Μια κεντρική τράπεζα που τηρεί στάση αναμονής, καταγράφοντας με σαφήνεια τις συνθήκες υπό τις οποίες θα εξετάσει μείωση των επιτοκίων καταγράφουν τα πρακτικά της συνεδρίασης της Federal Reserve στα τέλη Ιουλίου αποτυπώνουν, ενώ παράλληλα αναγνωρίζει τις εσωτερικές διαφωνίες και την αυξημένη αβεβαιότητα που προκαλούν οι δασμοί και οι γεωπολιτικές εντάσεις.
Η πλειοψηφία των μελών της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς (FOMC) θεωρεί πως η τρέχουσα νομισματική πολιτική, την οποία χαρακτηρίζουν ως «μετρίως ή ήπια περιοριστική», είναι κατάλληλη για να ανταποκριθεί στις οικονομικές εξελίξεις. Παράλληλα, στα πρακτικά αποτυπώνονται καθαρά οι προσδοκίες των αγορών για μία έως δύο μειώσεις επιτοκίων μέχρι το τέλος του 2025.
Οι προϋποθέσεις για μελλοντικές αποφάσεις
Το βασικό στοιχείο που αναδεικνύεται στα πρακτικά της Fed είναι οι δύο αντίρροπες προϋποθέσεις για τη μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Μια στροφή προς ηπιότερη, «λιγότερο περιοριστική» πολιτική θα εξεταστεί εάν υπάρξει ουσιαστική εξασθένηση της αγοράς εργασίας.
Τα μέλη της Επιτροπής έχουν ήδη εντοπίσει ενδείξεις επιβράδυνσης, όπως η μείωση στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η αύξηση της ανεργίας σε πιο ευάλωτες ομάδες, όπως οι νέοι, και η διστακτικότητα των επιχειρήσεων να προχωρήσουν τόσο σε προσλήψεις όσο και σε απολύσεις, γεγονός που αντανακλά την αβεβαιότητα που επικρατεί.
Η δεύτερη προϋπόθεση αφορά τη διατήρηση της καθοδικής πορείας του πληθωρισμού, με τις προσδοκίες να παραμένουν σταθερές. Αυτή η άποψη υποστηρίχθηκε από δύο μέλη, τη Μισέλ Μπόουμαν και τον Κρίστοφερ Γουόλερ, οι οποίοι μειοψήφησαν ζητώντας άμεση μείωση των επιτοκίων. Στην επιχειρηματολογία τους στάθηκαν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης, τη μειωμένη δυναμική στην απασχόληση και την εκτίμηση ότι ο πληθωρισμός, εξαιρουμένων των δασμών, κινείται ήδη κοντά στον στόχο του 2%.
Αντίθετα, το σενάριο διατήρησης της περιοριστικής στάσης ή ακόμη και νέας σύσφιγξης παραμένει στο τραπέζι, με βασικό κίνδυνο τον πληθωρισμό. Τα μέλη εξέφρασαν ανησυχία για το μέγεθος και τη διάρκεια των επιπτώσεων από τους δασμούς. Όπως σημειώθηκε, τα στοιχεία δείχνουν ότι το κόστος μετακυλίεται κυρίως στις αμερικανικές επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, καθώς οι ξένοι εξαγωγείς απορροφούν μικρό μέρος του.
Πολλές εταιρείες, σύμφωνα με επαφές των αξιωματούχων, προσπαθούν να αποφύγουν άμεσες αυξήσεις τιμών μέσω διαπραγματεύσεων με προμηθευτές, αλλαγών στις γραμμές παραγωγής ή μείωσης των περιθωρίων κέρδους. Ωστόσο, η γενική εκτίμηση είναι ότι αυτή η πίεση δεν μπορεί να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα. Εάν οι επιπτώσεις των δασμών αποδειχθούν μεγαλύτερες ή πιο επίμονες από το αναμενόμενο, ή αν οι μακροπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες αποσταθεροποιηθούν, η Fed δηλώνει έτοιμη να προχωρήσει σε αυστηρότερα μέτρα, ειδικά αν η αγορά εργασίας παραμείνει ισχυρή.
Συνολική εικόνα
Πέρα από τον πληθωρισμό και την απασχόληση, οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι η συνολική οικονομική εικόνα παραμένει εύθραυστη. Η ανάπτυξη του ΑΕΠ επιβραδύνθηκε το πρώτο εξάμηνο, κυρίως λόγω της χαμηλότερης καταναλωτικής δαπάνης και της μείωσης των επενδύσεων σε κατοικίες. Στο μικροσκόπιο των αξιωματούχων βρέθηκαν και επιμέρους κλαδικοί κίνδυνοι, με τον αγροτικό τομέα να ξεχωρίζει ως πηγή προβληματισμού, καθώς πλήττεται από τις επίμονα χαμηλές τιμές των καλλιεργειών.
Τα πρακτικά αποκαλύπτουν επίσης ανησυχία για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, γεγονός που περιπλέκει τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής. Το προσωπικό της Fed χαρακτήρισε τις ευπάθειες του συστήματος ως «αξιοσημείωτες».
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις υψηλές αποτιμήσεις στις αγορές μετοχών, όπου οι δείκτες τιμής προς κέρδη (P/E) βρίσκονται στο ανώτατο άκρο της ιστορικής τους κατανομής, κυρίως λόγω της αισιοδοξίας γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη. Παράλληλα, εκφράστηκαν ανησυχίες για την έκθεση ορισμένων τραπεζών στον κίνδυνο αύξησης των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και τις πιθανές μη πραγματοποιηθείσες ζημίες στα χαρτοφυλάκιά τους.
Προσοχή δόθηκε και στον μη τραπεζικό τομέα, με αναφορές στην υψηλή μόχλευση των hedge funds και στη στροφή των ασφαλιστικών εταιρειών προς πιο ριψοκίνδυνες ιδιωτικές επενδύσεις. Ως νέος, απρόβλεπτος παράγοντας προστέθηκε η συζήτηση για τα stablecoins, ειδικά μετά την ψήφιση σχετικού νόμου, με τα μέλη να ζητούν στενή παρακολούθηση των πιθανών επιπτώσεών τους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Πηγή: ΟΤ
