Για τη νέα φάση στην οποία περνούν τα ελληνοτουρκικά μετά το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν μίλησε ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος και βουλευτής της ΝΔ. «Διαμορφώθηκε κατ’ αρχήν ένα θετικό κλιμα» εκτίμησε.
«Ως υπουργός Εξωτερικών είχα αναλάβει την πρωτοβουλία να έχουμε την πρώτη συνάντηση των δύο κυβερνήσεων στην Κωνσταντινούπολη το 2012, όπου υπογράψαμε 25 συμφωνίες στην Τουρκία και το κλίμα είχε αλλάξει. Το κλίμα άλλαξε το 2019. Και εδώ έχει μεγάλη ευθύνη βεβαίως η Τουρκία, διότι ξαφνικά ξύπνησε το βαθύ κράτος, ξεπέρασε τον Ερντογάν και είχαμε όλα αυτά που ζήσαμε τελευταίο καιρό και φτάσαμε το 2020 στα πρόθυρα του πολέμου» δήλωσε στην εκπομπή της ΕΡΤ «Συνδέσεις» ο Δημήτρης Αβραμόπουλος.
«Τα πράγματα σταδιακά αλλάζουν με πολύ συνετό τρόπο»
Μια ημέρα μετά το κρίσιμο τετ α τετ των δύο ηγετών στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο πρώην διπλωμάτης εκτίμησε ότι «τα πράγματα σταδιακά αλλάζουν με πολύ συνετό τρόπο». Αναλύοντας πώς φτάσαμε «σε ήρεμα νερά» o κ. Αβραμόπουλος δήλωσε ότι μετά το Βίλνιους διαμορφώθηκε ένα κατ αρχήν κλίμα.
«Πριν φτάσουμε στο επόμενο στάδιο, δηλαδή να αρχίσουμε να συζητάμε επί της ουσίας των προβλημάτων των ελληνοτουρκικών διαφορών, θα πρέπει καταρχήν να αποκαταστήσουμε μία σχέση ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης. Το θετικό αποτέλεσμα της δεύτερης αυτή συνάντησης στη Νέα Υόρκη είναι ότι δημιουργήθηκε ένα θετικό κλίμα», είπε ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.
Συμπλήρωσε, μάλιστα, ότι δεν είναι τυχαίο. «Είναι προς όφελος αυτή τη στιγμή και της ίδιας της Τουρκίας, η οποία, όπως είπα, ερχόμενος πίσω από την ενθρόνιση τότε του Ερντογάν, είχα τη διαίσθηση ότι γυρνάει και πάλι προς τη Δύση. Για να γίνει αυτό πρέπει να εξομαλύνει τις σχέσεις με την Ελλάδα και η εξομάλυνση των σχέσεων περνάει μέσα από αυτό που είπαμε. Τώρα ηρεμούν τα πράγματα. Δεν έγιναν διαπραγματεύσεις στη Νέα Υόρκη. Έγινε μία συζήτηση για το πώς μπορούμε να πορευτούμε από δω και πέρα. Το περίφημο road map, δηλαδή ο οδικός χάρτης».
«Χωρίς επίλυση του Κυπριακού η Ανατολική Μεσόγειος δεν μπορεί να ηρεμήσει»
Και όπως επισήμανε το καλό κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ενδιαφέρει και το ΝΑΤΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής που θέλουν να ησυχάσει η Ανατολική Μεσόγειος.
Σχολιάζοντας την εμφάνιση Ερντογάν στον ΟΗΕ ο κ. Αβραμόπουλος και στην αναφορά στο Κυπριακό δήλωσε ότι ο Τούρκος πρόεδρος έκανε λάθος καθώς, όπως δήλωσε «χωρίς επίλυση του Κυπριακού η Ανατολική Μεσόγειος δεν μπορεί να ηρεμήσει και εκεί καλά κάνουμε εμείς και το επαναφέρουμε. Διότι το Κυπριακό είναι το κλειδί των ελληνοτουρκικών».
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος εκτίμησε ότι σήμερα ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μιλήσει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και θα βάλει τα πράγματα στη θέση του».
Μιλώντας για το Κυπριακό δήλωσε ότι το Κυπριακό δεν είναι απλά ένα ζήτημα, το οποίο χρειάζεται δικαίωση, και το οποίο βεβαίως εμείς οι Έλληνες έχουμε κάθε λόγο να συνεχίζουμε να επιμένουμε. Είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους μπορεί να επέλθει ηρεμία στην Ανατολική Μεσόγειο. «Επίλυση του Κυπριακού σημαίνει επανένωση της Κύπρου. Αν συμβεί αυτό, τότε αυτομάτως η Κύπρος οριοθετεί ΑΟΖ με όλες τις χώρες της περιοχής. Που σημαίνει ότι με ενωμένη την Κύπρο μπορεί να έχουμε και ΑΟΖ Ελλάδος, Κύπρου και βεβαίως Κύπρου – Τουρκίας, άρα Ελλάδας – Τουρκίας» δήλωσε ο κ. Αβραμόπουλος.
«Η Ελλάδα δεν κάνει πίσω σε θέματα εθνικά»
Σύμφωνα με τον κ. Αβραμόπουλο ένα άλλο θέμα που πρέπει να επιλυθεί είναι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) και η υφαλοκρηπίδα. «Η εθνική κυριαρχία ορίζεται από τις διεθνείς συμβάσεις και από τα σύνορά μας. Εκεί δεν υπάρχει περίπτωση η ελληνική πλευρά να κάνει βήμα πίσω. Σε ό, τι αφορά τα κυριαρχικά δικαιώματα, που έχουν να κάνουν με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ» είπε. Όπως διευκρίνισε η ΑΟΖ είναι μια ανοικτή ζώνη που φτάνει μέχρι τα 200 μίλια στη θάλασσα, όπου εκεί το παράκτιο κράτος σε συνεργασία με το απέναντι κράτος, αυτό λέει το Δίκαιο της Θάλασσας, ξεκαθαρίζουν πως μπορούν να αξιοποιήσουν οτιδήποτε είναι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό που είναι επί της επιφάνειας θαλάσσης είναι διεθνή χωρικά ύδατα.
«Είναι θετικό ότι δημιουργείται ένα κλίμα ώστε στο επόμενο στάδιο να ξεκαθαρίσουμε και αυτές τις έννοιες. Για την Ελλάδα δεν υπάρχει τίποτα παραπάνω παρά η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Τι λένε λοιπόν οι Τούρκοι. Ότι τα νησιά που είναι κοντά στην Ανατολία, δηλαδή στην Τουρκία, επικάθονται της υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας. Του Καστελόριζου η ελληνικότητα δεν πρόκειται να αμφισβητηθεί ποτέ, αλλά σε ότι αφορά την οριοθέτηση της ΑΟΖ εκεί τότε έρχεται η άλλη πρόταση, η Χάγη», συμπλήρωσε.
«Τα ελληνοτουρκικά πάντα πέρναγαν και από τις διαπροσωπικές σχέσεις των ηγετών»
Με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν είναι συμβεβλημένη στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα συνυποσχετικό. Και όπως εξήγησε, αυτό θα το ορίσουν οι διαπραγματεύσεις.
«Η ιστορία έχει αποδείξει ότι οι ελληνικές σχέσεις πάντα πέρναγαν και από τις διαπροσωπικές σχέσεις ανάμεσα στους δύο ηγέτες Κεμάλ Ατατούρκ – Ελευθέριος Βενιζέλος. Αυτοί τόλμησαν οχτώ χρόνια μετά τη Μικρασιατική καταστροφή να υπογράψουν σύμφωνο φιλίας και μη επιθέσεως. Τότε, όταν ακόμα ήταν νωπές οι μνήμες από μια τραγωδία. Τώρα λοιπόν φαίνεται ότι έχουμε μία καλύτερη επικοινωνία με τους δύο ηγέτες. Διότι εάν τη σκυτάλη την παίρνουν τα βαθιά συστήματα στην πλευρά της Τουρκίας, όπου είναι βαθύς ο κεμαλικός εθνικισμός, τότε τα πράγματα είναι δύσκολα» σημείωσε.
«Συναστρία θετικότητας οδήγησε στη νέα περίοδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων»
Ο πρέσβης επί τιμή, Γρηγόρης Βασιλοκωντσαντάκης εστίασε από την πλευρά του μιλώντας επίσης στην ΕΡΤ στο «κλίμα και στην εμπιστοσύνη που πρέπει να αναπτυχθεί σαν βάση πάνω στην οποία θα χτιστεί αυτό που θα έρθει» λέγοντας ότι είχαν γίνει απόπειρες και στο παρελθόν, άλλες περισσότερο επιτυχημένες, μετά από μία ένταση, άλλες λιγότερο επιτυχημένες
«Πάνω στο διάλογο αυτόν, ο οποίος άλλοτε ονομάζεται «ήρεμα νερά, άλλοτε μη πόλεμος» χτίστηκαν και κάποιες προσδοκίες, οι οποίες κάποιες ανταποκρίθηκαν σε αυτό που θέλαμε και κάποιες όχι» πρόσθεσε.
Ο πρέσβης επί τιμή έκανε λόγο για μια ευνοϊκή συναστρία προϋποθέσεων που έφερε τα πράγματα στην έναρξη αυτής της νέας περιόδου των ελληνοτουρκικών σχέσεων που έχει να κάνει με την εσωτερική κατάσταση στις δύο χώρες.
«Σε μια συγκυρία κατά την οποία η Δύση συσπειρώνεται προκειμένου να αντιμετωπίσει την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τα περιθώρια της Τουρκίας στενεύουν για κάποιες κινήσεις αμφίσημες σε σχέση με τη Δύση. Όλο αυτό αποτελεί συναστρία θετικότητας» εκτιμώντας ότι θα αποδώσει καρπούς.
Στο σημείο αυτό ο κ. Αβραμόπουλος εστίασε στο tweet του Ταγίπ Ερντογάν, μετά τη συνάντηση, το οποίο είναι πολύ θετικό προσθέτοντας ότι «μακάρι η συνάντηση με τον Μητσοτάκη να αποδώσει και να δημιουργήσουμε ένα νέο περιβάλλον αμοιβαίας εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας για να προχωρήσουμε μπροστά».
Συμπλήρωσε μάλιστα στη Νέα Υόρκη αρχίζει να διαμορφώνεται ένα νέο κλίμα. «Για να μπορέσει όμως αυτό το κλίμα να αποδώσει για τους όποιους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Τουρκίας, όλα αυτά περνάνε και μέσα από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Δεν εκφράστηκε μόνο η επιθυμία να εξομαλυνθούν οι σχέσεις και δημιουργείται ένα νέο κλίμα αλλά είναι και συγκεκριμένα θέματα πάνω στα οποία μπορούμε να συνεργαστούμε Η Ελλάδα και η Τουρκία, ως μέλη του ΝΑΤΟ, μπορούν να συνεργαστούν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής ασφάλειας για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή», τόνισε.
Ο κ. Αβραμόπουλος αναφέρθηκε και στα γεγονότα του Έβρου λέγοντας ότι τα κύματα των μεταναστών οδηγήθηκαν προς τα εκεί από την Τουρκία καθώς στη δήλωση Ευρώπης – Τουρκίας, για το μεταναστευτικό, είχε μείνει απ έξω ο Έβρος. «Τώρα όλα αυτά μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο μιας συνεννόησης και συνεργασίας, ώστε το Αιγαίο να σταματήσει να είναι μία παγίδα θανάτου και βεβαίως παράδεισος για τους διακινητές», σημείωσε.
