Με μία κοινή δήλωση οι οποία, ωστόσο, εξακολουθεί να αφήνει πολλά κενά και αδιευκρίνιστες σημαντικές λεπτομέρειες και εξειδικεύσεις, οι ΗΠΑ και η ΕΕ παρείχαν στις επιχειρήσεις την Πέμπτη ορισμένα παραπάνω στοιχεία σχετικά με την εμπορική συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι δύο εμπορικοί εταίροι στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη δασμολογική πολιτική.
Η ενημέρωση της Πέμπτης απηχούσε σε γενικές γραμμές το πλαίσιο που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ και η ΕΕ τον Ιούλιο, το οποίο προέβλεπε δασμούς 15%, καθώς και δεσμεύσεις από την πλευρά της ΕΕ να ενισχύσει τις δαπάνες και τις επενδύσεις στις ΗΠΑ.
Οι νέες λεπτομέρειες που δόθηκαν στη δημοσιότητα περιλαμβάνουν ένα ανώτατο όριο δασμών 15% στα φαρμακευτικά προϊόντα, στην ξυλεία και στους ημιαγωγούς. Τα αυτοκίνητα θα αντιμετωπίσουν τον ίδιο συντελεστή, αλλά μόνο εφόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση προβεί σε αλλαγές στη νομοθεσία για τη μείωση των βιομηχανικών δασμών που επιβάλλει.
Τα κύρια σημεία της συμφωνίας, η οποία επιτεύχθηκε μετά από εβδομάδες διαμάχης, απειλών και αντεγκλήσεων καταδεικνύουν μια πρόοδο της προκαταρκτικής συμφωνίας που ανακοινώθηκε πριν από ένα μήνα, συμπεριλαμβανομένων συγκεκριμένων κριτηρίων αναφοράς για την ΕΕ , καθώς και νέων δεσμεύσεων για την αντιμετώπιση των κανονισμών της Ένωσης για τις ψηφιακές υπηρεσίες.
Ωστόσο, ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σέφκοβιτς την Πέμπτη υπαινίχθηκε ότι το πλαίσιο ήταν μόνο η αρχή, αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα για μελλοντικές αλλαγές στη συμφωνία.
Κρίσιμες λεπτομέρειες
Παρά την παροχή κάποιων απαραίτητων διευκρινίσεων, εξακολουθούν να υπάρχουν διάφορες μικρότερες, αλλά κρίσιμες, πτυχές που απουσιάζουν από το τρέχον πλαίσιο.
Μια συγκρατημένη αντίδραση της αγοράς από τις φαρμακευτικές εταιρείες την Πέμπτη αντανακλά τον σκεπτικισμό των επενδυτών, ενώ, επίσης, δεν υπήρξε καμία αναφορά στον τομέα του κρασιού και των οινοπνευματωδών ποτών στη συμφωνία.
«Πολλές λεπτομέρειες παραμένουν προς διευθέτηση», δήλωσε στο CNBC η Penny Naas, η οποία ηγείται του συμμαχικού έργου στρατηγικής ανταγωνιστικότητας του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ, αναφέροντας για παράδειγμα τους λεγόμενους «κανόνες προέλευσης».
Οπως εξήγησε, «αυτοί οι κανόνες καθορίζουν πού προστίθεται περισσότερη αξία σε ένα προϊόν που περιέχει πολλά μέρη από πολλές χώρες και πότε μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ευρωπαϊκό» ή «αμερικανικό»», εξήγησε. Η Naas σημείωσε ότι αυτοί οι κανόνες εφαρμόζονται όταν πρόκειται για μεταφορτώσεις – μια διαδικασία κατά την οποία τα αγαθά μπορεί να προέρχονται από μια Χ εχώρα, αλλά στη συνέχεια αποστέλλονται σε μια άλλη για τελική αποστολή στις ΗΠΑ.
Ο Carsten Brzeski, παγκόσμιος επικεφαλής μακροοικονομικών της ING, επεσήμανε αβεβαιότητες «που προκύπτουν από τις διατυπώσεις και τις διαδικασίες στα τελωνεία», οι οποίες, όπως λέει, επηρεάζουν ιδιαίτερα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Ορισμένες εταιρείες αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα σε αυτό το θέμα, με τις εταιρείες να πρέπει να «προσλαμβάνουν ειδικούς σε τιμολόγια προκειμένου να διευκρινίσουν τις νέες τελωνειακές απαιτήσεις», είπε.
Αλλοπρόσαλλος Τραμπ
Μια άλλη ανησυχία είναι το… επιβαρυμένο ιστορικό του Ντόναλντ Τραμπ όσον αφορά την ταχύτητα και την ευκολία με την οποία αλλάζει πολιτικές.
Για παράδειγμα, διπλασίασε τους υψηλούς δασμούς στον χάλυβα εν μία νυκτί και αργότερα επέκτεινε αθόρυβα το πεδίο εφαρμογής τους.
Η Ελβετία, πάλι, έπεσε θύμα της ασταθούς λήψης αποφάσεων του προέδρου, με τη χώρα να φέρεται να ήταν εξαιρετικά κοντά σε μια συμφωνία, η οποία ωστόσο στη συνέχεια ανατράπηκε από τον Τραμπ, καθώς επέβαλε δασμούς 39% στις ελβετικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ σχεδόν εν μία νυκτί.
Οπως είπε ο Antonio Fatás, καθηγητής οικονομικών στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διοίκησης Επιχειρήσεων (INSEAD), «το πραγματικό ζήτημα για τις επιχειρήσεις είναι πώς να ορίσουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική με μια χώρα που δεν είναι πλέον αξιόπιστος εταίρος».
«Αυτό που κάποτε ήταν ο πιο αξιόπιστος εταίρος για την Ευρώπη έχει πλέον γίνει ένας από τους πιο ασταθείς, αν όχι ο χειρότερος, όσον αφορά τις οικονομικές πολιτικές», πρόσθεσε.
Αυτό επιβεβαίωσε και η Naas του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ επισημαίνοντας: «Αυτή η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία διάταξη επιβολής, ούτε θα κωδικοποιηθεί από το Κογκρέσο, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αλλάξει κατόπιν εντολής του προέδρου των ΗΠΑ», είπε.
Μπορεί να υπάρχει εμπιστοσύνη;
Ενώ η κοινή δήλωση της Πέμπτης προσθέτει κάποια σαφήνεια, η συμφωνία «παραμένει εύθραυστη και θα μπορούσε να διαλυθεί γρήγορα», δήλωσε ο Brzeski της ING σε σημείωμά του. «Η συμφωνία περιέχει πολλά στοιχεία που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μελλοντικές εντάσεις και κλιμάκωση. Η εφαρμογή, η παρακολούθηση και η επιβολή πολλών από τις προθέσεις δεν είναι πάντα σαφείς», αναφέρει μεταξύ άλλων.
Εκτός από τις αβεβαιότητες σχετικά με τη σταθερότητα της συμφωνίας ΗΠΑ-ΕΕ, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν επίσης ερωτήματα σχετικά με διάφορες παγκόσμιες μετατοπίσεις στην αγορά, σύμφωνα με τον Γκρέγκορ Χιρτ, επικεφαλής επενδύσεων πολλαπλών περιουσιακών στοιχείων στην Allianz Global Investors.
Ο Χιρτ είπε στο CNBC ότι οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πολλά βασικά ερωτήματα: «Οδεύουν οι ΗΠΑ προς ύφεση ή, ακόμη χειρότερα, προς στασιμοπληθωρισμό, και πόσο ανθεκτικό θα είναι το περιθώριο κέρδους των εταιρειών σε αυτό το είδος περιβάλλοντος, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή αποτίμηση της αγοράς στις ΗΠΑ; Επιπλέον, ποια περαιτέρω εργαλεία διαθέτουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για να αντιμετωπίσουν μια πιθανή ύφεση, για παράδειγμα όσον αφορά την απορρύθμιση ή τα “κίνητρα” συγκεκριμένων τομέων;»
Πηγή: ΟΤ
