Σκοτεινά σύννεφα προβάλλουν πάνω από την αγορά ακινήτων πολλών ευρωπαϊκών χωρών, αφού οι μεγάλες ανατιμήσεις στα υλικά κατασκευής και τα πολύ υψηλά κόστη δανεισμού αλλάζουν τα δεδομένα, μετά από πολλά χρόνια ευφορίας στον κλάδο.
Η οικοδομική δραστηριότητα σε πολλές μεγάλες αγορές της Ευρώπης και κυρίως σε Γερμανία, Γαλλία, Σουηδία, αλλά και Βρετανία πατάει φρένο την ώρα που καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις στο κόστος των υλικών λόγω του πληθωρισμού που καλπάζει, οι οποίες φτάνουν ή ξεπερνούν ακόμη και το 40%. Επίσης τα αλμυρά κόστη και τα επιτόκια δανεισμού έχουν επηρεάσει τις κατασκευές κατοικιών και εμπορικών ακινήτων βάζοντας φρένο στους κατασκευαστές οι οποίοι πλέον αφήνουν ακόμη και κτίρια στη μέση.
Το φρένο στην κατασκευαστική αυτή δραστηριότητα έχει σε πολλές περιπτώσεις ως αποτέλεσμα ότι επιδεινώνεται το στεγαστικό πρόβλημα για πολλές οικογένειες στην ΕΕ, οι οποίες που βλέπουν το κόστος αγοράς και ενοικίασης των υπαρχόντων ακινήτων να αυξάνεται συνεχώς λόγω ιδιαίτερων συνθηκών -όπως είναι η μεγάλη ζήτηση αλλά και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Καμπανάκι από ING
Τα υψηλά επιτόκια και το αυξανόμενο κόστος κατασκευής ακινήτων έχουν βάλει τέλος στην ανάπτυξη στον κατασκευαστικό κλάδο της ΕΕ και είναι πιθανό να οδηγήσουν σε πτώση της δραστηριότητας αυτής το 2024, είναι τα κύρια ευρήματα έκθεσης από την ολλανδική τράπεζα ING. Όπως αναφέρεται, ο κατασκευαστικός τομέας της ΕΕ σημείωσε κατά μέσο όρο μηδενική ανάπτυξη το 2023 και γλύτωσε την πτώση λόγω του καλύτερου από το αναμενόμενο πρώτο εξάμηνου του έτους.
Tα αλμυρά κόστη και τα επιτόκια δανεισμού έχουν επηρεάσει τις κατασκευές κατοικιών και εμπορικών ακινήτων βάζοντας φρένο στους κατασκευαστές
Όπως σημειώνεται, επενδυτές και αγοραστές κατοικιών είναι απρόθυμοι να επενδύσουν περαιτέρω κεφάλαια την ώρα που ο πληθωρισμός και τα επιτόκια παραμένουν υψηλά και η οικονομική ανάπτυξη είναι χαμηλή ή αρνητική. Η ζήτηση για τσιμέντο, τούβλα και σκυρόδεμα, τα βασικά υλικά στην κατασκευαστικής αλυσίδας, αντιμετωπίζουν ήδη απότομη πτώση της παραγωγής τους αναφέρει η ING. Οι προμηθευτές αυτών των υλικών κατέγραψαν πτώση 13% στην παραγωγή ήδη από τον Ιούνιο, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Οι μεγαλύτερες μειώσεις σημειώνονται στην Αυστρία (15%), στη Γερμανία (15,6%) και στην Ολλανδία (19,5%).
Η ING προβλέπει πτώση 1% στη μέση κατασκευαστική δραστηριότητα στην ΕΕ το επόμενο έτος, με την υποχώρηση των νέων εργασιών να αντισταθμίζεται από την αύξηση των επισκευών και συντήρησης – κάτι που χαρακτηρίζεται ως συνηθισμένο μοτίβο όταν η οικονομία είναι υποτονική ή βρίσκεται σε ύφεση. Η τράπεζα εκτιμά ότι οι επισκευές αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ της δραστηριότητας του κλάδου.
Το παράδειγμα της Γερμανίας
Σε όλη τη Γερμανία οι κατασκευαστές κατοικιών αντιμετωπίζουν πλέον πολλές προκλήσεις με την ύφεση στην κατασκευή κατοικιών να απειλεί με ευρύτερες επιπτώσεις στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης. Πολλές εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων πλέον αντιμετωπίζουν προβλήματα φερεγγυότητας πλήττοντας τον στόχο του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς να κατασκευάζονται 400.000 νέες κατοικίες ετησίως για να αντιμετωπιστεί στεγαστική κρίση σε πολλές από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, δείχνουν στοιχεία των Financial Times. Στη Γερμανία η προσιτή στέγαση ήταν μια από τις βασικές δεσμεύσεις που ανέλαβε ο κυβερνών συνασπισμός του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς όταν αυτός ανέλαβε την εξουσία το 2021
Μάλιστα τώρα η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε συνδυασμό με τα νομοθετικά σώματα των πολιτειών για να παρέμβουν, αποκαλύπτοντας πακέτο μέτρων που στοχεύει στην επιτάχυνση της οικοδόμησης σπιτιών μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Η εποπτική αρχή των τραπεζών της Γερμανίας προειδοποίησε από την πλευρά της ότι οι δανειστές με μεγάλα ανοίγματα σε εμπορικά ακίνητα θα αντιμετωπίσουν περισσότερα προβλήματα καθώς οι αποτιμήσεις για τέτοια περιουσιακά στοιχεία πρόκειται να υποχωρήσουν περαιτέρω.
Τα τρέχοντα προβλήματα των επενδυτών και των εταιρειών ανάπτυξης ακινήτων σημαίνει ότι θα επιδιώξουν να πουλήσουν περισσότερα τέτοια ακίνητα για να συγκεντρώσουν χρήματα, επεκτείνοντας την ύφεση στην κατηγορία περιουσιακών στοιχείων, δήλωσαν στελέχη της BaFin.
Οι νέες οικοδομικές άδειες στη Γερμανία μειώθηκαν περισσότερο από 27% το πρώτο εξάμηνο, ενώ οι αυξήσεις στις τιμές των οικοδομικών υλικών στη χώρα φτάνουν το 40%. Δεν είναι όμως μόνο η Γερμανία η χώρα που αντιμετωπίζει τέτοια κατάσταση.
Γαλλία, Βρετανία και Σουηδία
Οι οικοδομικές άδειες στη Γαλλία ήταν μειωμένες κατά 28% μέχρι τον Ιούλιο και η κατασκευή νέων κατοικιών στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να μειωθεί περισσότερο από 25% φέτος. Επιπλέον, η Σουηδία υφίσταται τη χειρότερη ύφεση από την κρίση της δεκαετίας του 1990, με την κατασκευαστική δραστηριότητα να διαμορφώνεται μόλις στο ένα τρίτο αυτής που απαιτείται για να καλυφθεί η ζήτηση, δείχνουν στοιχεία του Bloomberg.
Η Vonovia, η μεγαλύτερη εταιρεία εκμετάλλευσης ακινήτων της Γερμανίας, φέτος έβαλε επ’ αόριστον στο ράφι όλες τις νέες ανεγέρσεις. Στη Σουηδία μεγάλο εργοστάσιο για την κατασκευή μπαταριών για οχήματα κινδυνεύει, επειδή υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί να μην υπάρχει επαρκής αριθμός κατοικιών για να στεγαστούν οι εργαζόμενοι. Στη Βρετανία ο κατασκευαστικός κλάδος χάνει το στόχο για την ανέγερση 300.000 κατοικιών ετησίως. Ο στόχο αυτός είχε τεθεί από την κυβέρνηση το 2019.
Πηγή: ΟΤ
