Μέχρι εδώ η Ευρώπη τα έχει πάει καλά, αλλά οι κίνδυνοι γύρω από τις προβλέψεις μας έχουν αυξηθεί και οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης παραμένουν αδύναμες, δήλωσε ο Αλφρεντ Κάμερ, διευθυντής στο Ευρωπαϊκό Τμήμα του ΔΝΤ, μιλώντας μαζί με τον Χέλγκε Μπέργκερ, αναπληρωτή διευθυντή, στα «ΝΕΑ» και σε μικρή ομάδα ανταποκριτών ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης στις Βρυξέλλες με αφορμή την παρουσίαση της έκθεσης για τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης.
«Η σύγκρουση Ισραήλ – Γάζας έχει ήδη επηρεάσει τις τιμές ενέργειας, γεγονός που θα μπορούσε να αυξήσει τον πληθωρισμό στην Ευρώπη γενικότερα», είπε ο Α. Κάμερ, επισημαίνοντας ότι η σύγκρουση «έχει προς το παρόν πολύ περιορισμένο αντίκτυπο στις ευρωπαϊκές οικονομίες. Ο αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια και την ένταση της σύγκρουσης. Αν παραμείνει περιορισμένη, τότε ο αντίκτυπος θα είναι περιορισμένος».
Να μην μοιράσουν οι τράπεζες όλα τα κέρδη τους και τα κράτη να είναι προσεκτικά, καθώς η αντιμετώπιση των κινδύνων θα απαιτήσει δημοσιονομικό χώρο και επαρκή κεφάλαια, σύμφωνα με τους επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ στην Ευρώπη
Εκτός, όμως, από την «έκπληξη ενός ανοδικού πληθωρισμού», ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ προειδοποίησε για πιθανή καθυστέρηση της αναμενόμενης ανάκαμψης, για αύξηση των μισθών χωρίς παράλληλη ουσιαστική βελτίωση παραγωγικότητας, ενώ τόνισε ότι «η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι από γεωπολιτικούς κατακερματισμούς έχουν αυξηθεί».
Οι εξελίξεις στο Ισραήλ δημιουργούν πληθωριστικούς κινδύνους και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να διατηρηθούν τα επιτόκια υψηλά ολόκληρο το 2024
Νομισματική πολιτική
Για τη νομισματική πολιτική δήλωσε ότι «είναι κατάλληλα αυστηρή. Θα πρέπει να παραμείνει έτσι όλο το 2024».
Πρότεινε, σε περίπτωση έκπληξης ενός ανοδικού πληθωρισμού, να υπάρξει άμεση δράση, ενώ αντίθετα αν μειωθεί περαιτέρω ο πληθωρισμός να μην υπάρξει πρόωρη χαλάρωση.
«Τα επιτόκια πρέπει να παραμείνουν υψηλότερα για περισσότερο διάστημα, αναμένουμε να παραμείνουν στο 4% και κοντά σε αυτό κατά τη διάρκεια του 2024, οδηγώντας, στο δεύτερο μισό του 2025, στην επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό. Μειώσεις, νωρίτερα, μπορεί να οδηγήσουν σε άνοδο πληθωρισμού».
Για τις τράπεζες είπε ότι «οι χώρες πρέπει να παρακολουθούν στενά την ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών (σ.σ.: κόκκινα δάνεια), τη μόχλευση και τους κινδύνους ρευστότητας και να αυξάνουν τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας».
Οπως είπε, μπορεί να προκύψουν οικονομικές πιέσεις, να δούμε αύξηση σε πτωχεύσεις και σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε όλη την Ευρώπη, εξελίξεις που απαιτούν ενισχυμένα τραπεζικά κεφάλαια. Συνέστησε, μάλιστα, να μη μοιράσουν οι τράπεζες όλα τα κέρδη τους μέσω μερισμάτων.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις των «ΝΕΩΝ», δήλωσε ότι οι χώρες θα πρέπει να δημιουργήσουν «μαξιλάρια» (buffers).
«Προσβλέπουμε σε περίοδο εξυγίανσης στις περισσότερες οικονομίες, η οποία θα συνεχιστεί το 2024. Ειδικότερα οι χώρες με υψηλό χρέος πρέπει να κάνουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να μειωθεί».
Στο πλαίσιο αυτό συνέστησε αύξηση φορολογικών εσόδων και μείωση δαπανών.
«Χρειάζεται δημοσιονομικός χώρος για να αντιμετωπιστεί το επόμενο σοκ, χρειάζεται επίσης χώρος για επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση, την ψηφιοποίηση και την αύξηση των αμυντικών δαπανών. Δεν θα είναι απαραίτητα εύκολη διαδικασία».
Τόνισε δε ότι είναι «επείγον να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις» καθώς και να προστατευθεί και να βελτιωθεί η ενιαία αγορά της ΕΕ, να υπάρξει προσοχή στις κρατικές ενισχύσεις «καθώς ο κατακερματισμός απειλεί να αυξήσει το κόστος και να διαταράξει την παραγωγή».
Ελληνική οικονομία
Για την Ελλάδα είπε ότι «πηγαίνει εντυπωσιακά καλά τα τελευταία χρόνια και έχει καλές ρυθμίσεις πολιτικής», δίνοντας τον λόγο στον Χ. Μπέργκερ. Αναφερόμενος στις προβλέψεις του ΔΝΤ για την ελληνική ανάπτυξη, είπε ότι «είναι πολύ καλοί ρυθμοί που οδηγούνται από τον τουρισμό, από τις δημόσιες επενδύσεις, υποστηριζόμενες από ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ πραγματοποιούνται και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Είναι καλή βάση για το μέλλον».
Οσον αφορά τον αντίκτυπο της σύγκρουσης Ισραήλ – Γάζας, είπε ότι θα πρέπει να υπάρξει σημαντική κλιμάκωση για να τον δούμε στις αγορές ενέργειας. «Είναι ένας κίνδυνος, αλλά δεν θεωρούμε ότι είναι σημαντικός για την ελληνική οικονομία».
Σχετικά με τις τιμές στην αγορά ακινήτων είπε ότι «μειώθηκαν δραματικά, 40% στην κρίση, υπάρχει αύξηση, αλλά μέχρι το επίπεδο του 2011. Βλέπουμε περιορισμένους κινδύνους από τις αυξημένες τιμές, τα οικονομικά των νοικοκυριών είναι καλά, όπως και οι ισολογισμοί των τραπεζών, ενώ η καθαρή πιστωτική επέκταση στα στεγαστικά δάνεια παραμένει αρνητική. Παρότι είναι πάντα μια ανησυχία και ειδικότερα σε περίοδο ανόδου των επιτοκίων, δεν είναι άμεση, αλλά ας την παρακολουθούμε».
Ανάπτυξη στο 2,4% το 2023 – Σύσταση για μείωση χρέους για την Ελλάδα
Επιβεβαιώνει η έκθεση του ΔΝΤ για τις «Οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης», που δημοσιεύεται σήμερα, την πρόβλεψη για υψηλότερη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας έναντι της ευρωζώνης. Παράλληλα, η έκθεση συνιστά μείωση χρέους (για όλες τις χώρες με υψηλό χρέος), ενώ για τις τράπεζες συστήνει επαρκή κεφάλαια (buffers).
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα προβλέπει ανάπτυξη 2,5% φέτος, 2% το 2024 και 1,4% το 2025 έναντι 0,7%, 1,2% και 1,8% για την ευρωζώνη αντίστοιχα. Καλύτερες επιδόσεις αναμένονται από την Ελλάδα έναντι του συνόλου της ευρωζώνης και στον πληθωρισμό. Προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 4,1% φέτος, 2,8% του χρόνου και 2,2% το 2025 έναντι 5,6%, 3,3% και 2,2% στην ευρωζώνη αντίστοιχα.
Ο πληθωρισμός αποτελεί, παρά τα θετικά αποτελέσματα, ένα από τα αγκάθια που θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει η Ευρώπη.
«Οι περισσότερες χώρες δεν αναμένεται να φτάσουν τον στόχο του πληθωρισμού πριν από το 2025. Ο πληθωρισμός θα μπορούσε να παγιωθεί, απαιτώντας πρόσθετη αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε στασιμοπληθωρισμό» αναφέρεται στην έκθεση.
Κατά το ΔΝΤ, η ΕΚΤ θα πρέπει να διατηρήσει την περιοριστική νομισματική πολιτική, ενώ όσον αφορά το ευρωσύστημα θα πρέπει να συνεχίσει να μειώνει σταδιακά την κατοχή ομολόγων.
Επενδύσεις
Κατά το ΔΝΤ, όλες οι χώρες πρέπει να εντείνουν προσπάθειες για να χτίσουν ή να διατηρήσουν δημοσιονομικά μαξιλάρια ασφαλείας (buffers), προστατεύοντας παράλληλα τους ευάλωτους και στηρίζοντας επενδύσεις για ισχυρή και πράσινη ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα.
Ειδικότερα για τις χώρες υψηλού χρέους, λέει ότι χρειάζονται να μειώσουν ξεκάθαρα το χρέος με αποφασιστικές και διατηρήσιμες δημοσιονομικές προσαρμογές για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας.
Για τις τράπεζες συστήνει επαρκή αποθέματα ασφαλείας (buffers) για να απορροφήσουν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις του κύκλου οικονομικής σύσφιγξης μέσω και της χρήσης των αυξημένων κερδών λόγω της αύξησης των καθαρών επιτοκιακών περιθωρίων.
Το ΔΝΤ «βλέπει» ως σημαντικό κίνδυνο για την ευρωπαϊκή οικονομία ένα σενάριο στασιμοπληθωρισμού, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε δυσμενείς μακροοικονομικές επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη βιωσιμότητα του χρέους.
Ανάμεσα στους κινδύνους κατατάσσει: την εξασθένηση της διεθνούς συνεργασίας, τη μεγαλύτερη επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, τον γεωπολιτικό κατακερματισμό, την αβεβαιότητα στο ενεργειακό κόστος και πιθανή κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία.
Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»
