικονομικό: έχει και Στρατιωτική αξία. Μαζί με το Πακιστάν, μπορούν να διαμορφώσουν ικανή αποτρεπτική ισχύ.
Την ίδια στιγμή, στις γεωπολιτικές εξελίξεις, η Τουρκία και η Ισπανία εμφανίζονται ως οριοθετημένοι αντίπαλοι της Δύσης· στάθηκαν σταθερά κατά της σφαγής στη Γάζα και αναγνώρισαν την Παλαιστίνη. Με πιθανές ανεξερεύνητες ενεργειακές πηγές, η Παλαιστινιακή Αρχή θα αποτελέσει στρατηγικό κρίκο στον αναδυόμενο αντινεοαποικιακό άξονα.
Ιστορικό βάρος και νέος πόλος ισχύος
Η απάντηση σε δηλώσεις όπως «Δε θα επιτρέψουμε την επιστροφή των Οθωμανών» της ισραηλινής κυβέρνησης αναδεικνύει τον φόβο της Τουρκικής επιρροής.
Η Μεσόγειος, πλούσια και στρατηγικά τοποθετημένη, παραμένει κρίσιμος κρίκος στην παγκόσμια στρατηγική. Στο κοντινό μέλλον, το νέο μπλοκ Τουρκίας–Ισπανίας (με δυνατό υποστηρικτή το Μαρόκο και υπηρεσιακό ρόλο αστερισμών όπως Πορτογαλία–Αλβανία–Μαυροβούνιο) μπορεί να ανατρέψει το υφιστάμενο παγκόσμιο status quo.
Μία συμμαχία, πιο γειτονική και λειτουργική από BRICS, ίσως να κυριαρχεί ταχύτερα και αποτελεσματικότερα.
