Τα παιδιά που γεννήθηκαν την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα (συν πλην δύο-τρία χρόνια), που τους βάφτισαν Gen Z, έχουν ξεκινήσει να δουλεύουν ή εισέρχονται σταδιακά στην αγορά εργασίας. Γι’αυτό έχουν μπει στο μικροσκόπιο παγκοσμίως, για την εργασιακή τους συμπεριφορά και κουλτούρα.
Σε καθημερινή βάση δημοσιεύονται εκατοντάδες άρθρα στον διεθνή και ελληνικό Τύπο για το πώς προσλαμβάνονται, πώς απολύονται, πώς παραιτούνται, πώς επιλέγουν εργοδότη ή πώς επιλέγονται, οι νέοι της Gen Z. Είναι αναμενόμενο, αφού αποτελούν παγκοσμίως σχεδόν το 30% του εργατικού δυναμικού και έχουν ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε αγοραστική δύναμη – όπως μας πληροφορεί το Fortune.
Το τελευταίο όμως διάστημα πολλαπλασιάζονται τα κριτικά ως επικριτικά κείμενα και σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα, που κατηγορούν τους νεαρούς εργαζόμενους ότι δεν έχουν τρόπους. Ή αλλιώς ότι δεν αξιοποιούν τις ήπιες δεξιότητες, τα λεγόμενα soft skills.
Πρόκειται για δεξιότητες που δεν διδάσκονται με διπλώματα, αλλά αποκτούνται στην καθημερινή εργασιακή και κοινωνική τριβή. Σε αντίθεση με τις βασικές δεξιότητες ειδίκευσης και κατάρτισης – τα hard skills – οι ήπιες δεξιότητες αφορούν στοιχεία του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς: Την επικοινωνία, την προσαρμοστικότητα, τη συνεργασία.
@blueprintpapa #genz#genzstare#fyp#trend#awkward ♬ The Office (Main Theme) – Knightsbridge
Τι είναι το Gen Z stare;
Το νέο viral meme στο διαδίκτυο (ιδίως στο TikTok) για τους νέους εργαζόμενους λέγεται «Gen Z stare», το βλέμμα της Γενιάς Ζ. Κατηγορεί τους νέους εργαζόμενους ότι κοιτάνε τους πελάτες, και τους μεγαλύτερους σε ηλικία συναδέλφους με κενό βλέμμα, δεν επικοινωνούν, δεν απαντάνε σε ερωτήσεις και δείχνουν αδιαφορία ή έλλειψη κατανόησης.
Τα περισσότερα επικριτικά σχόλια προέρχονται από τους millennials, τριαντάρηδες και σαραντάρηδες, που θεωρούν ότι οι εργαζόμενοι της Gen Z στερείται κοινωνικών δεξιοτήτων. Aρνητικές εμπειρίες με το μπλαζέ στυλάκι της Gen Z καταθέτουν επίσης εργαζόμενοι από τον χώρο των πωλήσεων και του σέρβις.
Μη με κοιτάς σαν χάνος
Σύμφωνα με το Βusiness Insider, το hashtag #Genzstare έχει χιλιάδες αναρτήσεις στο TikTok, με πολλά viral video να κερδίζουν εκατομμύρια likes.
Σε διάφορα σκετς οι χρήστες τοποθετούν τον εαυτό τους σε ένα υποθετικό εστιατόριο ή καφετέρια και παίζουν το ρόλο του πελάτη που παραγγέλνει από έναν υπάλληλο που ανήκει στην Gen Z. O υποθετικός νεαρός υπάλληλος τους κοιτάζει επίμονα, χωρίς να απαντά και χωρίς να μετακινεί τα μάτια του.
@trevonwoodburyyalways shocked that someone is speaking to u irl and not on a phone screen 😭 i still love gen z tho♬ original sound – trévon
«Σε κοιτάζουν σαν να είδαν φάντασμα», γράφει ένας TikToker, «ένα κενό βλέμμα, σαν να παγώνουν».
«Κάθε φορά που λέω ευχαριστώ τους Gen Z που μου πακετάρουν τα ψώνια, με κοιτάζουν με ένα βλέμμα που δεν λέει τίποτα… Δεν το είχα καταλάβει μέχρι τώρα!», έγραψε ένας άλλος TikToker, προφανώς millennial. Για τους millennials το υποτιθέμενο «Gen Z stare», είναι απόδειξη ότι οι νέοι εργαζόμενοι απλά δεν ξέρουν πώς να κοινωνικοποιηθούν και να μιλήσουν με τους άλλους.
««Νομίζω ότι η γενιά μας έχει τελειώσει με τα ψέματα και μισεί πραγματικά τους ανθρώπους, απλά θέλουμε να μας αφήσουν ήσυχους», γράφει εκπρόσωπος της Gen Z.
Χαμογέλα ρε, τι σου ζητάνε;
Το Βusiness Insider διευκρινίζει ότι το «κοίταγμα της Gen Z» μπορεί να μην οφείλεται σε αμηχανία ή έλλειψη κοινωνικότητας. Οι εργαζόμενοι μπορεί απλά να επεξεργάζονται πληροφορίες, να ακούνε τον συνομιλητή τους ή να κάνουν μια παύση για να σκεφτούν την απάντησή τους.
Στα καθ’ ημάς, οι νέοι που δουλεύουν γκαρσόνια, πωλητές/τριες και σεζονίστας, που πολλές φορές έχουν πτυχία και μεταπτυχιακά, οφείλουν να είναι όχι μόνο επικοιωνιακοί, αλλά ευγενείς, χαμογελαστοί και πρόθυμοι, γιατί ο πελάτης έχει πάντα δίκιο. Κι ενώ οι περισσότεροι το παλεύουν, έρχονται στιγμές που απλώς δεν αντέχουν να φοράνε συνέχεια το προσωπείο του καλού παιδιού. Την επόμενη φορά που η νεαρή σερβιτόρα σας φανεί ζωχαδιασμένη ή σας κοιτάξει με το βλέμμα που αποκαλούν «Gen Z stare» δε σημαίνει ότι δεν καταλαβαίνει τι της λέτε ή ότι σας «γράφει». Μπορεί απλώς να έχει λιώσει στη δουλειά.
@raerae.stephens (I mean the retail stare) The stare is just so u can have another think about what you said #trending #foryoupage #viral #fypシ゚viral #fypシ #fypdongggggggg #fypforyoupage #xyzbca ♬ original sound – lynxk
Αφήστε τα παιδιά ήσυχα
Δεν είναι όλοι πεπεισμένοι ότι το «Gen Z Stare» είναι ένα πραγματικό φαινόμενο.
Σχολιαστές στο διαδίκτυο που αυτοπροσδιορίζονται ως εργαζόμενοι εξυπηρέτησης πελατών που ανήκουν στην Γενιά Z είπαν ότι κοιτάζουν επίμονα μόνο όταν τους κάνουν παράλογες ερωτήσεις ή δίνουν γελοίες εντολές.
Σε ένα βίντεο για το «Gen Z Stare», ένας TikToker κοίταξε επίμονα έναν υποθετικό πελάτη που ρωτούσε αν ένα smoothie φράουλα-μπανάνα περιείχε μπανάνα.
«Το Gen Z Stare είναι απλώς ο τρόπος μας να διαχειριζόμαστε την ηλιθιότητα», έγραψε ένας σχολιαστής από κάτω.
Τι μου λες τώρα;
Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες επικρίσεις για το Gen Z stare αφορούν επαγγέλματα που αλληλεπιδρούν με πελάτες. Όμως η φαινομενική αμηχανία ή αδιαφορία των Gen Z εντοπίζεται και στα γραφεία. Προϊστάμενοι και μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενοι αναφέρουν ότι το βλέμμα της Γενιάς Z δείχνει ότι οι νέοι δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν στις διαπροσωπικές σχέσεις ή απλώς δεν τους νοιάζει.
Το Gen Z stare μπορεί να δημιουργήσει παρεξηγήσεις, να εκληφθεί ως αγένεια και να προκαλέσει δυσαρέσκεια σε πελάτες και εργοδότες. Οι εταιρείες χρειάζεται να επενδύουν περισσότερο στην εκπαίδευση των νέων εργαζομένων στα soft skills. Kάποιοι πιο κακεντρεχείς συμπεραίνουν ότι οι νέοι της Gen Z έχοντας συνηθίσει να κοιτάνε συνέχεια την οθόνη του κινητού, έχουν ξεχάσει πώς να συμπεριφέρονται στην πραγματική ζωή.
Από την πλευρά τους οι νέοι εργαζόμενοι λένε ότι απλώς δεν θέλουν να προσποιούνται και φέρονται με τον τρόπο που θεωρούν εκείνοι φυσιολογικό.
Έλλειμα επικοινωνίας
Πρόσφατη έρευνα του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου σε Έλληνες εργοδότες, έδειξε ότι τα soft skills που είναι σε έλλειψη στην αγορά εργασίας, ιδίως στους νέους που μπαίνουν τώρα στη δουλειά, είναι η ευελιξία, η προσαρμοστικότητα και η ευκολία να συνεργαστούν σε ομάδες. Το 98% των εργοδοτών θεωρεί ότι η εκπαίδευση δεν δεν ετοιμάζει σωστά τα νέα στελέχη για την αγορά εργασίας.
Κι ενώ τα hard skills που αναμένεται να έχουν μεγαλύτερη ζήτηση την επόμενη πενταετία αφορούν τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας (ΑΙ, data analytics, cyber security), σε ό,τι αφορά τα soft skills oι εργοδότες δίνουν έμφαση στις δεξιότητες καλής επικοινωνίας. Προφανώς το Gen Z stare δεν περιλαμβάνεται σε αυτές.
