Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόγραμμα επενδύσεων της Γαλλίας ύψους 11 δισ. ευρώ για την επόμενη εικοσαετία, με στόχο την επιτάχυνση της υπεράκτιας αιολικής ισχύος μέσω τριών πλωτών αιολικών πάρκων στον γαλλικό θαλάσσιο χώρο. Ένα από αυτά θα τοποθετηθεί στη θάλασσα απέναντι από τις νότιες ακτές του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ τα άλλα δύο στη Μεσόγειο. Κάθε πάρκο προβλέπεται να έχει εγκατεστημένη ισχύ 500 MW και ετήσια παραγωγή \~2,2 TWh, επαρκή για την κατανάλωση περίπου 450.000 γαλλικών νοικοκυριών. Συνολικά, τα τρία έργα θα φθάσουν τα 1.500 MW και θα μπορούν να τροφοδοτούν έως και 1,5 εκατ. κατοικίες.
Το σχέδιο είναι συμβατό με το νέο «Καθαρό Βιομηχανικό Σύμφωνο» (CISAF) για τις κρατικές ενισχύσεις, που υιοθετήθηκε από την Επιτροπή στις 25 Ιουνίου, και προβλέπει σχήματα στήριξης σε τομείς-κλειδιά της πράσινης μετάβασης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η οικονομική ενίσχυση θα δοθεί ως άμεση στήριξη στην τιμή μέσω διμερών «συμβολαίων επί διαφορών» (Contracts for Difference – CfD): ο δικαιούχος θα λαμβάνει/καταβάλλει τη διαφορά μεταξύ μιας τιμής αναφοράς, που θα προκύπτει από την προσφορά του στον διαγωνισμό, και της εκάστοτε τιμής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν η αγορά βρίσκεται κάτω από την τιμή αναφοράς, ο παραγωγός αποζημιώνεται· όταν βρίσκεται πάνω, επιστρέφει το όφελος στο Δημόσιο. Οι υποστηρικτικές παρεμβάσεις θα απονεμηθούν μέσα από διαφανή και μη διακριτική διαγωνιστική διαδικασία, με ρητή πρόβλεψη να ενθαρρυνθεί η διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού και να μειωθεί η εξάρτηση από εισαγωγές εξοπλισμού από την Κίνα.
Η ευρωπαϊκή ατζέντα ενεργειακής ασφάλειας
Στο πολιτικό και γεωοικονομικό επίπεδο, το πρόγραμμα εναρμονίζεται με την ευρωπαϊκή ατζέντα ενεργειακής ασφάλειας: η πρώτη προτεραιότητα είναι να περιοριστεί η εξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, η δεύτερη να αυξηθεί γρήγορα το μερίδιο των ανανεώσιμων στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, και η τρίτη να στηριχθεί μια ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση σε κρίσιμες τεχνολογίες της καθαρής ενέργειας. Όπως υπογράμμισε η εκτελεστική αντιπρόεδρος για τη «Δίκαιη, Ανταγωνιστική και Καθαρή Μετάβαση», Τερέσα Ριβέρα, «με αυτό το σχέδιο η Γαλλία μπορεί να αναπτύξει υπεράκτια αιολική ισχύ ταχύτερα \[…] μειώνοντας την εξάρτηση από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και αυξάνοντας το μερίδιο των ΑΠΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι περιορίζονται οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού».
Η επιλογή πλωτών ανεμογεννητριών αντανακλά και την τεχνολογική ωρίμανση του κλάδου: επιτρέπει την αξιοποίηση θαλάσσιων περιοχών με μεγαλύτερα βάθη και καλύτερα αιολικά δυναμικά, πέρα από τα όρια των παραδοσιακών έργων με θεμελιώσεις βυθού. Παράλληλα, η χρήση διμερών CfD μειώνει το ρίσκο τιμών για επενδυτές και κατασκευαστές, στοιχείο κρίσιμο σε έργα μεγάλης κλίμακας με υψηλές δαπάνες κεφαλαίου και μακρόχρονους ορίζοντες απόσβεσης.
Σε όρους αγοράς, τα τρία έργα προσθέτουν ένα «πακέτο» 1,5 GW καθαρής ισχύος με σχετικά προβλέψιμο έσοδο, κάτι που μπορεί να συμπιέσει το κόστος κεφαλαίου και να επιταχύνει τη χρηματοδότηση. Η διαγωνιστική διαδικασία αναμένεται να ενσωματώσει κριτήρια όχι μόνο τιμής αλλά και βιομηχανικής συμμετοχής, περιβαλλοντικών προδιαγραφών και εφοδιαστικής ανθεκτικότητας—με ρητή στόχευση τη διαφοροποίηση των προμηθευτών εξοπλισμού και υποσυστημάτων. Αυτό το «μίγμα» πολιτικής φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα σταθερό pipeline έργων, δίνοντας σήμα στους κατασκευαστές πλωτών θεμελιώσεων, καλωδίων και ηλεκτρονικού εξοπλισμού να επεκτείνουν παραγωγικές μονάδες εντός Ευρώπης.
Η έγκριση της Κομισιόν λειτουργεί, τέλος, και ως «πιλότος» για άλλα κράτη-μέλη που σχεδιάζουν ανάλογα προγράμματα. Η καθιέρωση ξεκάθαρων κανόνων για CfD, η επιμονή στη διαφάνεια των διαγωνισμών και η σύνδεση των ενισχύσεων με στόχους στρατηγικής αυτονομίας σκιαγραφούν το υπόδειγμα στήριξης που θα καθορίσει την επόμενη γενιά υπεράκτιων έργων. Για τη Γαλλία, το στοίχημα είναι διπλό: να ανεβάσει γρήγορα ισχύ στο δίκτυο και ταυτόχρονα να κεφαλαιοποιήσει βιομηχανικά το «κύμα» των πλωτών ανεμογεννητριών. Για την Ευρώπη, είναι ένα ακόμη βήμα στο δύσκολο τρίγωνο κόστους–ασφάλειας–βιωσιμότητας της ενεργειακής μετάβασης.
