Οι κυβερνητικές εξαγγελίες οικονομικής ενίσχυσης των καταναλωτών, μέσω εφαρμογής μέτρων καταπολέμησης της ακρίβειας, η οποία κυριολεκτικά τσακίζει τα νοικοκυριά, δη τα ευάλωτα, εκτιμάται πως αποτελούν ακόμη ένα επικοινωνιακό τέχνασμα – πως, εν τέλει, τα εν λόγω μέτρα δεν θα ξαλαφρώσουν τους πολίτες.
Ζήσε… Μάρτη μου
Αρχικά, είναι δεδομένο ότι οι καταναλωτές θ’ ανεβαίνουν για πολύ καιρό ακόμη -δίχως την παραμικρή ανακούφιση- τον σημερινό Γολγοθά της ακρίβειας. Διότι τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν προορίζονται για τον προσεχή Μάρτιο. Τα εν λόγω μέτρα, όπως τα εκφώνησε ο ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, είναι:
- Μειώνονται οι παροχές προς τα σούπερ μάρκετ και εξασφαλίζουμε χαμηλότερες τιμές για τον καταναλωτή. Περιορίζουμε εκπτώσεις προμηθευτών στα σούπερ μάρκετ κατά 30% και μεταφέρεται το όφελος στον καταναλωτή. Αυτό θα εφαρμοστεί σε απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα, σαμπουάν και βρεφικές πάνες.
- Δεν επιτρέπεται σε εταιρείες που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων να κάνουν προωθητικές ενέργειες για τρεις μήνες. Η υποχρέωση δεν ισχύει για επιχειρήσεις που διατηρούν σταθερές τις τιμές ή τις μειώνουν.
- Καθαρές τιμές από το χωράφι στο ράφι: υποχρεώνονται οι προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε καθαρές τιμές (net prices). Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Το μέτρο αφορά νωπά φρούτα-λαχανικά και κρέατα.
- Πλαφόν στο βρεφικό γάλα σε εταιρείες που παράγουν εισάγουν και διακινούν το γάλα στην Ελλάδα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και εμπορικού κέρδους 7%.
Προπέτασμα καπνού;
Τα εν λόγω κυβερνητικά μέτρα εκτιμάται πως εντάσσονται στο πλαίσιο της αντιμετώπιση της ακρίβειας με επικοινωνιακά μέσα, τακτική η οποία έχει επαναληφθεί πολλάκις εκ μέρους της κυβέρνησης.
Από τη μία, υπάρχει το δίκοπο μαχαίρι του πλαφόν, με την υπόθεση της τοποθέτησής του να χωλαίνει, μιας και, ακόμη και αν αυτή ωθήσει -στην καλύτερη των περιπτώσεων- τιμές σ’ ελάχιστες μειώσεις, ταυτοχρόνως θα οδηγήσει άλλες σε ανατιμήσεις.
Ούτε καν στο βρεφικό γάλα
Ακόμη, όμως, και αν δει κανείς την υπόθεση του πλαφόν πίσω από το πρίσμα που θέλει να την παρουσιάσει η κυβέρνηση, τι ακριβώς έκανε με την -αν μη τι άλλο- ντροπιαστική υπόθεση του βρεφικού γάλακτος;
Η Ελλάδα πληρώνει τις μεγαλύτερες τιμές στην Ευρώπη και ποια ήταν η «γενναία παρέμβαση» της κυβέρνησης; Όχι, πάντων, η τοποθέτηση πλαφόν στην τιμή του βρεφικού γάλακτος. Ανακοίνωσε, αντιθέτως, πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους…
Η εμπειρία που αποπνέει δυσπιστία
Από την άλλη, τα πρόσφατα επεισόδια στο σίριαλ με τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στη αγορά, μόνο δυσπιστία γεννούν όσον αφορά στην εφαρμογή μέτρων που σχετίζονται με τη ρύθμιση των τιμών. Επί παραδείγματι, τα πρόστιμα τα οποία έχουν βεβαιωθεί στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ καταλαμβάνουν μόλις το 0,1% του ετησίου τζίρου τους.
Εκτός κάδρου οι παράλογοι φόροι
Εν τω μεταξύ, όπως αναμενόταν, στα νέα μέτρα δεν υπάρχουν αλλαγές στους τραγελαφικούς φόρους που γονατίζουν τους καταναλωτές. Ενδεικτικό της αδικίας -την οποίαν εξακολουθεί να συντηρεί η κυβέρνηση- που υπάρχει γύρω από την εν λόγω φορολόγηση των πολιτών, είναι το ποσοστό που καταλαμβάνουν οι έμμεσοι φόροι στις αγορές τις οποίες πραγματοποιούν στα σούπερ μάρκετ και στα πρατήρια καυσίμων.
Οι σχετικοί αριθμοί προκαλούν αγανάκτηση. Ειδικότερα, το ¼ της τιμής στο σούπερ μάρκετ και πάνω από το 65% της τιμής της βενζίνης είναι έμμεσοι φόροι τους οποίους πληρώνουν οι καταναλωτές στο κράτος. Πρόκειται για φόρους τους οποίους διατηρεί η κυβέρνηση, ενώ ως όνειρο θερινής νυκτός θα πρέπει, φυσικά, να λογίζεται οποιαδήποτε συζήτηση περί καταργήσεως του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων.
Μόνον ελάχιστα αγαθά, πρώτης ανάγκης, θα εξακολουθούν να μπορούν να βάλουν στο καρότσι τους τα ευάλωτα νοικοκυριά
