Με ασύλληπτο ρυθμό αυξάνεται το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ και για πρώτη φορά ξεπέρασε τα 38 τρισ. δολάρια εν μέσω shutdown της κυβέρνησης.
Πρόκειται για την ταχύτερη συσσώρευση χρέους, πλην της πανδημίας, καθώς από τον Αύγουστο μέχρι τα πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Οικονομικών οι Αμερικανοί πολίτες χρωστάνε ακόμα ένα τρισ. δολάρια. Η Κοινή Οικονομική Επιτροπή έδωσε μια εκτίμηση που περιγράφει το μέγεθος του προβλήματος. Τον τελευταίο χρόνο το χρέος αυξάνεται κατά 69.713, 82 δολάρια το δευτερόλεπτο!
Η έλλειψη πολιτικής βούλησης
Η Maya MacGuineas, πρόεδρος της Επιτροπής για έναν Υπεύθυνο Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό και εξέχουσα φωνή για τις δημοσιονομικές πολιτικές εξέφρασε την ανησυχία της για το γεγονός ότι το εθνικό χρέος ξεπερνά τα 38 τρισ. δολάρια.
«Η πραγματικότητα είναι ότι γινόμαστε ανησυχητικά μουδιασμένοι απέναντι στη δική μας δυσλειτουργία. Αποτυγχάνουμε να ψηφίσουμε προϋπολογισμούς, παραβιάζουμε τις προθεσμίες, αγνοούμε τις δημοσιονομικές διασφαλίσεις και παζαρεύουμε για κλάσματα ενός προϋπολογισμού, αφήνοντας ανέγγιχτους τους μεγαλύτερους παράγοντες», ανέφερε σε ανακοίνωσή της. «Η Κοινωνική Ασφάλιση και το Medicare, για παράδειγμα, απέχουν μόλις επτά χρόνια από την εξάντληση των καταπιστευτικών τους κεφαλαίων και δεν ακούτε τίποτα από τους πολιτικούς μας ηγέτες για το πώς να αποφύγουμε μια τέτοια καταστροφή».
«Η επίτευξη χρέους 38 τρισ. δολαρίων κατά τη διάρκεια ενός κλεισίματος της κυβέρνησης είναι το τελευταίο ανησυχητικό σημάδι ότι οι νομοθέτες δεν εκπληρώνουν τα βασικά δημοσιονομικά τους καθήκοντα» υπογραμμίζει ο Michael A. Peterson, διευθύνων σύμβουλος του Ιδρύματος Peter G. Peterson, μη κερδοσκοπικού οργανισμού που επικεντρώνεται στη δημοσιονομική πολιτική.
«Αν φαίνεται ότι αυξάνουμε το χρέος μας πιο γρήγορα από ποτέ, αυτό συμβαίνει επειδή το κάνουμε. Ξεπεράσαμε τα 37 τρισ. δολάρια μόλις πριν από δύο μήνες και ο ρυθμός ανάπτυξης που ακολουθούμε είναι διπλάσιος από τον ρυθμό ανάπτυξης από το 2000», πρόσθεσε.
«Μαζί με το αυξανόμενο χρέος, έχουμε και υψηλότερο κόστος τόκων, το οποίο αποτελεί πλέον το ταχύτερα αναπτυσσόμενο μέρος του προϋπολογισμού», πρόσθεσε ο Peterson. «Ξοδέψαμε 4 τρισ. δολάρια σε τόκους την τελευταία δεκαετία, αλλά θα ξοδέψουμε 14 τρισ. δολάρια τα επόμενα δέκα χρόνια. Το κόστος τόκων εκτοπίζει σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στο μέλλον μας, βλάπτοντας την οικονομία κάθε Αμερικανού».
Τι σημαίνει για τους Αμερικανούς
Ο Kent Smetters του Μοντέλου Προϋπολογισμού Penn Wharton του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ο οποίος υπηρέτησε στο υπουργείο Οικονομικών του Προέδρου Τζόρτζ Μπους, εξήγησε στο Associated Press ότι ένα αυξανόμενο χρέος με την πάροδο του χρόνου οδηγεί σε υψηλότερο πληθωρισμό, διαβρώνοντας την αγοραστική δύναμη των Αμερικανών.
Το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης περιγράφει μερικές από τις επιπτώσεις της αύξησης του δημόσιου χρέους στους Αμερικανούς. Τα πιο χαρακτηριστικά είναι το υψηλότερο κόστος δανεισμού για αγαθά όπως σπίτια και αυτοκίνητα, οι χαμηλότεροι μισθοί που θα προσφέρουν οι επιχειρήσεις που θα έχουν λιγότερα χρήματα διαθέσιμα για επενδύσεις ενώ αγαθά και υπηρεσίες θα είναι ακριβότερα.
«Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι θέλουν να ξέρουν ότι τα παιδιά και τα εγγόνια τους θα έχουν μια καλή, αξιοπρεπή ζωή στο μέλλον, ότι θα μπορούν να αγοράσουν ένα σπίτι» εξηγεί ο Smetters. «Αυτή η επιπλέον πληθωριστική πίεση» υπονομεύει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, είπε, καθιστώντας λιγότερο πιθανό για τις μελλοντικές γενιές να επιτύχουν τους στόχους τους για την απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας.
Το shutdown
H εκτίναξη του χρέους εν μέσω shutdown διαταράσσει την οικονομία καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ομοσπονδιακοί εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι.
Η αναστολή λειτουργία της κυβέρνησης μπορεί να αυξήσει το χρέος γιατί καθυστερεί την οικονομική δραστηριότητα και αναβάλλει τις δημοσιονομικές αποφάσεις, ενώ η παύση των ομοσπονδιακών προγραμμάτων και η επανέναρξή τους μπορεί επίσης να αυξήσει το κόστος. Το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού εκτίμησε ότι το κλείσιμο της κυβέρνησης των ΗΠΑ το 2013 κόστισε 2 δισ. δολάρια σε χαμένη παραγωγικότητα των εργαζομένων.
Το μεγαλύτερο σε διάρκεια lockdown στην ιστορία των ΗΠΑ, το 35ήμερο αδιέξοδο το 2018, κόστισε στην οικονομία 11 δισ. δολάρια, κυρίως λόγω μείωσης των δαπανών των ομοσπονδιακών υπαλλήλων, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου.
Τον Σεπτέμβριο, το 81% των ψηφοφόρων που συμμετείχαν σε έρευνα του Ιδρύματος Peterson τόνισαν το εθνικό χρέος ως ζήτημα ανησυχίας. Σύμφωνα με οικονομολόγους, το αυξανόμενο βουνό χρέους οδηγεί σε υψηλότερο κόστος τόκων για την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
H υποβάθμιση από τους οίκους αξιολόγησης
Η αύξηση του χρέους των ΗΠΑ θα μπορούσε επίσης να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην οικονομία, δήλωσε σε έκθεση νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο David Kelly, επικεφαλής παγκόσμιος στρατηγικός αναλυτής της J.P. Morgan Asset Management.
Ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση των ΗΠΑ τον Μάιο από την κορυφαία βαθμολογία Aaa σε Aa1, αντανακλώντας τις ανησυχίες των επενδυτών για το αυξανόμενο χρέος της κυβέρνησης. Οι δύο άλλοι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, η Standard & Poor’s και η Fitch Ratings, έχουν επίσης υποβαθμίσει την αξιολόγηση των ΗΠΑ.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο
Καμπανάκι για χρέος και έλλειμμα έκρουσε στο τελευταίο Fiscal Monitor το ΔΝΤ. Στις ΗΠΑ, το δημόσιο χρέος προς το ΑΕΠ ξεπέρασε την κορύφωση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κατά τη διάρκεια της πανδημίας και προβλέπεται να ξεπεράσει το 140% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας, υπογράμμισε ο Βίτορ Γκάσπαρ, επικεφαλής του τμήματος δημοσιονομικών υποθέσεων του ΔΝΤ.
Σημείωσε ότι οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ θα παροτρύνουν τις αρχές των ΗΠΑ να σταθεροποιήσουν το χρέος μειώνοντας το έλλειμμα του προϋπολογισμού κατά τη διάρκεια μιας επερχόμενης αξιολόγησης της οικονομίας των ΗΠΑ που ξεκινά τον επόμενο μήνα.
Η μείωση του ελλείμματος των ΗΠΑ θα βοηθήσει στην εξισορρόπηση της οικονομίας των ΗΠΑ, απελευθερώνοντας παράλληλα πόρους για τον ιδιωτικό τομέα στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο, συμβάλλοντας στη μείωση των επιτοκίων και καθιστώντας τις συνθήκες χρηματοδότησης πιο ευνοϊκές ,είπε χαρακτηριστικά.
Ντάλιο: Χρέος που θυμίζει Μεσοπόλεμο και κίνδυνος εμφυλίου
O ιδρυτής της Bridgewater Associates, Ρέι Ντάλιο, για μια ακόμα φορά προειδοποίησε για το χρέος της κυβέρνησης των ΗΠΑ που αυξάνεται πολύ γρήγορα, το οποίο τροφοδοτεί ένα κλίμα «που είναι πολύ ανάλογο» με τα χρόνια πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να υποτιμηθεί ο κίνδυνος εμφυλίου στις ΗΠΑ και σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Όταν το χρέος αυξάνεται σε σχέση με το εισόδημα, «είναι σαν πλάκα στις αρτηρίες που στη συνέχεια αρχίζει να συμπιέζει τις δαπάνες», δήλωσε ο 76χρονος Dalio σε συνέντευξή του στο Leaders με την Francine Lacqua στην τηλεόραση του Bloomberg.
Ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής προειδοποιεί εδώ και καιρό για τους κινδύνους της σπειροειδούς αύξησης του χρέους των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας τον περασμένο μήνα ότι αποτελεί «απειλή για τη νομισματική τάξη». Κατηγόρησε τους πολιτικούς και από τις δύο πλευρές και ζήτησε ένα μείγμα αυξήσεων των φορολογικών εσόδων και περικοπών δαπανών για την αντιμετώπιση αυτού που αποκαλεί «βόμβα ελλείμματος/χρέους».
Τέλος, ακόμα και ο πάντα μετρημένος πρόεδρος της Federal Reserve, Τζερόμ Πάουελ σε ερωτήσεις για το χρέος και το έλλειμμα τονίζει ότι αν και δεν είναι στην αρμοδιότητα του η δημοσιονομική πολιτική ωστόσο προτρέπει τις ΗΠΑ να μπουν στο μονοπάτι της δημοσιονομικής σύνεσης.
Πηγή: ΟΤ
