Ο βήχας στα παιδιά είναι σαν τον καλεσμένο που έρχεται απρόσκλητος και δεν λέει να φύγει. Ενοχλητικός; Ναι. Αλλά και απαραίτητος! Γιατί στην πραγματικότητα είναι ο τρόπος του οργανισμού να καθαρίσει τους αεραγωγούς του από βλέννες, μικρόβια και σκόνη — ένα είδος “service” του αναπνευστικού συστήματος.
της Αρετής Μανιωτή, παιδιάτρου
Παραγωγικός βήχας: ο «υγρός»
Ακούγεται “βαθύς” και συνοδεύεται από φλέγματα. Συνήθως δηλώνει ενεργή λοίμωξη του αναπνευστικού, όπως βρογχίτιδα ή πνευμονία. Ωστόσο, παραγωγικός ή επίμονος βήχας μπορεί να είναι και σύμπτωμα άσθματος, ειδικά αν εμφανίζεται κυρίως τη νύχτα, μετά από γέλιο, παιχνίδι ή άσκηση. Αν διαρκεί πάνω από δύο εβδομάδες, αν το παιδί κουράζεται, σφυρίζει ή έχει πυρετό που δεν υποχωρεί, χρειάζεται κλινική εκτίμηση και, πιθανώς, ακτινογραφία θώρακος ή έλεγχο για ασθματική βρογχίτιδα.
Ξηρός βήχας: ο «επίμονος»
Ακολουθεί συχνά μετά από λοίμωξη – αυτός είναι ο μεταλοιμώδης βήχας. Είναι ερεθιστικός, κυρίως τη νύχτα ή με αλλαγές θερμοκρασίας, και μπορεί να κρατήσει έως 3-4 εβδομάδες χωρίς να σημαίνει κάτι ανησυχητικό.
Ο ξηρός βήχας μπορεί επίσης να είναι αλλεργικός, ασθματικός ή ψυχογενής.
Ειδική περίπτωση: λαρυγγίτιδα
Ο χαρακτηριστικός “γαβγιστικός” βήχας της λαρυγγίτιδας χρειάζεται ηρεμία, καθαρό δροσερό αέρα και υδρατμούς (π.χ. μπάνιο με ζεστό νερό). Σε πιο έντονες κρίσεις, ο παιδίατρος θα συστήσει κορτιζόνη για να μειωθεί το οίδημα του λάρυγγα.
Υποψία σοβαρών αιτιών σε βρέφη
Όταν ένα βρέφος δεν αναπτύσσεται σωστά ή έχει συχνά αναπνευστικά προβλήματα, διερευνούμε για κυστική ίνωση, πρωτοπαθή δυσκινησία κροσσών, ανοσοανεπάρκειες και άλλες αιτίες, ώστε να εξασφαλίσουμε έγκαιρη διάγνωση και σωστή υποστήριξη.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; Καθαρό και υγρό αέρα στο δωμάτιο, αποφυγή καπνού και έντονων οσμών, άφθονα υγρά, ρινικές πλύσεις και λίγο υπομονή — γιατί ο βήχας χρειάζεται τον χρόνο του για να υποχωρήσει. Και φυσικά, όχι αντιβηχικά, αντισταμινικά ή αντιβιοτικά σιρόπια χωρίς ιατρική οδηγία.
Ο βήχας μπορεί να είναι κουραστικός, αλλά είναι και μήνυμα ότι ο οργανισμός του παιδιού σας δουλεύει σωστά. Με σωστή φροντίδα και καθοδήγηση από τον παιδίατρο, το πάρτι του βήχα τελειώνει — και η αναπνοή ξαναβρίσκει τον ρυθμό της.
