Απότομη στροφή στη δασμολογική πολιτική από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ευρισκόμενος υπό πίεση λόγω του πληθωρισμού, ανακοίνωσε τη μείωση των δασμών σε μια σειρά από βασικά προϊόντα.
Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ αναμένεται να δείξουν αύξηση των τιμών και παράλληλα η ακρίβεια έχει πολιτικές επιπτώσεις για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Στη Νέα Υόρκη, ο Δημοκρατικός Ζόχραν Μαμντάνι εξελέγη δήμαρχος κάνοντας εκστρατεία μιλώντας μεταξύ άλλων και γι’ αυτό. Επίσης, οι Δημοκρατικοί κέρδισαν τις εκλογές στη Βιρτζίνια και το Νιου Τζέρσεϊ, όπου το πρόβλημα της ακρίβειας είναι σημαντικό. Και η δημοτικότητα του προέδρου Τραμπ εν όψει ενδιάμεσων εκλογών πέφτει…
«Οι τιμές του καφέ ήταν λίγο υψηλές, τώρα θα είναι χαμηλές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα»
Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό έχουν καθυστερήσει λόγω του shutdown της κυβέρνησης, αλλά η τελευταία έκθεση, από τον Σεπτέμβριο, δείχνει ότι ο δείκτη για το κόστος των ειδών παντοπωλείου (κυρίως τρόφιμα) αυξάνεται με τον ταχύτερο ετήσιο ρυθμό από το 2023.
Οι τιμές έχουν αυξηθεί για τα είδη που εισάγουν οι ΗΠΑ από ξένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του καφέ. Και το ενδιαφέρον είναι ότι η ανακοίνωση ήρθε λίγες ώρες αφότου ο Τραμπ έγραψε στο Truth Social: «[Το] κόστος υπό τη ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΡΑΜΠ μειώνεται, με τη βοήθεια σε μεγάλο βαθμό της βενζίνης και της ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ. Είμαστε το Κόμμα της Προσιτής Τιμής!»
REUTERS/Mark Makela
Ποια προϊόντα
Στη λίστα στην οποία ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι μειώνονται οι δασμοί περιλαμβάνονται προϊόντα ο καφές, το βοδινό κρέας, οι μπανάνες και ο χυμός πορτοκαλιού. Παρ’ όλα αυτά ο Αμερικανός πρόεδρος δεν παραδέχεται ότι για την ακρίβεια ευθύνεται η δασμολογική πολιτική του.
«Σε ορισμένες περιπτώσεις (οι δασμοί) μπορεί» να αυξήσουν τις τιμές, δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους, αλλά επέμεινε ότι συνολικά, οι ΗΠΑ «ουσιαστικά δεν έχουν πληθωρισμό». Μέσα από το αεροσκάφος Air Force One επανέλαβε επίσης ότι χάρη στους δασμούς θα δοθεί εφάπαξ επίδομα 2.000 δολαρίων σε Αμερικανούς με χαμηλότερο και μεσαίο εισόδημα μέσα στο 2026. «Οι δασμοί μάς επιτρέπουν να δώσουμε μέρισμα, αν θέλουμε να το κάνουμε αυτό. Τώρα θα δώσουμε και μέρισμα και θα μειώσουμε το χρέος», είπε.
Ερωτηθείς εάν σχεδιάζονται περαιτέρω αλλαγές, ο Τραμπ είπε: «Δεν νομίζω ότι θα είναι απαραίτητο. Απλώς κάναμε μια μικρή μείωση. Οι τιμές του καφέ ήταν λίγο υψηλές, τώρα θα είναι χαμηλές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα».
Οπισθοχώρηση…
Ανεξάρτητα από το τι λένε ο Ντόναλντ Τραμπ και τα μέλη της κυβέρνησή τους, η εντολή σηματοδοτεί την πιο σημαντική οπισθοδρόμηση της εμπορικής πολιτικής της κυβέρνησης μέχρι σήμερα.
REUTERS/Ann Wang
Υποδηλώνει ότι οι ανησυχούν για τις επιπτώσεις που σχετίζονται με το κόστος από τους δασμούς, παρόλο που όλη η εμπορική πολιτική της κυβέρνησης στηρίχθηκε στο επιχείρημα ότι οι δασμοί δεν θα επηρεάσουν το κόστος.
Ο Λευκός Οίκος, σε ένα ενημερωτικό δελτίο σχετικά με το διάταγμα, απέδωσε τη μείωση των δασμών στη «σημαντική πρόοδο που έχει σημειώσει ο Πρόεδρος στην εξασφάλιση πιο αμοιβαίων όρων για τις διμερείς εμπορικές μας σχέσεις». Και πρόσθεσε ότι ορισμένα τρόφιμα θα μπορούσαν να εξαιρεθούν, δεδομένου ότι δεν καλλιεργούνταν ή δεν μεταποιούνταν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επίσης, ότι οι δασμοί μειώθηκαν λόγω της σύναψης εννέα συμφωνιών-πλαισίου, δύο τελικών συμφωνιών για αμοιβαίο εμπόριο και δύο επενδυτικών συμφωνιών.
Οι αριθμοί όμως δείχνουν άλλα. Ο μοσχαρίσιος κιμάς βοδινού, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, ήταν σχεδόν 13% ακριβότερος. Οι μπριζόλες κόστιζαν σχεδόν 17% περισσότερο από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Πρόκειται για τις μεγαλύτερες αυξήσεις εδώ και περισσότερο από τρία χρόνια. Τότε που ο πληθωρισμός έφτανε στο αποκορύφωμα επί διακυβέρνησης Μπάιντεν.
Παρόλο που οι ΗΠΑ είναι σημαντικός παραγωγός βοδινού κρέατος, η έλλειψη βοοειδών τα τελευταία χρόνια έχει διατηρήσει τις τιμές του κρέατος υψηλές.
Οι τιμές της μπανάνας ήταν περίπου 7% υψηλότερες, ενώ οι ντομάτες ήταν 1% ακριβότερες. Το συνολικό κόστος για τα τρόφιμα που καταναλώνονται στο εσωτερικό αυξήθηκε κατά 2,7% τον Σεπτέμβριο.
Θετικές αντιδράσεις
Οι περισσότερες εμπορικές ομάδες έσπευσαν να επαινέσουν την απόφαση.
«Οι κατασκευαστές των αγαπημένων εμπορικών σημάτων της Αμερικής αποτελούν τον μεγαλύτερο μεταποιητικό τομέα των ΗΠΑ βάσει απασχόλησης και προμηθεύονται το 90% των συστατικών και των εισροών από αμερικανικά αγροκτήματα και προμηθευτές. Αλλά ορισμένα προϊόντα – όπως ο καφές, το κακάο, τα μπαχαρικά, τα τροπικά φρούτα και άλλα – απλώς δεν είναι διαθέσιμα στις ΗΠΑ», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Καταναλωτικών Μάρκων.
«Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την τιμή των τροφίμων στα ράφια των παντοπωλείων. Συμπεριλαμβανομένου του καιρού και των αποδόσεων των καλλιεργειών, του κόστους ενέργειας και μεταφοράς, της συσκευασίας και της εργασίας, μεταξύ πολλών άλλων. Οι δασμοί είναι ένας σημαντικός παράγοντας σε αυτό το πολύπλοκο μείγμα επιπτώσεων της αλυσίδας εφοδιασμού», δήλωσε ο σύνδεσμος της βιομηχανίας τροφίμων FMI.
Αυτοί που δεν «χάρηκαν» ήταν οι εμπορικές ομάδες που δεν συμπεριλήφθηκαν στις εξαιρέσεις.
«Η μη συμπερίληψη των οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στον κατάλογο των τροποποιήσεων των δασμών αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα για τον κλάδο της φιλοξενίας των ΗΠΑ. Ακριβώς τη στιγμή που η κρίσιμη εορταστική περίοδος είναι σε πλήρη εξέλιξη», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ένωσης Αλκοολούχων Ποτών (DSC), Κρις Σουόνγκερ.
«Το σκωτσέζικο ουίσκι, το κονιάκ και το ιρλανδικό ουίσκι είναι γεωργικά προϊόντα προστιθέμενης αξίας που δεν μπορούν να παραχθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε.
«Σβήνοντας τη φωτιά που άναψε»
Ο Ντόναλντ Τραμπ, με την εκλογική πίεση να αυξάνεται, έχει επικεντρωθεί αποκλειστικά στο ζήτημα της ακρίβειας τις τελευταίες εβδομάδες. Επιμένει ότι το όποιο τυχόν υψηλότερο κόστος οφείλεται σε πολιτικές που θέσπισε ο Τζο Μπάιντεν. Αρνείται ότι ευθύνονται οι δασμοί.
Ωστόσο οι καταναλωτές παραμένουν απογοητευμένοι από τις υψηλές τιμές των τροφίμων. Οι οικονομολόγοι εξηγούν ότι αυτές αυξήθηκαν εν μέρει από τους δασμούς στις εισαγωγές. Και επισημαίνουν ότι θα μπορούσαν να αυξηθούν περαιτέρω τον επόμενο χρόνο, καθώς οι εταιρείες αρχίζουν να μετακυλίουν το βάρος των δασμών στους καταναλωτές.
Σχολιάζοντας τις αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων, Ρίτσαρντ Νιλ, ήταν μάλλον καυστικός. Δήλωσε ότι η κυβέρνηση Τραμπ «σβήνει μια φωτιά που άναψε η ίδια. Και ισχυρίζεται ότι αυτό είναι πρόοδος».
Σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Νιλ, «η κυβέρνηση Τραμπ παραδέχεται επιτέλους δημόσια αυτό που όλοι γνωρίζουμε από την αρχή: ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ αυξάνει το κόστος για τους ανθρώπους. Εξαιτίας των δασμών, ο πληθωρισμός αυξάνεται και η παραγωγή συρρικνώνεται μήνα με τον μήνα».
