Μια νέα μέθοδος εξοικονόμησης χρημάτων κερδίζει συνεχώς έδαφος με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτό. Πρόκειται για τη λεγόμενη «εκδικητική αποταμίευση» (revenge saving), ένας τρόπος για να οργανώσετε καλύτερα τα οικονομικά σας δημιουργώντας έναν «κουμπαρά» που θα «γεμίζει» γρηγορότερα απ’ ότι με τις κλασικές μεθόδους αποταμίευσης.
Στην εποχή που ζούμε, η αποταμίευση είναι δύσκολη… Ωστόσο, όταν κρατάμε χρήματα στην άκρη, νιώθουμε και καλύτερα. Και για να γίνει αυτό υπάρχουν πολλοί τρόποι
Όλο και περισσότεροι Βρετανοί αποταμιεύουν επιμελώς τα χρήματά τους αντί να τα ξοδεύουν αλόγιστα ενώ σχεδόν τα τρία τέταρτα των Αμερικανών σχεδιάζουν άμεσα να αλλάξουν την αποταμιευτική τακτική τους.
Δασμοί, πληθωριστικές πιέσεις, εργασιακή ανασφάλεια και η μεταβλητότητα της αγοράς έχουν ωθήσει πολλούς καταναλωτές να περιορίσουν τις δαπάνες τους και να αυξήσουν τις αποταμιεύσεις τους.
Το «παιχνίδι» των προκλήσεων
Η νέα τάση αποταμίευσης, που έχει αρχίσει να αποκτά ένθερμους υποστηρικτές, πηγαίνει την εξοικονόμηση χρημάτων ένα βήμα παραπέρα. Βάζει σε πρώτο πλάνο την εσκεμμένη αποχή από έξοδα και θέτει στόχους αποταμίευσης με στόχο τη δημιουργία ενός αποθεματικού λογαριασμού.
Στη Βρετανία η μέθοδος αυτή αρχίζει να αποκτά δημοτικότητα χωρίς να υπάρχει ένα προκαθορισμένο πλάνο αλλά συγκεκριμένες προκλήσεις…
Τα «No buy challenges» γίνονται viral σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το TikTok και το Reddit, καθώς οι καταναλωτές ορκίζονται να περιορίσουν τις δαπάνες τους, να μειώσουν τις συνδρομές και τα ταξίδια τους και να «ξαναχτίσουν» τις αποταμιεύσεις τους.
Το… «δεν αγοράζω»
Πολλοί πολίτες συμμετέχουν σε «δοκιμασίες» όπως αυτή των «μηδενικών αγορών» (no buy challenge). Στο πλαίσιο αυτής της πρόκλησης οι συμμετέχοντες περνούν περιόδους όπου δεν αγοράζουν τίποτα πέρα από τα απολύτως απαραίτητα ή καταναλώνουν μόνο τα προϊόντα και τα τρόφιμα που ήδη έχουν, προτού προχωρήσουν σε νέες αγορές.
Ορισμένοι μάλιστα φτάνουν στο σημείο να πουλήσουν υπάρχοντά τους προτού επιτρέψουν στον εαυτό τους να αγοράσει κάτι καινούργιο. Υπάρχει μάλιστα και ένα φόρουμ «δεν αγοράζω», στο Reddit, όπου όσοι ακολουθούν αυτή τη μέθοδο, μοιράζονται με τα άλλα μέλη τις οικονομίες που κατάφεραν να συγκεντρώσουν, περιορίζοντας τις δαπάνες τους.
Άλλοι χρήστες ακολουθούν έναν διαφορετικό δρόμο. Επιλέγουν να μεταφέρουν άμεσα ένα ποσό στον λογαριασμό αποταμίευσής τους μόλις πληρωθούν κάθε μήνα, πριν πληρώσουν ενοίκιο, δόσεις στεγαστικού ή άλλα πάγια έξοδα, ώστε να εξασφαλίσουν ότι η αποταμίευσή τους έχει ήδη καλυφθεί πριν καν τελειώσει ο μήνας.
Μια ακόμη δημοφιλής πρόκληση
Μια ακόμη δημοφιλής πρόκληση είναι η λεγόμενη «πρόκληση της μιας δεκάρας» (1p challenge), στην οποία οι συμμετέχοντες ξεκινούν αποταμιεύοντας 1p και προσθέτουν κάθε μέρα 1p παραπάνω από την προηγούμενη.
Έτσι, αποταμιεύουν κάθε μέρα ένα ποσό ίσο με αυτό της προηγούμενης ημέρας συν μία δεκάρα, καταλήγοντας, μέχρι το τέλος του χρόνου, να έχουν μαζέψει έως και 667,95 λίρες (περίπου 770 ευρώ).
Το «μαξιλάρι»… προστασίας
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι άνθρωποι προσπαθούν να αποταμιεύσουν περισσότερο για να δημιουργήσουν ένα «μαξιλάρι» που θα τους προστατεύσει από τις αυξανόμενες τιμές.
Η αύξηση των «αποταμιεύσεων εκδίκησης» είναι αποτέλεσμα της επιθυμίας των ανθρώπων να προστατευτούν από την οικονομική αβεβαιότητα, των υψηλών επιτοκίων και της απειλής ανεπιθύμητων φορολογικών αυξήσεων.
Η τάση ξεκίνησε από τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης και τις κοινωνικές πλατφόρμες. Έκανε θραύση στις ΗΠΑ και τώρα γίνεται δημοφιλής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στις ΗΠΑ, μια πρόσφατη έκθεση της Fidelity, διαπίστωσε ότι τα ποσοστά αποταμίευσης έφτασαν σε επίπεδο ρεκόρ το πρώτο τρίμηνο του 2025.