Η ακρίβεια στα τρόφιμα έχει εξελιχθεί σε «μάστιγα» και παραμένει το μεγαλύτερο αγκάθι για τα ελληνικά νοικοκυριά, που καθημερινά δίνουν αγώνα να σταθούν στα πόδια τους.
Τα τελευταία στοιχεία, τόσο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τον Οκτώβριο του 2025 όσο και οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις της Eurostat για τον Νοέμβριο του 2025, επιβεβαιώνουν ότι οι αυξητικές πιέσεις στις τιμές των τροφίμων συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, καθιστώντας το κόστος του «καλαθιού» δυσβάσταχτο.
Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) της ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε ετήσια αύξηση 2,0% τον Οκτώβριο του 2025. Ωστόσο, η αποκλιμάκωση του γενικού δείκτη δεν αντικατοπτρίζεται στην πιο ευαίσθητη κατηγορία: τα τρόφιμα.
Στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε αύξηση 2,6% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο του 2025. Αυτή η αύξηση έρχεται να προστεθεί σε ήδη αλματώδεις αυξήσεις των προηγούμενων μηνών, δημιουργώντας ένα συσσωρευτικό κόστος που πλήττει άμεσα τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Η εικόνα τον Νοέμβριο, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, επιβεβαιώνει την πίεση. Ο γενικός πληθωρισμός στην Ελλάδα εκτινάχθηκε στο 2,9%, κυρίως λόγω της ενέργειας, αλλά η άνοδος τιμών 3,1% για την ευρύτερη κατηγορία «Τρόφιμα, αλκοολούχα ποτά και καπνός» δείχνει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις στη βασική διατροφή παραμένουν ισχυρές και δομικές.
Η αύξηση των τιμών των τροφίμων, κατά 2,6% τον Οκτώβριο (ΕΛΣΤΑΤ) και η εκτίμηση για 3,1% τον Νοέμβριο (Eurostat), αποδεικνύουν ότι η μάχη κατά της ακρίβειας στη βασική διατροφή δεν έχει κερδηθεί. Η δομική φύση των ανατιμήσεων στα είδη πρώτης ανάγκης, τα οποία επηρεάζονται από το κόστος παραγωγής, τις γεωργικές εισροές και το παγκόσμιο εμπόριο τροφίμων, υπερβαίνει την όποια θετική επίδραση από την αποκλιμάκωση των τιμών σε άλλες κατηγορίες.
Η επίμονη ακρίβεια στα τρόφιμα λειτουργεί ως «κρυφός φόρος» για τα νοικοκυριά
Η εμπειρία των προηγούμενων μηνών και οι εκτιμήσεις της αγοράς δείχνουν ότι η ακρίβεια αφορά ένα ευρύ φάσμα βασικών αγαθών, διατηρώντας τους ρυθμούς αύξησης σε επίπεδα που προκαλούν ασφυξία στα νοικοκυριά.
– Φρέσκα Προϊόντα (Φρούτα και Λαχανικά): Η κατηγορία αυτή υφίσταται συνεχείς πιέσεις. Οι κλιματικές αλλαγές και οι ακραίες καιρικές συνθήκες έχουν πλήξει σοδειές, ενώ το αυξημένο κόστος παραγωγής (λίπανση, άρδευση, ενέργεια) και οι ανατιμήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα διατηρούν τις τιμές σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η εποχικότητα δεν λειτουργεί πλέον ως ρυθμιστής των τιμών, με τους καταναλωτές να αναγκάζονται να περιορίσουν την αγορά τους.
– Γαλακτοκομικά και Αυγά: Το κόστος της ζωοτροφής, το οποίο αποτελεί σημαντικό παράγοντα κόστους για την κτηνοτροφία, παραμένει αυξημένο, καθώς η Ελλάδα εισάγει σημαντικό μέρος της. Αυτό μετακυλίεται άμεσα στις τιμές του γάλακτος, των τυριών και των αυγών. Η υψηλή διεθνής τιμή των πρώτων υλών θέτει σημαντικά όρια στη συγκράτηση του κόστους.
– Ελαιόλαδο: Το ελληνικό «υγρό χρυσάφι» παραμένει στην κορυφή των ανατιμήσεων. Οι κακές σοδειές λόγω της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με την αυξημένη διεθνή ζήτηση, έχουν εκτοξεύσει την τιμή του σε δυσθεώρητα ύψη, καθιστώντας το πλέον είδος πολυτελείας για πολλά νοικοκυριά. Η έλλειψη παραγωγής σε άλλες μεσογειακές χώρες έχει εντείνει το πρόβλημα.
– Είδη «Καλαθιού» (Ψωμί, Ζυμαρικά, Όσπρια): Τα βασικά είδη διατροφής, που αποτελούν τον «πυρήνα» της καθημερινής δίαιτας, συνεχίζουν να επιβαρύνουν σημαντικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Το υψηλό κόστος του σιταριού και των δημητριακών, μαζί με το αυξημένο ενεργειακό κόστος στη μεταποίηση, διατηρεί τις τιμές σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με την προηγούμενη διετία.
Η επίμονη ακρίβεια στα τρόφιμα λειτουργεί ως «κρυφός φόρος» για τα νοικοκυριά, διαβρώνοντας την αγοραστική τους δύναμη. Η ποσοστιαία αύξηση στο κόστος της διατροφής -που αποτελεί αναγκαστική δαπάνη- υπερκαλύπτει συχνά την όποια ονομαστική αύξηση στους μισθούς ή τις συντάξεις.
Για το μέσο ελληνικό νοικοκυριό, η δαπάνη για τρόφιμα είναι σημαντικά υψηλότερη ως ποσοστό του εισοδήματος σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ως αποτέλεσμα, η αύξηση 2,6% ή 3,1% στην κατηγορία αυτή έχει δραματικότερο αντίκτυπο στην καθημερινότητα. Η αδυναμία του γενικού πληθωρισμού να συμπαρασύρει προς τα κάτω τις τιμές των τροφίμων δείχνει πως οι πληθωριστικές πιέσεις στη συγκεκριμένη κατηγορία έχουν ριζώσει βαθιά, καθιστώντας την προσπάθεια για κάλυψη των βασικών αναγκών έναν μόνιμο αγώνα.
Τα στοιχεία των ΕΛΣΤΑΤ και Eurostat για τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2025 στα είδη διατροφής καταδεικνύουν ότι η κρίση ακρίβειας δεν έχει ακόμη υποχωρήσει. Το κόστος της διαβίωσης παραμένει υψηλό και η αδυναμία αποκλιμάκωσης στις βασικές κατηγορίες τροφίμων εξακολουθεί να τσακίζει τα εισοδήματα των ελληνικών νοικοκυριών.
