Η Maria Branyas Morera, η γηραιότερη γυναίκα στον κόσμο, έζησε 117 χρόνια και άφησε πίσω της ένα ανεκτίμητο δώρο στην επιστήμη: δείγματα που θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν τα μυστικά της μακροζωίας. Πριν τον θάνατό της, τον Αύγουστο του 2024, οι ερευνητές πήραν δείγματα με την ελπίδα να ανακαλύψουν γιατί το σώμα της αντιστάθηκε στις ασθένειες της γήρανσης.
Γενετική και βιολογική ηλικία
Πριν τον θάνατό της τον Αύγουστο του 2024 σε ηλικία 117 ετών (και 168 ημερών), η Maria Branyas Morera, η γηραιότερη γυναίκα στον κόσμο, δέχτηκε να δώσει δείγματα αίματος, σάλιου, ούρων και κοπράνων. Οι επιστήμονες ήλπιζαν να ανακαλύψουν το γενετικό μυστικό της ακραίας μακροζωίας της και τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Cell Reports Medicine.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, παρόλο που το σώμα της παρουσίαζε τα μοριακά σημάδια της γήρανσης, η Maria δεν έπασχε από σοβαρές ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία. Η βιολογική της ηλικία υπολογίστηκε να είναι περίπου 23 χρόνια νεότερη από την πραγματική της ηλικία των 117 ετών. Επιπλέον, η Maria διέθετε συγκεκριμένες γενετικές παραλλαγές που φαίνεται να την προστάτευαν από τυπικές παθήσεις της τρίτης ηλικίας, όπως η φλεγμονή.
Σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, αλλά και με άλλους υπεραιωνόβιους, το επιγενετικό προφίλ και το μικροβίωμα του εντέρου της Maria έμοιαζαν περισσότερο με αυτά νεότερων ατόμων. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται είτε στα γονίδιά της είτε στον τρόπο ζωής της.
Οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ένας από τους βασικούς λόγους που η Maria έφτασε σε αυτήν την ηλικία που αποτέλεσε παγκόσμιο ρεκόρ, ήταν ότι «τα κύτταρά της ένιωθαν» ή «συμπεριφέρονταν» σαν νεότερα κύτταρα.
Ο ρόλος της διατροφής και του τρόπου ζωής
Παραμένει αβέβαιο κατά πόσο όλα αυτά τα στοιχεία οφείλονταν αποκλειστικά στα γονίδιά της ή αν διαμορφώθηκαν από τις συνήθειες της ζωής της. Ωστόσο, οι επιστήμονες παρατήρησαν πως η διατροφή της Maria περιλάμβανε μεγάλες ποσότητες γιαουρτιού, το οποίο συνδέεται με μειωμένο σωματικό βάρος και χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.
Η έρευνα δείχνει ότι η μακροζωία της Maria αποδεικνύει πως η γήρανση δεν είναι απαραίτητα άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιδείνωση της υγείας. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως της Maria, αυτός ο δεσμός μπορεί να «σπάσει» χάρη σε ειδικά γενετικά χαρακτηριστικά.
Το μυστικό της Maria για τη μακροζωία
Η Maria Branyas Morera γεννήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο το 1907 και μετακόμισε στην Ισπανία στα οκτώ της χρόνια, όπου έζησε έως το τέλος της ζωής της. Παρά το ότι ο αριθμός των ανθρώπων που επιζούν πέραν των 100 ετών αυξάνεται, το να περάσει κανείς το ορόσημο των 110 ετών παραμένει εξαιρετικά σπάνιο. Αυτοί που ζουν πάνω από 110 χρόνια ονομάζονται supercentenarians.
Σύμφωνα με την Guinness World Records, η Maria ανέφερε ότι το μυστικό της μακροζωίας της ήταν ένας συνδυασμός συνηθειών και αρχών, όπως: «τάξη, ηρεμία, καλή σχέση με την οικογένεια και φίλους, επαφή με τη φύση, συναισθηματική σταθερότητα, χωρίς ανησυχίες, χωρίς μεταμέλειες, θετική ενέργεια και αποφυγή τοξικών ανθρώπων». Επίσης, απέφευγε το αλκοόλ και τα τσιγάρα και κατανάλωνε τρία γιαούρτια την ημέρα μαζί με τα τακτικά γεύματά της.