Από ένα φουσκωτό στρώμα στο σαλόνι των ιδρυτών της, η Airbnb είναι πλέον ένα επιχειρηματικός κολοσσός με την κεφαλαιοποίηση να πλησιάζει τα 80 δισ. δολ. και τα υπό διαχείριση καταλύματα σε πάνω από 220 χώρες σε όλον τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2007, οι Μπράιαν Τσέσκι και Τζο Γκέμπια, αντιμετώπιζαν δυσκολίες με το ενοίκιό τους στην Καλιφόρνια. Κι έτσι κατέληξαν να τοποθετήσουν στον χώρο τους φουσκωτά στρώματα (“air mattresses”) και να τα νοικιάσουν σε επισκέπτες κατά τη διάρκεια μεγάλου συνεδρίου σχεδιασμού στο Σαν Φρανσίσκο.
Πλέον όλα έχουν αλλάξει: το λειτουργικό περιθώριο κέρδους της Airbnb στο δεύτερο τρίμηνο ήταν ένα αξιοσημείωτο 21%. Τον Αύγουστο ανακοίνωσε ότι θα επαναγοράσει μετοχές αξίας 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και η χρηματιστηριακή αξία ξεπερνά αυτή της Marriott, της μεγαλύτερης ξενοδοχειακής εταιρείας στον κόσμο.
Ωστόσο, οι επενδυτές ανησυχούν ότι η ωριμότητα έχει φέρει στασιμότητα. Παρόλο που οι κρατήσεις αξίας 86 δισεκατομμυρίων δολαρίων που πραγματοποιήθηκαν μέσω της πλατφόρμας τους 12 μήνες έως τον Ιούνιο αντιπροσώπευαν αύξηση 10% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, ο ρυθμός ανάπτυξής της μειώνεται .
Οι αναλυτές αναμένουν περισσότερα σημάδια επιβράδυνσης όταν η εταιρεία ανακοινώσει τα επόμενα τριμηνιαία κέρδη της στις 6 Νοεμβρίου. Οι μετοχές της Airbnb έχουν μειωθεί κατά 7% τον τελευταίο χρόνο. Για να αναζωπυρώσει την ανάπτυξη, η εταιρεία αναζητά νέες αγορές, νέες σειρές προϊόντων και νέα τεχνολογία. Ωστόσο, το μείζον ερώτημα σε αυτό είναι αν τελικά το νέο μοντέλο θα αποδώσει.
Από το στρώμα αέρα σε μια αυτοκρατορία
Η Airbnb ξεκίνησε με τον 26χρονο τότε Μπράιαν Τσέκσι και δύο φίλους να νοικιάζουν ένα στρώμα αέρα στο σαλόνι τους στο Σαν Φρανσίσκο. Η ιδέα μιας πλατφόρμας που θα βοηθούσε τους ανθρώπους να ανοίξουν τα σπίτια τους σε επισκέπτες που πληρώνουν αποδείχθηκε επιτυχία και σύντομα το τρίο άρχισε να πουλάει ακίνητα για λογαριασμό οικοδεσποτών σε όλο τον κόσμο. Το «Airbnb» έγινε στη συνέχεια ουσιαστικό και ρήμα.
Όπως γράφει ο Economist, εν μέσω μιας προ-πανδημικής επεκτατικής φρενίτιδας, η εταιρεία επεκτάθηκε πολύ πέρα από τα καταλύματα. Το 2016 δημιούργησε μια αγορά για «εμπειρίες», όπως περιπατητικές περιηγήσεις, καθώς και έναν ταξιδιωτικό οδηγό. Το 2019 ίδρυσε ένα κινηματογραφικό στούντιο. Εκείνη τη χρονιά, την τελευταία της ως ιδιωτική εταιρεία, το κόστος εκτοξεύτηκε κατά 45%, ακόμη και καθώς η αύξηση των εσόδων άρχισε να επιβραδύνεται.
«Έγινε ένα χάος», θυμάται ο Τσέσκι. «Δεν είχα ιδέα τι έκανα». Τα μαθήματα που πήρε από εκείνη την περίοδο -συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να διατηρεί τον έλεγχο των αποφάσεων, να είναι απορροφημένος στις λεπτομέρειες και να έχει όσο το δυνατόν λιγότερους υπαλλήλους- έχουν διαμορφώσει το στυλ ηγεσίας του κ. Τσέσκι από τότε. (Ο Πολ Γκράχαμ, ένας διάσημος επενδυτής σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, θα χρησιμοποιούσε αργότερα την προσέγγιση του κ. Τσέσκι για να δείξει αυτό που ονόμασε «λειτουργία ιδρυτή»).
Προσαρμογή στην… Covid
Στη συνέχεια ήρθε η πανδημία της Covid-19. Καθώς οι κρατήσεις σταμάτησαν, ο κ. Τσέκσι είδε μια ευκαιρία να ανοικοδομήσει την εταιρεία. Απέλυσε περίπου το ένα τέταρτο του προσωπικού της, συνένωσε τμήματα, αφαίρεσε διοικητικά επίπεδα και σταμάτησε την επέκταση στις εμπειρίες. Ακόμα και εν μέσω lockdown, το ντεμπούτο της εταιρείας στο χρηματιστήριο τον Δεκέμβριο του 2020 ήταν μία επιτυχία, με τις μετοχές της να υπερδιπλασιάζονται μέσα σε μια ημέρα. Όταν τα ταξίδια ξανάρχισαν , η Airbnb επέστρεψε στην ανάπτυξη καθώς άρχισε να διορθώνει τα διάφορα παράπονα των χρηστών, όπως η έλλειψη διαφάνειας στις χρεώσεις, ο μεγάλος αριθμός καταχωρίσεων κακής ποιότητας και η απογοητευτική εξυπηρέτηση πελατών.
Φρένο στην ανάπτυξη
Ωστόσο, τελευταία, η ανάπτυξη αυτή έχει υποχωρήσει. Η αβεβαιότητα που προκάλεσαν οι δασμοί που επέβαλε ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατά διαστήματα έχει οδηγήσει τους καταναλωτές να αποφεύγουν τις κρατήσεις ταξιδιών. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε πόλεις από το Παρίσι μέχρι τη Νέα Υόρκη έχουν εφαρμόσει περιορισμούς στην πλατφόρμα, τους οποίους θεωρούν ως παράγοντα που συμβάλλει στην αύξηση των τιμών των κατοικιών. Ο ανταγωνισμός από ταξιδιωτικούς ιστότοπους όπως η Booking.com και η Expedia εντείνεται για βραχυπρόθεσμες μισθώσεις. Η διαδικτυακή επισκεψιμότητα στην Airbnb επιβραδύνεται.
Νέες ευκαιρίες
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία αναζητά νέες ευκαιρίες ανάπτυξης. Προσπαθεί να επεκτείνει τις δραστηριότητες διαμονής της πέρα από τις πέντε βασικές αγορές της, την Αμερική, την Αυστραλία, τη Βρετανία, τον Καναδά και τη Γαλλία, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου τις μισές διανυκτερεύσεις που πραγματοποιούνται μέσω της πλατφόρμας.
Η Airbnb έχει ενισχύσει τις κρατήσεις στη Βραζιλία επενδύοντας στο τοπικό μάρκετινγκ και προσθέτοντας επιλογές πληρωμής, και δοκιμάζει κάτι παρόμοιο σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, όπου ο τουρισμός γνωρίζει άνθηση. Η Air DNA εκτιμά ότι ο αριθμός των διανυκτερεύσεων που πραγματοποιούνται στην πλατφόρμα αυξάνεται περισσότερο από τρεις φορές πιο γρήγορα στις λιγότερο εδραιωμένες αγορές της από ό,τι στις πέντε βασικές χώρες της.
Με το βλέμμα στα ξενοδοχεία
Η εταιρεία επεκτείνεται επίσης στις κρατήσεις ξενοδοχείων. Η επικεφαλής Οικονομικών, Έλι Μερτς, εκτιμά ότι μόνο μία στις δέκα διανυκτερεύσεις που περνούν οι Αμερικανοί μακριά από το σπίτι γίνεται σε Airbnb. Η προσθήκη ξενοδοχείων θα πρέπει να βοηθήσει την πλατφόρμα να προσελκύσει επαγγελματίες ταξιδιώτες και να καλύψει τα κενά στα κέντρα των πόλεων. Τα ξενοδοχεία εκτιμούν την Airbnb επειδή, σε αντίθεση με άλλους ιστότοπους κρατήσεων, δεν ξοδεύει υπερβολικά σε διαφημίσεις Google, οι οποίες προωθούν τους δικούς τους ιστότοπους. Η Air DNA εκτιμά ότι, παράλληλα με τους 4,5 εκατομμύρια ενεργούς ιδιωτικούς οικοδεσπότες της Airbnb, υπάρχουν περίπου 95.000 ξενοδοχεία με τουλάχιστον μία κριτική στην πλατφόρμα.
Μαγειρεύοντας με τη… γιαγιά στο Παρίσι
Ταυτόχρονα, η Airbnb επεκτείνεται και πάλι στον τομέα της διαμονής. Τον Μάιο λάνσαρε μια ενημερωμένη εφαρμογή που προσφέρει όχι μόνο ένα ανανεωμένο σύνολο εμπειριών, όπως ζαχαροπλαστική με μια γιαγιά στο Παρίσι, αλλά και υπηρεσίες, όπως προσωπική εκπαίδευση από έναν πρωταθλητή bodybuilder στο Λος Άντζελες. Τον Οκτώβριο, εισήγαγε επίσης λειτουργίες κοινωνικής δικτύωσης που επιτρέπουν στους χρήστες που γνωρίζονται μέσω μιας εμπειρίας Airbnb να παραμένουν σε επαφή. Οι αναλυτές αναμένουν ότι θα ακολουθήσουν οι ενοικιάσεις αυτοκινήτων και ένα πρόγραμμα επιβράβευσης.
Όπως υπογραμμίζει ο συντάκτης του Economist, υπάρχουν λόγοι να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε αυτές τις νέες σειρές προϊόντων. Πολλές άλλες ιστοσελίδες βοηθούν τους ανθρώπους να κάνουν κρατήσεις για δραστηριότητες όταν ταξιδεύουν. Έρευνα της Wells Fargo, δείχνει ότι η Viator προσφέρει δεκαπλάσιες εμπειρίες σε μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη. Πολλοί ταξιδιώτες που αναζητούν κομμωτήριο θα αναζητήσουν στην Google ή απλώς θα πάνε στο πλησιέστερο εμπορικό κέντρο ή κεντρικό δρόμο.
Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης
Έπειτα, υπάρχει η τεχνητή νοημοσύνη ( AI ), η οποία θα μπορούσε να ανατρέψει τον ταξιδιωτικό προγραμματισμό. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε φέτος η McKinsey, το 55% των Αμερικανών έχουν χρησιμοποιήσει το Chat GPT της Open AI ή ένα παρόμοιο εργαλείο κατά τον προγραμματισμό ενός ταξιδιού, από 38% το 2024. Κάποιοι μπορεί να αρχίσουν να κάνουν κρατήσεις καταλυμάτων απευθείας μέσω αυτών των υπηρεσιών μόλις γίνει εύκολο να το κάνουν.
Η Airbnb, σε αντίθεση με ορισμένους ανταγωνιστές, μέχρι στιγμής έχει αποφύγει την ενσωμάτωση με υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης όπως το Chat GPT. Ο κ. Τσέσκι, ο οποίος είναι φίλος με τον Σαμ Άλτμαν, ιδρυτή της Open AI , λέει ότι επέλεξε να μην το κάνει όταν τον προσέγγισε η εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης πριν από λίγα χρόνια, επειδή ένιωθε ότι δεν θα ήταν «μια εξαιρετική εμπειρία χρήστη».
Ο επικεφαλής της Airbnb βλέπει ότι η τεχνολογία ωφελεί την πλατφόρμα με έναν άλλο τρόπο. Καθώς οι άνθρωποι περνούν όλο και περισσότερο χρόνο στις οθόνες τους αλληλεπιδρώντας με bots, μπορεί να αρχίσουν να λαχταρούν εμπειρίες στον πραγματικό κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ταξιδιών σε νέα μέρη. «Από την αρχή το είδαμε αυτό ως κίνημα», λέει.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η εξέλιξη του αριθμού των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb, Booking) σπάει κάθε ρεκόρ. Ήδη από τον Απρίλιο ο αριθμός των προσφερόμενων κλινών έχει ξεπεράσει και παγιώνεται σε επίπεδα άνω του 1 εκατομμυρίου φέτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, το Α’ τρίμηνο του 2025 ξεκίνησε ιδιαίτερα δυναμικά. Τον Ιανουάριο καταγράφηκαν 213 χιλ. καταλύματα, αυξημένα κατά +23 χιλ. σε σχέση με τα 190 χιλ. του Ιανουαρίου 2024. Τον Φεβρουάριο, τα καταλύματα ανήλθαν σε 216 χιλ., παρουσιάζοντας αύξηση +20 χιλ. έναντι των 196 χιλ. του αντίστοιχου μήνα. Τον Μάρτιο, ο αριθμός διαμορφώθηκε σε 222 χιλ., σημειώνοντας άνοδο +18 χιλ. από τα 204 χιλ. του Μαρτίου 2024.
Το Β’ τρίμηνο συνέχισε με σταθερά θετικό ρυθμό. Τον Απρίλιο καταγράφηκαν 228 χιλ. καταλύματα, αυξημένα κατά +16 χιλ. έναντι των 212 χιλ. του Απριλίου 2024. Τον Μάιο τα καταλύματα ανήλθαν σε 236 χιλ., κατά +18 χιλ. περισσότερα από τα 218 χιλ. του Μαΐου 2024, ενώ τον Ιούνιο σημειώθηκε νέα άνοδος στα 242 χιλ., αυξημένα κατά +17 χιλ. από τα 225 χιλ. του Ιουνίου 2024.
Το Γ’ τρίμηνο συνέχισε επίσης με θετικό ρυθμό. Τον Ιούλιο τα διαθέσιμα καταλύματα ανήλθαν σε 246 χιλ., υπερβαίνοντας τα 232 χιλ. του Ιουλίου 2024 (+14 χιλ.), ενώ τον Αύγουστο σημειώθηκε νέο ιστορικό υψηλό με 247 χιλ., αυξημένα κατά +14 χιλ. έναντι των 233 χιλ. του Αυγούστου 2024. Τον Σεπτέμβριο παρατηρείται οριακή αποκλιμάκωση στα 245 χιλ. καταλύματα, παραμένοντας ωστόσο +13 χιλ. υψηλότερα σε σχέση με τα 232 χιλ. του Σεπτεμβρίου 2024.
Η συνολική πορεία εννέα μηνών αναδεικνύει τη σταθερή ανοδική δυναμική της αγοράς, με διαδοχικά ρεκόρ και διατήρηση της προσφοράς σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Σε επίπεδο πληρότητας ανά την Ελλάδα, την περίοδο αιχμής του Αυγούστου αυτή διαμορφώθηκε φέτος στο 58% ελαφρά χαμηλότερα έναντι του 59% του Αυγούστου του 2024, ενώ ο φετινός Σεπτέμβριος είναι αντίστοιχος με τον περσινό με 45% πληρότητα πανελλαδικά.
Η μέση διάρκεια παραμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης το γ’ τρίμηνο επιβεβαιώνει την σταθεροποίηση στα υψηλά επίπεδα της τελευταίας διετίας: Τον Ιούλιο, η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε σε 4,1 διανυκτερεύσεις, ίδια με τον Ιούλιο του 2024. Τον Αύγουστο, καταγράφηκε νέα άνοδος στις 4,2 διανυκτερεύσεις — επίδοση που αποτέλεσε την υψηλότερη τιμή της περιόδου- ενώ το Σεπτέμβριο, η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε σε 3,8 διανυκτερεύσεις, παραμένοντας στα ίδια επίπεδα με τον Σεπτέμβριο του 2024.
Πηγή: OT
