Παλιότερα, οι μοτοσυκλέτες ήταν πιο απλές τεχνολογικά και κάθε
αναβάτης μπορούσε να καλύψει μόνος του ένα μεγάλο εύρος της
περιοδικής συντήρησης αν έπιαναν τα χέρια του. Ωστόσο σήμερα τα
πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Ακόμη και το πρώτο
σέρβις που φαινομενικά περιλαμβάνει μόνο την αλλαγή φίλτρων και
λαδιών κινητήρα, δεν είναι απλό. Επί της ουσίας
πραγματοποιούνται ένα σωρό διεργασίες όπως ο έλεγχος και το σφίξιμο
σε όλες τις βίδες, ο έλεγχος της κεντρικής μονάδας καθώς και μια
εκτενής επισκόπηση για τυχόν διαρροές υγρών ή αστοχίες υλικού σε
διάφορα εξαρτήματα. Επιπλέον κατοχυρώνεται και η εγγύηση με το
πρώτο σέρβις, κάτι που δεν συμβαίνει αν ο αναβάτης το
πραγματοποιήσει μόνος του ή πάει σε κάποιο συνεργείο που δεν είναι
επίσημο.
Σκεφτείτε τι θα γίνει αν στη μέση της διαδρομής σας ξαφνικά η
μοτοσικλέτα μείνει από φρένα, αν ένα λάστιχο χάσει απότομα τον αέρα
του γιατί ήταν πολύ παλιό και φθαρμένο, αν βραχυκυκλώσουν τα
ηλεκτρικά και σβήσει ο κινητήρας ή δεν λειτουργούν τα φώτα.
Οι συνέπειες τόσο για εμάς όσο και εκείνους που θα
προσπαθήσουν με απότομους ελιγμούς να αποφύγουν τον
κίνδυνο που εμείς θα έχουμε προκαλέσει μπορεί να είναι
πολύ άσχημες. Με τη μοτοσυκλέτα λειτουργικά άψογη, μειώνονται οι
πιθανότητες να συμβεί σε εμάς ή να προκαλέσουμε ένα ατύχημα
οφειλόμενο σε μηχανική βλάβη και έτσι συμβάλουμε έμπρακτα στη
βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
Κινητήρας
Μέσα από μια σειρά εργασιών συντήρησης όχι μόνο βελτιώνουμε την
οδική ασφάλεια αλλά συμβάλλουμε ενεργά και στην μακροζωία της
μοτοσυκλέτας μας. Η τακτική επισκόπηση της στάθμης των
λαδιών του κινητήρα – ανά 1000 χιλιόμετρα –
εξυπηρετεί στο να προλάβουμε τα χειρότερα. Δεν χρειάζεται να
αφήσουμε την κατάσταση να φτάσει στο σημείο να ανάψει η λυχνία για
τον έλεγχο των λαδιών. Όταν ένας κινητήρας λειτουργεί με λιγότερη
ποσότητα λαδιού, ιδίως το καλοκαίρι, φθείρεται ανεπανόρθωτα.
Το ίδιο ισχύει και με το σύστημα ψύξης αν είναι
υγρόψυκτος. Όταν το ψυκτικό υγρό είναι λιγότερο ή υπάρχει
κάποια δυσλειτουργία στο κύκλωμα – μια καμένη ασφάλεια του
βεντιλατέρ, ένας χαλασμένος θερμοστάτης – μπορεί να προκληθεί η
υπερθέρμανση. Το ψυκτικό πρέπει να αντικαθίσταται κάθε δύο χρόνια
και να γίνεται έλεγχος στα μέρη του κυκλώματος για την κατάστασή
τους – αν οι σωλήνες είναι εύκαμπτοι και δεν έχουν ξεραθεί στα
σημεία που ενώνονται με το ψυγείο στο οποίο καλό είναι να ισιώνουμε
τυχόν κυψέλες που έχουν στραβώσει από πετραδάκια.
Ηλεκτρικά
Ένας έλεγχος στην ασφαλειοθήκη και η αντικατάσταση όποιων
ασφαλειών παρουσιάζουν σημεία οξείδωσης είναι εξίσου σημαντικός.
Έτσι μπορεί να προλάβετε τον κίνδυνο από ένα ανταλλακτικό που
κοστίζει 3 ευρώ να μείνετε χωρίς φώτα ή ABS στην επόμενη διαδρομή
σας. Οπτικός έλεγχος χρειάζεται επίσης σε καλωδιώσεις που
είναι εκτεθιμένες στον ήλιο και στο νερό και μπορεί να
έχουν ταλαιπωρηθεί ακόμη και με το πλύσιμο της μοτοσυκλέτας. Φώτα
και φλας πρέπει πάντα να λειτουργούν άψογα, μην αμελείτε ποτέ ούτε
για μια μέρα μια καμένη λάμπα. Όχι μόνο για να βλέπετε αλλά πολύ
περισσότερο για να σας βλέπουν.
Αλυσίδα
Μια σωστά συντηρημένη και προσεγμένη αλυσίδα μετάδοσης μπορεί να
διαρκέσει μερικές επιπλέον χιλιάδες χιλιόμετρα, εξοικονομώντας σε
βάθος χρόνου αρκετά χρήματα. Το πλύσιμό της πρέπει να
πραγματοποιείται πάντοτε με τον κατάλληλο εξοπλισμό,
δηλαδή με μια μαλακή βούρτσα που δεν προξενεί ζημιά στα o-rings των
συνδέσμων της αλυσίδας και ειδικό καθαριστικό. Η χρήση παραγώγων
πετρελαίου ή και πετρέλαιο, το υγρό καθαρισμού φρένων, η χρήση
πιεστικού και ο αέρας με πίεση για το στέγνωμά της, προκαλούν ζημιά
στις τσιμούχες των συνδέσμων της αλυσίδας και μειώνουν την διάρκειά
της.
Το πόσο συχνά είναι απαραίτητη η λίπανση εξαρτάται από πολλούς
παράγοντες. Υπάρχει ένας γενικός κανόνας από τις εταιρείες
μοτοσυκλετών, που αναφέρει ότι ο έλεγχος για τέντωμα και λάδωμα
αλυσίδας πρέπει να γίνεται ανά περίπου 1000 χιλιόμετρα, με κάθε
κατασκευαστή να προτείνει τα δικά του χιλιομετρικά διαστήματα.
Ωστόσο, η πιο σωστή οδηγία προέρχεται από την ίδια εταιρεία
που κατασκευάζει τις εκάστοτε αλυσίδες μετάδοσης. Υπάρχουν
πάμπολλοι τύποι αλυσίδας, όπου πέρα από το μέγεθος, έχουν και
διαφορετικές τεχνολογίες. Μόλις βρούμε τον τύπο της αλυσίδας μας
καλό είναι να ανατρέξουμε είτε στην επίσημη ιστοσελίδα της
εταιρείας της είτε στον αντιπρόσωπο της χώρας μας για να
ενημερωθούμε για τα διαστήματα λίπανσης. Οι καιρικές
συνθήκες, όπως και το τερέν που οδηγούμε είναι άλλοι δύο παράγοντες
που επηρεάζουν τη συχνότητα λαδώματος. Στην περίπτωση που
οδηγήσουμε στην βροχή καλό είναι να προχωρήσουμε στη λίπανση το
συντομότερο δυνατόν, ενώ αν βρεθούμε σε μια εκτός δρόμου διαδρομή
τότε είναι απαραίτητος και ο καθαρισμός της.
Λάστιχα
Με το να διατηρούμε πάντοτε την σωστή πίεση στα ελαστικά, δεν
εξασφαλίζουμε μονάχα την χιλιομετρική τους διάρκεια αλλά παράλληλα
εξοικονομούμε και αρκετά χρήματα από την βενζίνη. Την πίεση
πρέπει να την ελέγχουμε τακτικά αν κινούμαστε καθημερινά
με τη μοτοσυκλέτα μας – τουλάχιστον μια φορά στις δέκα μέρες. Αν
ωστόσο υπάρξουν σημαντικές αυξομειώσεις όπως ένας καύσωνας ή η
απότομη πτώση της θερμοκρασίας σε μικρό χρονικό διάστημα τότε
ο έλεγχος τις πίεσης πρέπει να γίνεται συχνότερα.
Η αλλαγή ελαστικών συνίσταται κάθε περίπου 15.000 km
ή περίπου δύο χρόνια χρήσης. Φυσικά αυτό έχει να κάνει με τον τρόπο
οδήγησης, το τερέν που συνήθως κινείται η μοτοσικλέτα και τις
συνθήκες στάθμευσης / φύλαξης.
Η ώρα της αντικατάστασης λόγω φυσιολογικής φθοράς έρχεται όταν
το βάθος πέλματος έχει φτάσει στα 3 περίπου χιλιοστά. Αν όμως η
μοτοσυκλέτα μένει παρκαρισμένη στον ήλιο για μέρες, τα λάστιχα
ξεραίνονται, χάνουν την απόδοσή του και θέλουν αλλαγή νωρίτερα
άσχετα με το βάθος πέλματος. Αν οδηγούμε στο χώμα, μπορεί να
προκληθούν σκισίματα από πέτρες και γενικά πρόωρη και εντονότερη
φθορά. Χρειάζεται συχνός οπτικός έλεγχος για κοψίματα. Η
οδήγηση αποκλειστικά στην πόλη από την άλλη έχει σαν αποτέλεσμα
να δημιουργείται ένα σκληρό φιλμ (γυαλάδα) στην
επιφάνεια τους.
Τέλος, αντικατάσταση συνίσταται στην περίπτωση που ένα λάστιχο
χρειστεί επισκευή για δεύτερη φορά. Με ένα εσωτερικό μπάλωμα μπορεί
να είναι ασφαλές, αλλά αν χρειαστεί δεύτερο, προχωρήστε κατευθείαν
σε αλλαγή.
Φρένα
Το αμέσως επόμενο που μπορούμε να ελέγξουμε είναι το σύστημα
πέδησης. Ανά δύο χρόνια είναι απαραίτητη η αλλαγή των υγρών φρένων
που με την πάροδο του καιρού στο υδραυλικό κύκλωμα, αν και
αεροστεγώς κλεισμένο, εμφανίζεται υγρασία επηρεάζοντας τις
επιδόσεις του φρεναρίσματος. Συνήθως η υγρασία εισέρχεται από την
δεξαμενή υγρών, όπου η φλάντζα που την σφραγίζει με τον καιρό χάνει
τον όγκο της, σκληραίνει ή κόβεται. Αν ο αναβάτης αποφασίσει να
πραγματοποιήσει την αλλαγή μόνος του, χρειάζεται ιδιαίτερη
προσοχή στο να μην πάρει αέρα το κύκλωμα. Για την αποφυγή
αυτού δεν πρέπει να αδειάσει το υγρό μονομιάς αλλά σταδιακά. Δηλαδή
να αφαιρεί όσο είναι η χωρητικότητα της δεξαμενής της τρόμπας του
φρένου και μετά να συμπληρώνει με νέο. Δεν είναι απλή
υπόθεση και θέλει ιδιαίτερη προσοχή, ιδίως με τον χειρισμό
του υγρού είναι ικανό να διαβρώσει οποιαδήποτε επιφάνεια έρθει σε
επαφή. Σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να ξεπλύνουμε άμεσα με άπλετο
νερό για να προλάβουμε την ζημιά. Συστήνεται η δουλειά αυτή να
γίνει από ειδικό. Με τα φρένα δεν κάνουμε πειράματα.
Μια ακόμη εργασία είναι ο καθαρισμός των δαγκάνων και των
εμβόλων τους, όπου ανάμεσά τους συσσωρεύονται κατάλοιπα από τα
τακάκια και επηρεάζουν τη λειτουργία τους. Αν η κίνηση των εμβόλων
δεν πραγματοποιείται σε όλο το εύρος της μπορεί στο τέλος
του φρεναρίσματος να μην επιστρέψουν στην αρχική τους θέση
και τα τακάκια να τρίβονται με το δίσκο, να υπερθερμανθούν και πέρα
από την πρόωρη φθορά τους να έχουμε μειωμένη απόδοση στο επόμενο
φρενάρισμα.
