“Στην κατάμεστη αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου φαίνεται πως όλοι ένιωσαν νικητές”…
Σε μια λύση που ικανοποιεί όλες τις πλευρές, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις τους, αφήνοντας όμως, ερωτήματα ως προς την σκέψη των τακτικών και των λαϊκών δικαστών, κατέληξε το Μικτό Ορκωτό Εφετείο στη δίκη κατά του Πέτρου Φιλιππίδη.
Το δικαστήριο ομόφωνα κήρυξε ένοχο τον άλλοτε δημοφιλή ηθοποιό και σκηνοθέτη για δύο πράξεις απόπειρας βιασμού και ομόφωνα πάλι αρνήθηκε να του χορηγήσει κάποια ελαφρυντική περίσταση, η οποία θα μείωνε την επιβληθείσα ποινή του. Και ενώ οι δύο καταγγέλλουσες ξεσπούσαν σε κλάματα ικανοποίησης και ανακούφισης, ο Πέτρος Φιλιππίδης και η σύζυγος του Ελπίδα Νίνου, περίμεναν γεμάτοι ένταση και αγωνία για την ανακοίνωση της τελικής ποινής, από το ύψος της οποίας θα κρινόταν εάν εκείνος θα επέστρεφε πίσω στη φυλακή ή όχι.
Ωστόσο, στην κατάμεστη αίθουσα του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου φαίνεται πως όλοι ένιωσαν νικητές. Αφού ακούστηκε η ομόφωνη καταδίκη, ήρθε η απόφαση να του επιβληθεί ποινή φυλάκισης μόλις τριών ετών για δύο απόπειρες βιασμού σε διάστημα τεσσάρων ετών μεταξύ τους, η οποία αποτέλεσε τη «σφραγίδα» για τη μη επιστροφή του Πέτρου Φιλιππίδη στη φυλακή. Έτσι, σημειώθηκε η αντίφαση οι καταγγέλλουσες να δηλώνουν «δικαιωμένες και ανακουφισμένες» και την ίδια ώρα το περιβάλλον του Πέτρου Φιλιππίδη να σχολιάζει επίσης ικανοποιημένο, ότι «η ποινή ήταν αυτή μιας απλής παράβασης».
Όμως, στην ουσία της δικαστικής αυτής ετυμηγορίας, τα μηνύματα της ποινικής δικαιοσύνης είναι συγκεχυμένα. Με άλλα λόγια: Ένορκοι και δικαστές σύσσωμοι και όλοι μαζί αποφάσισαν χωρίς καμία αμφιβολία πως ο Πέτρος Φιλιππίδης το 2010 και το 2014 προσπάθησε να βιάσει δύο γυναίκες, τη μία στο καμαρίνι του στο θέατρο Μουσούρη αφού την κλείδωσε και τη δεύτερη στο αυτοκίνητο του ενώ την πήγαινε σπίτι της. Και για τις δύο περιπτώσεις δε, όλα τα μέλη του δικαστηρίου δεν δέχθηκαν ότι ο ηθοποιός υπαναχώρησε, ότι δηλαδή από μόνος του και ενώ είχε ξεκινήσει την απόπειρα άλλαξε γνώμη, σταμάτησε και άνοιξε την πόρτα, αφήνοντας τες να φύγουν. Μάλιστα, και τα 7 μέλη της σύνθεσης -επίσης ομόφωνα- έκριναν πως ούτε σύννομο βίο είχε ο καταδικασθείς πριν από τις απόπειρες αλλά ούτε και μετά από αυτές είχε καλή συμπεριφορά.
Κι όμως για έναν άνθρωπο που δεν είχαν καμία αμφιβολία ότι επιχείρησε να βιάσει δύο γυναίκες αλλά δεν τα κατάφερε για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με εκείνον, η πλειοψηφία των δικαστών αποφάσισε πως αρκεί μια ποινή μικρής απαξίας. Η διαφοροποίηση που υπήρξε στην απόφαση επί της ποινής ήταν ότι 4 μέλη έκριναν πως η ποινή θα έπρεπε να είναι δύο έτη για τη μία πράξη και άλλα δύο για τη δεύτερη πράξη (κατά συγχώνευση 3 έτη φυλάκισης), ενώ τρία μέλη (ένας σύνεδρος και δύο ένορκοι) είπαν την άποψη ότι για την πρώτη πράξη έπρεπε να επιβληθεί ποινή τεσσάρων έρωτα και για τη δεύτερη δύο ετών.
Σε κάθε περίπτωση δηλαδή, το δικαστήριο συμφώνησε πως η επιβληθείσα ποινή θα έπρεπε να είναι εκείνη της φυλάκισης και όχι κάθειρξη, όπως είχε επιβληθεί πρωτόδικα, και μάλιστα την κατώτατη των ποινών, αποκλείοντας το ενδεχόμενο εγκλεισμού.
Το σκεπτικό για αυτή την εκ διαμέτρου αντίθετη στάση των ίδιων δικαστών ως προς την ενοχή και ως προς την ποινή, μένει μέχρι σήμερα αναπάντητη, αφού κατά την εκφώνηση της απόφασης, δεν δόθηκε κάποια αιτιολογία. Μένει πλέον η καθαρογραφή της απόφασης από το Μικτό Ορκωτό Εφετείο προκειμένου να αποσαφηνιστούν όλα αυτά τα ζητήματα.
Σε κάθε περίπτωση παραμένει το γεγονός ότι αν και η εφετειακή απόφαση επί της ενοχής ήταν ίδια με την πρωτόδικη -ομόφωνα ένοχος χωρίς ελαφρυντικά- εν τούτοις η απόφαση επί των ποινών ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες: από τη μια, τρία έτη φυλάκισης στο εφετείο και από την άλλη οκτώ έτη κάθειρξης πρωτοδίκως.
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο είχε κηρύξει το Φεβρουάριο του 2023 ένοχο για τις δύο πράξεις της απόπειρας βιασμού σε ποινή κάθειρξης 8 ετών, ενώ τον αθώωσε για την τρίτη κατηγορία τους βιασμού. Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο ομόφωνα πάλι δεν του είχε αναγνωρίσει κάποιο ελαφρυντικό, ωστόσο του χορηγήθηκε αναστολή έως την έφεση με αποτέλεσμα να αφεθεί ελεύθερος, με την επιβολή περιοριστικών όρων (εμφάνιση στο ΑΤ της περιοχής του μια φορά το μήνα και απαγόρευση εξόδου από τη χώρα).
Η επόμενη ημέρα
Φαίνεται πάντως, ότι η δικαστή μάχη για τον Πέτρο Φιλιππίδη δεν έχει τελειώσει. Ήδη, οι υπερασπιστές τους έχουν προαναγγείλει την προσφυγή στον Άρειο Πάγο, έτσι ώστε να ασκηθεί αναίρεση και να επανακριθεί στο Εφετείο.
«Πρώτη φορά υπάρχει βιαστής που ανοίγει την πόρτα στο θύμα. Αξιολογήστε το αυτό για την ποινή που θα βάλετε. Έμεινε 11 μήνες στη φυλακή ο Πέτρος Φιλιππίδης… πιστεύω ότι πρόκειται για υπόθεση με δικαστική πλάνη και θα κριθεί αμετακλήτως στον Άρειο Πάγο. Σε αυτή την ύστατη στιγμή που κρίνεται η ζωή του Πέτρου Φιλιππίδη γιατί έχει και προβλήματα υγείας… κάνω έκκληση για την επιβολή ποινής φυλακίσεως, εκτός αν θέλετε να τον σκοτώσετε… είναι στην κρίση σας, παντοδύναμοι είστε!» είπε χαρακτηριστικά ο εκ των συνηγόρων του, Μιχ. Δημητρακόπουλος , αγορεύοντας επί των ποινών και ζητώντας να επιβληθεί ποινή φυλάκισης στον εντολέα του. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που η υπεράσπιση έχει προτάξει τον Άρειο Πάγο, σχολιάζοντας συχνά ότι η κρίση του δικαστηρίου δεν ακολουθεί την ισχύουσα νομολογία.
Μάλιστα, σε δηλώσεις της υπεράσπισης μετά το πέρας της διαδικασίας ο συνήγορος είπε: «Μετά από τέσσερα χρόνια, όπου το τεκμήριο αθωότητας του Πέτρου Φιλιππίδη λεηλατήθηκε από τους εισαγγελείς της τηλεόρασης και του διαδικτύου, οι οποίοι δεν έκαναν τίποτα άλλο παρά να επηρεάζουν την κοινή γνώμη ότι είναι ένοχος ο Πέτρος Φιλιππίδης, η απόφαση του δικαστηρίου μας κρατάει ζωντανούς. Είμαστε εδώ. Τη σεβόμαστε, αλλά δεν τελειώνει εδώ η διαδικασία. Σίγουρα θα πάμε και στον Άρειο Πάγο και θα ζητήσουμε την αναίρεση της απόφασης γιατί πιστεύουμε ότι είναι εσφαλμένη».
Όσο για το κίνημα #metoo που έφερε ενώπιον της Δικαιοσύνης πλήθος κακοποιητικών συμπεριφορών ανθρώπων που θεωρούσαν ότι βρίσκονται στο απυρόβλητο, φαίνεται με αυτή την απόφαση πως επιτέλεσε το σκοπό του. Ήταν το σθένος εκείνων των γυναικών που παρά τον ενδεχόμενο στιγματισμό και διασυρμό βγήκαν μπροστά και ζήτησαν να αποδοθεί δικαιοσύνη για όσα υποχρεώθηκαν να βιώσουν πριν χρόνια.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αρκετοί άνθρωποι της τέχνης και του πολιτισμού βρέθηκαν στο προσκήνιο, ανάμεσά τους και ο Πέτρος Φιλιππίδης ο οποίος αν και βρίσκεται στο σπίτι του με την οικογένειά του και όχι έγκλειστος, έχει σε βάρος του μια τελεσίδικη απόφαση που τον χαρακτηρίζει κακοποιητή και βεβαιώνει ότι αποπειράθηκε να βιώσει δύο γυναίκες.
Τη δίκη σε δεύτερο βαθμό
Περίπου οκτώ μήνες διήρκησε η ακροαματική διαδικασία σε βάρος του Πέτρου Φιλιππίδη, ο οποίος σχεδόν συνεχώς από τον Δεκέμβριο του 2024 μέχρι και την Τρίτη (15/7) καθόταν στο εδώλιο συμμετέχοντας ενεργά όσα λάμβαναν χώρα εντός της δικαστικής αιθούσης. Η δευτεροβάθμια δίκη πάντως, θα μείνει χαραγμένη κυρίως για τις έντονες αντεγκλήσεις μεταξύ των συνηγόρων, εξαιτίας της προσέγγισης των θυμάτων από την υπεράσπιση, σε σημείο αρκετές φορές το δικαστήριο να διακόψει τη διαδικασία για να ηρεμήσουν τα πνεύματα.
Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν η αντιμετώπιση σειρά ζητημάτων από την εισαγγελική αρχή. Ο εισαγγελέας Εφετών Ανδρ. Καραφλός βρέθηκε αρκετές φορές στο επίκεντρο λόγω του τρόπου που έθετε τις ερωτήσεις αλλά και διαφόρων σχολίων που χαρακτηρίστηκαν επιεικώς ατυχή. Όπως όταν ρώτησε μάρτυρα κατά πόσο ο Πέτρος Φιλιππίδης πήραν τελικά «βιαστής ή μάγκας άντρας» που την «έπεφτε άγρια» γυναίκες, με την υποστήριξη της κατηγορίας να αντιδρά, αλλά και όπως όταν ρώτησε για το είδος του εσωρούχου που φορούσε η πρώτη καταγγέλλουσα την ημέρα που δέχθηκε την επίθεση.
Οι τοποθετήσεις αυτού του τύπου στάθηκαν πάντως η αφορμή για την τότε πρόεδρο του Αρείου Πάγου Ιω. Κλάπα να εκδώσει εγκύκλιο στην οποία μεταξύ άλλων αναφερόταν ότι: «καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για υψηλού επιπέδου συμπεριφορά των δικαστικών λειτουργών προκειμένου να εμπεδωθεί η δημόσια εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη», καθώς και ότι «η ακεραιότητα και η ευπρέπεια της συμπεριφοράς των δικαστικών λειτουργών εντός της υπηρεσίας συνίσταται στην άσκηση των καθηκόντων τους, χωρίς ευνοιοκρατία, μεροληψία η διακρίσεις, με ψυχραιμία και σεβασμό στα διάδικα μέρη, χωρίς την εκφορά σχολίων, παρατηρήσεων η συμπερασμάτων που ερείδονται σε ατομικές αντιλήψεις η προτιμήσεις».
Δεκάδες μάρτυρες παρέλασαν από το βήμα του μάρτυρα για να καταθέσουν για τα περιστατικά, που ήρθαν στο φως αναφορικά με την συμπεριφορά του Πέτρου Φιλιππίδη τις ένδοξες ημέρες του. Η Εβελίνα Παπούλια, η Κάτια Δανδουλάκη, ο Σπύρος Μπιμπίλας και η Λένα Δροσάκη ήταν μερικοί μόνο από αυτούς, ενώ στο πλευρό του καταδικασθέντα στάθηκαν η Βάνα Μπάρμπα, ο Παύλος Χαϊκάλης αλλά και ο Γιώργος Χριστοδούλου που κατέθεσαν ως μάρτυρες υπεράσπισης.
Στην απολογία του Πέτρου Φιλιππίδη δε, το μεγαλύτερο μέρος δεν μονοπώλησαν οι ισχυρισμοί του γύρω από τις αποδιδόμενες πράξεις της απόπειρας βιασμού, αλλά τα όσα έλεγαν σε βάρος του οι συνάδελφοι του. Υποστήριξε δηλαδή πως όλα έγιναν συναινετικά τόσο το 2010, όσο και το 2014, και πως οι γυναίκες αυτές υπήρξαν «θύματα» του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών που ήθελε με κάθε τρόπο να διώξει όσους μέχρι τότε πρωτοστατούσαν στο θέατρο για να αναλάβουν άλλοι τα «πόστα».
«Μιλάμε για εμφύλιο. Με χτυπάνε οι δικοί μου. Με χτυπάνε τα αδέλφια μου. Οι άνθρωποι που αγάπησα, που ερωτεύθηκα, που φάγαμε μαζί, που κοιταχτήκαμε στα μάτια» είχε πει τότε, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που στράφηκε προς το ακροατήριο φωνάζοντας κατά κάποιου μάρτυρα -βάζοντας κυρίως στο στόχαστρο τον Σπύρο Μπιμπίλα, άλλοτε στενό του φίλο και πρώην πρόεδρο του ΣΕΗ.
Να σημειωθεί πως ο εισαγγελέας της έδρας ο οποίος αγόρευε για δύο συνεδριάσεις, είχε εισηγηθεί την απαλλαγή του Πέτρου Φιλιππίδη και για τις δύο πράξεις επικαλούμενος αμφιβολίες. Μίλησε για «έντονη, ανάρμοστη, ανήθικη, αισχρή, κατακριτέα πίεση του κατηγορούμενου που να μπορούσαν να περιγραφούν μέσω παραγεγραμμένων αδικημάτων, όπως προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, εξύβριση, απειλή, παράνομη βία, απλή σωματική βλάβη» αποκλείοντας το ενδεχόμενο απόπειρας βιασμού.
Συγκεκριμένα είπε πως «το κίνητρο των βιαστών είναι η εκδίκηση, όχι η ικανοποίηση. Όταν το θύμα αντιδρά ο βιαστής στοχεύει στη συνεχή δέσμευση του με όπλα, απειλές, συνεχή χτυπήματα, και όχι στην άφεση του. (…)Δεν συνηθίζεται ο βιαστής να κανονίζει επόμενη φορά με το θύμα και να έχει και ανταπόκριση. Αυτά συνάδουν περισσότερο σε προϋπάρχουσα ερωτική σχέση η οποία πρόσφατα διαρρήχθηκε. Το mondus operandi από τη νομολογία, έχει αλλά στοιχεία όπως ερημικές τοποθεσίες, χαστούκια, απειλές και άλλα».
