Η Ευρώπη έχει θέσει τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με μπαταρία
στο επίκεντρο του φιλόδοξου στόχου της για δημιουργία στόλου
οχημάτων μηδενικών εκπομπών. Ωστόσο, η ΕΕ πρέπει να
συμβιβάσει την Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) όχι μόνο με τη
βιομηχανική κυριαρχία της, αλλά και με την οικονομική προσιτότητα
για τους καταναλωτές.
Απαιτείται κατεπείγουσα δράση που θα εγγυάται ότι η ευρωπαϊκή
βιομηχανία μπορεί να παράγει ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε ευρεία κλίμακα
και σε ανταγωνιστικές τιμές και, συγχρόνως, θα εξασφαλίζει τον
εφοδιασμό σε πρώτες ύλες και θα προωθεί την εγκατάσταση υποδομών
φόρτισης σε ολόκληρη την ήπειρο.
Τα θέματα που εξετάζει το
Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο σχετικά με την
ηλεκτροκίνηση
Με τα παραπάνω λόγια κλείνει η εκτενής ανάλυση που έκανε το
Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, σχετικά με την κατάσταση στην οποία
βρίσκεται η ηλεκτροκίνηση στην ΕΕ, σήμερα.
Τα βασικά θέματα στα οποία εστιάζει το Ευρωπαϊκό
Ελεγκτικό Συνέδριο είναι τέσσερα.
- Η ρεαλιστική πτώση των ρύπων από τα αυτοκίνητα
- Το θολό τοπίο γύρω από τα εναλλακτικά καύσιμα
- Η εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες για την ανάπτυξη της
ηλεκτροκίνησης σε συνδυασμό με τη διατήρηση της βιομηχανικής της
κυριαρχίας - Η έκταση του δικτύου φόρτισης
Η μη πτώση των ρύπων των
αυτοκινήτων στην ΕΕ και η αποτυχία των plug
in hybrid
Μπορεί οι κινητήρες εσωτερικής καύσης να έχουν βελτιωθεί από το
2010 μέχρι σήμερα, όμως την ίδια περίοδο το βάρος των
αυτοκινήτων αυξήθηκε κατά 10%, ενώ αύξηση γνώρισε και ο όγκος των
αυτοκινήτων, λόγω της στροφής των καταναλωτών στα
SUV. Έτσι, σήμερα, ένας κινητήρας χρειάζεται να
είναι 25% ισχυρότερος, για να προσφέρει τις ίδιες επιδόσεις.
Θεωρητικά τα plug
in hybrid θα αποτελούσαν
λύση του προβλήματος, όμως στην πράξη αυτό δεν έγινε.
Πολλά από αυτά φορτίζονται σπάνια ή ποτέ, με αποτέλεσμα να
προκαλούν περισσότερη ρύπανση από ένα απλό θερμικό. Ενδεικτικά, οι
πραγματικοί τους ρύποι είναι 250% μεγαλύτεροι από εκείνους που
γράφουν οι μετρήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που πλέον δεν έχουν καμία
θέση στον προγραμματισμό της ΕΕ, η οποία στρέφεται αποκλειστικά στα
αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Το θολό τοπίο γύρω από τα
εναλλακτικά καύσιμα
Πριν μερικά χρόνια γινόταν πολλή συζήτηση σχετικά με τα
βιοκαύσιμα και τον ρόλο που θα μπορούσαν να παίξουν στη μείωση των
ρύπων. Η βασική σκέψη ήταν απλή. Όταν τα φυτά
αναπτύσσονται δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα. Από αυτά τα φυτά
προκύπτουν καύσιμα, τα οποία όταν καίγονται απελευθερώνουν απλά το
CO2 που δεσμεύτηκε. Έτσι η συνολική ποσότητα του CO2 στην
ατμόσφαιρα παραμένει σταθερή.
Με τα χρόνια έγινε φανερό ότι τα βιοκαύσιμα δεν
αποτελούν λύση του προβλήματος, με την πρακτική εφαρμογή να έχει
προβλήματα. Βασικό ζήτημα αποτελεί η κατανάλωση γεωργικών
πόρων. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η προβληματική διαθεσιμότητα.
Αν η ποσότητα της παραγωγής δεν μπορεί να είναι πάντα ίδια,
δημιουργούνται προβλήματα στον προγραμματισμό μετακινήσεων και
μεταφορών, όπως και στην τιμή τους.
Επιπλέον, για τα βιοκαύσιμα που χρησιμοποιούνται σήμερα στην
Ευρώπη γίνεται σε μεγάλο βαθμό χρήση βιομάζας που έχει
εισαχθεί από τρίτες χώρες. Αυτό δεν εξυπηρετεί τα
συμφέροντα της ΕΕ, η οποία επιθυμεί διακαώς να αποκτήσει ενεργειακή
αυτονομία.
Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η οικολογικά επιζήμια
δράση των βιοκαυσίμων, με τις πρώτες ύλες που
χρησιμοποιούνται κατά την ανάπτυξη των φυτών να αποδεικνύονται,
τελικά, επιζήμιες για την βιοποικιλότητα, την ποιότητα του εδάφους
και την ποιότητα των νερών.
Μοναδική λύση για τα τις
μετακινήσεις στην ΕΕ, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και ο Έλληνας
εκπρόσωπος, Νικόλαος Μηλιώνης, αναφέρουν σε κάθε τόνο ότι η
μοναδική βιώσιμη λύση είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουν το ρίσκο που έχει αναλάβει η ΕΕ στο
συγκεκριμένο θέμα, καθώς και τις προκλήσεις που πρέπει να
αντιμετωπίσει.
Δύο από αυτές τις προκλήσεις είναι οι βασικότερες. Πρώτον, το
κόστος των μπαταριών όταν παράγονται εντός της ΕΕ και δεύτερον, η
εξάρτηση για από τρίτες χώρες, στον τομέα των πρώτων υλών.
Κοστίζουν πολύ οι
μπαταρίες που φτιάχνονται στην ΕΕ
Μία μπαταρία που παράγεται στην ΕΕ κοστίζει 15.000 ευρώ,
κατά μέσο όρο. Με δεδομένο ότι συνήθως αποτελεί το ένα
τρίτο του κόστους σε κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο, καταλαβαίνουμε
γιατί οι τιμές εκείνων που παράγονται σε ευρωπαϊκό έδαφος είναι
δύσκολο να μειωθούν. Πρώτος στόχος της Ευρώπης, λοιπόν, είναι να
βρει τρόπους ώστε να μειώσει αυτό το κόστος, τουλάχιστον στο
μισό.
Η ΕΕ πρέπει να βρει δικές
της πρώτες ύλες για τις μπαταρίες
Ακόμα κι αν οι μπαταρίες κατασκευάζονται στην ΕΕ, οι πρώτες ύλες
πρέπει να εισαχθούν στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Το 87%
του ακατέργαστου λιθίου προέρχεται από την Αυστραλία, το
80% του μαγγανίου από τη Νότια Αφρική και την Γκαμπόν, το 68% του
κοβαλτίου από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το 40% του γραφίτη
από την Κίνα.
Η ΕΕ θέλει να σταματήσει αυτήν την εξάρτηση από τρίτες χώρες,
σκοπεύοντας να προωθήσει την εξόρυξη πρώτων υλών στο έδαφός
της, προκειμένου να έρθει πιο κοντά στην ενεργειακή
αυτονομία. Ταυτόχρονα, αυτή η κίνηση θα επιτρέψει στις ευρωπαϊκές
αυτοκινητοβιομηχανίες να ρίξουν το κόστος, άρα και την τελική τιμή
των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που κατασκευάζουν.
Οι φορτιστές πρέπει να
γίνουν (πολύ) περισσότεροι στην ΕΕ
Το τελευταίο ζήτημα σε αυτή την αλυσίδα προβλημάτων της ΕΕ γύρω
από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι το πλήθος των
φορτιστών. Αν και το δίκτυο είναι πυκνότερο από ποτέ, για
να γίνει μαζικά η μετάβαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα πρέπει ο
αριθμός των σημείων φόρτισης να εκτοξευτεί. Πρακτικά, πρέπει να
υπάρχουν φορτιστές, παντού.
Εκτός από το πλήθος των φορτιστών, η ΕΕ θέλει να βελτιώσει
δραματικά και την ευκολία χρήσης, ειδικά για τα αυτοκίνητα που
περνάνε από τη μία χώρα στην άλλη, δηλαδή να απλοποιήσει
σημαντικά τη χρήση τους. Το επόμενο βήμα είναι να
υφίσταται ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο για τη διαθεσιμότητα, αλλά
και ενιαίο σύστημα πληρωμών. Τελικός στόχος είναι ο/η χρήστης του
αυτοκινήτου να λειτουργεί ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, σε όποιο από
τα 27 κράτη-μέλη κι αν βρίσκεται.
Αξίζει το ρίσκο που πήρε η
ΕΕ με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα;
Σίγουρα η ΕΕ ρίσκαρε πολλά όταν αποφάσισε να στραφεί
τόσο γρήγορα στην ηλεκτροκίνηση. Επρόκειτο για μία απόφαση
η οποία ίσως να μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα και βίαιη,
λαμβάνοντας υπόψη τις τεράστιες δομικές αλλαγές που απαιτεί.
Η ΕΕ πήρε αυτό το ρίσκο, επειδή οι άνθρωποί της κατάλαβαν
το μέγεθος της κλιματικής κρίσης και την ανάγκη να αλλάξει
κάτι γρήγορα και ριζικά. Επιπλέον, βλέποντας την Κίνα να
έχει κάνει ήδη άλματα προόδου, αντιλήφθηκαν ότι πρέπει να
ακολουθήσουν το ταχύτερο δυνατό προκειμένου η Γηραιά Ήπειρος να μην
βρεθεί να υστερεί τεχνολογικά.
Πολλοί/ές μπορεί να πουν ότι η μετάβαση έπρεπε να ξεκινήσει
νωρίτερα για να υπάρχει χρόνος και να μην ξεφύγει η Κίνα. Άλλοι/ες
έχουν την άποψη ότι η αλλαγή πρέπει να γίνει σταδιακά. Σε
κάθε περίπτωση, η μετάβαση στο αποκλειστικά ηλεκτρικό μέλλον είναι
μια αναγκαιότητα η οποία πρέπει να επιτευχθεί το συντομότερο
δυνατό. Κι αν ξεκινήσαμε αργά, αυτό είναι ένας καλός λόγος
να τρέξουμε ταχύτερα.
Προφανώς στην πορεία αυτή θα υπάρχουν προβλήματα και προκλήσεις,
όμως αν έμαθε κάτι από την πρόσφατη ενεργειακή κρίση η
Ευρώπη είναι ότι πρέπει να γίνει αυτόνομη. Οι ηλεκτρικές
μετακινήσεις σε συνδυασμό με τις ΑΠΕ προσφέρουν αυτήν την
πολυπόθητη αυτονομία, μηδενίζοντας ταυτόχρονα το μηδενικό αποτύπωμα
ολόκληρης της ηπείρου.
