Τον κανονισμό αδειοδότησης χειριστών Συστημάτων Μη Επανδρωμένων
Αεροσκαφών – ΣμηΕΑ (στα οποία περιλαμβάνονται και τα γνωστά drones)
ενέκρινε ο Διοικητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας,
Κωνσταντίνος Λιντζεράκος. Με αυτόν τον τρόπο καθορίζονται οι
προϋποθέσεις για την απόκτηση άδειας πτήσης drone αλλά και η
εκπαίδευση (θεωρητική και πρακτική που απαιτείται).
Για τον χειρισμό ΣμηΕΑ της Ειδικής και της Πιστοποιημένης
κατηγορίας, όπως και για κάθε τροποποίηση των αδειών χειριστών με
συμπλήρωση ειδικότητας ή ικανότητας, απαιτείται η υποβολή από τον
χειριστή βεβαίωσης επιτυχούς περάτωσης σχετικού πιστοποιημένου
εκπαιδευτικού προγράμματος από αδειοδοτημένοΕκπαιδευτικό Κέντρο
ΣμηΕΑ ή εκμεταλλευόμενο ΣμηΕΑ.
Οι προϋποθέσεις για την απόκτηση άδειας χειριστή ΣμηΕΑ
είναι:
• Συμπλήρωση ορίου ηλικίας δεκαοκτώ (18) ετών.
• Ικανοποιητικό επίπεδο θεωρητικών γνώσεων σε θέματα πολιτικής
αεροπορίας.
• Πιστοποιητικό υγείας (Class 3 Medical Fitness) σε ισχύ, στην
ειδική και πιστοποιημένη κατηγορία
• Πρακτική εξέταση (skill test) που να περιλαμβάνει την επιτυχή
εκτέλεση μέχρι και τεσσάρων (4) απογειώσεων/προσγειώσεων ΣμηΕΑ,
ενώπιον πιστοποιημένου εξεταστή χειριστών ΣμηΕΑ
• Πολύ καλή γνώση Αγγλικής γλώσσας επιπέδου ICAO English
Proficiency Standard levels 4 ή ανώτερο για πτήσεις με ΣμηΕΑ
ειδικής και πιστοποιημένης κατηγορίας.
Για την απόκτηση άδειας χειριστή ΣμηΕΑ, ο υποψήφιος
υποβάλει:
• Αντίγραφο ταυτότητας ή παρόμοιο έγγραφο
• Βεβαίωση επιτυχούς περάτωσης θεωρητικών μαθημάτων και
εξετάσεων
• Αντίγραφο βιβλίου πτήσεων (log book) με τις προβλεπόμενες ώρες
πρακτικής εκπαίδευσης και το έντυπο της πρακτικής εξέτασης (skill
test)
• Προβλεπόμενο παράβολο
• Πιστοποιητικό υγείας (Class 3 Medical Fitness), στην ειδική
και πιστοποιημένη Κατηγορία
• Βεβαίωση επιπέδου αγγλικής γλώσσας τουλάχιστο ICAO English
Proficiency Standard levels 4 ή ανώτερο, στην ειδική και
πιστοποιημένη κατηγορία.
Θεωρητική Εκπαίδευση
Ο υποψήφιος χειριστής πρέπει να λάβει θεωρητική εκπαίδευση
σύμφωνα με το πρόγραμμα του αδειοδοτημένου Εκπαιδευτικού Κέντρου,
στο οποίο θα εγγραφεί. Μετά το πέρας της θεωρητικής του εκπαίδευσης
ο υποψήφιος μπορεί να λάβει μέρος στις θεωρητικές
εξετάσεις της ΥΠΑ.
Θεωρητικές εξετάσεις ΥΠΑ
Οι θεωρητικές εξετάσεις χειριστών ΣμηΕΑ διενεργούνται από την
ΣΠΟΑ, με βάση γνωστό ερωτηματολόγιο πολλαπλών επιλογών, που
καλύπτει το σύνολο της διδακτέας ύλης. Προκειμένου ο υποψήφιος να
λάβει μέρος στις εξετάσεις, πρέπει το εκπαιδευτικό του κέντρο να
συμπληρώσει και να υποβάλει στην ΥΠΑ/Δ2 βεβαίωση επιτυχούς
περάτωσης της θεωρητικής εκπαίδευσης, ώστε να του επιτραπεί να
λάβει μέρος στις εξετάσεις.
Ο εξεταζόμενος μπορεί να επιλέξει αν το ερωτηματολόγιο θα είναι
στην ελληνική ή στην αγγλική γλώσσα. Επιτυχόντες στις θεωρητικές
εξετάσεις θεωρούνται όσοι συγκεντρώσουν βαθμολογία 75% κατ’
ελάχιστον. Σε περίπτωση αποτυχίας ή αποχής, ο υποψήφιος μπορεί να
λάβει μέρος στις εξετάσεις της επόμενης εξεταστικής περιόδου. Τα
αποτελέσματα των θεωρητικών εξετάσεων διαρκούν δύο (2) έτη από την
ημερομηνία έκδοσής τους.
Οι κάτοχοι άδειας χειριστή ΥΠΑΜ ή άδειας χειριστή κατά EASA ή
όσοι έχουν πετύχει στις θεωρητικές εξετάσεις των ανωτέρω αδειών
εξαιρούνται από τις εξετάσεις των θεωρητικών μαθημάτων.
Πρακτική εκπαίδευση
Ο υποψήφιος χειριστής ΣμηΕΑ πρέπει να λάβει πρακτική εκπαίδευση,
σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης του Εκπαιδευτικού
του Κέντρου και ανάλογα την κατηγορία άδειας, ως εξής:
UAS Pilot Α τρεις (3) ώρες πτήσης και πρακτική εξέταση
UAS Pilot Β επτά (7) ώρες πτήσης και πρακτική εξέταση
UAS Pilot C δώδεκα (12) ώρες πτήσης και πρακτική εξέταση
UAS Pilot D δεκαοκτώ (18) ώρες πτήσης και πρακτική εξέταση
Για κάθε επόμενη (ανώτερη) κατηγορία που αποκτά ο χειριστής
ΣμηΕΑ απαιτείται πρακτική εκπαίδευση τεσσάρων (4) ωρών πτήσης και
πρακτική εξέταση ενώ απαιτείται μόνο πρακτική εξέταση για τον
επιπλέον χειρισμό μικρότερης κατηγορίας ΣμηΕΑ.
Η πρακτική εμπειρία αποκτάται σε ΣμηΕΑ με μονό ή διπλό χειρισμό
ή σε συνθετικά εκπαιδευτικά μέσα (εξομοιωτές πτήσης), υπό την
καθοδήγηση και επίβλεψη εκπαιδευτή ΣμηΕΑ και μπορεί να
περιλαμβάνει:
• Αναγνώριση και διαχείριση κινδύνων
• Προετοιμασία πτήσης, χειρισμοί προ-πτήσεως, επιθεώρηση και
εξυπηρέτηση του μη-επανδρωμένου αεροσκάφους και του σταθμού
εδάφους, ανεφοδιασμός, έλεγχοι επικοινωνιών και επιβεβαίωση
λειτουργιών, διαμόρφωση, φόρτωση και επιβεβαίωση πληροφοριών
σχεδίου πτήσης, διασφάλιση αδειών από υπηρεσίες ελέγχου εναερίου
κυκλοφορίας
• Λειτουργίες και κινήσεις εδάφους, όπου έχει εφαρμογή, πρόληψη
και αποφυγή συγκρούσεων σε συνεργασία με παρατηρητή και
επικοινωνιών
• Οπτικός έλεγχος μη-επανδρωμένου αεροσκάφους
• Επαναφορά από πτήση υπερβολικά χαμηλών ταχυτήτων, υπερβολικό
βαθμό καθόδου, αποφυγή περιδίνησης
• Επαναφορά από ασυνήθιστες στάσεις με βοήθεια οργάνων ή κάμερας
πτήσης
• Απογειώσεις και προσγειώσεις χωρίς και με άνεμο
• Διαδικασίες ναυτιλίας με όλα τα μέσα που διατίθενται και
αλλαγές σχεδίου εν πτήση, απώλεια επικοινωνιών (C2 link
failure)
• Αναγνώριση επικίνδυνων καιρικών φαινομένων και αποφυγή
αυτών
• Μη-κανονικές διαδικασίες και διαδικασίες ανάγκης
συμπεριλαμβανομένων εξομοιουμένων κρατήσεων κινητήρα, απώλειας
ηλεκτρικής ισχύος, δυσλειτουργίας λογισμικού, απώλειας C2 link,
απώλειας επικοινωνιών, βλάβες άλλων συστημάτων
• Για ελικόπτερα, μη-κανονικές διαδικασίες και διαδικασίες
ανάγκης συμπεριλαμβανομένων αυτοπεριστροφής, απώλειας στήριξης
πτερυγίου στροφείου, χαμηλές στροφές στροφείου, αναγκαστική
προσγείωση, επιχειρήσεις σε κεκλιμένο επίπεδο, απογείωση μέγιστης
ισχύος, προσέγγιση με μεγάλη γωνία, απογείωση / προσγείωση με
τροχοδρόμηση
• Συμμόρφωση με περιορισμούς εναερίου χώρου, οριζόντιος και
κάθετος περιορισμός, συμμόρφωση με οδηγίες ΕΕΚ
• Για ελικόπτερα, αιώρηση, μετάπτωση σε πτήση και αντίθετα.
Το ποσοστό πρακτικής εμπειρίας που μπορεί να αποκτηθεί σε
συνθετικό εκπαιδευτικό μέσο (εξομοιωτή), δεν πρέπει να υπερβαίνει
το 70% του συνολικού απαιτούμενου χρόνου.
Πρώτη πτήση μόνος (solo)
Ο εκπαιδευτής αποφασίζει τον αριθμό των ωρών της πρακτικής
εκπαίδευσης που πρέπει να συμπληρώσει ο εκπαιδευόμενος για να
μπορέσει να πραγματοποιήσει την πρώτη πτήση ΣμηΕΑ μόνος (solo).
Πρακτική εν πτήσει εξέταση
Πρακτική εν πτήσει εξέταση έχει το δικαίωμα να αιτηθεί ο
υποψήφιος που έχει:
• Περατώσει τις θεωρητικές εξετάσεις με επιτυχία
• Περατώσει την πρακτική του εκπαίδευση
• Εξουσιοδότηση από το Εκπαιδευτικό του Κέντρο, εγγεγραμμένη στο
ατομικό βιβλίο πτήσεων
• Πιστοποιητικό υγείας εν ισχύ και βεβαίωση αγγλικής γλώσσας
τουλάχιστο ICAO English Proficiency Standard levels 4 ή ανώτερο
(για τις κατηγορίες που απαιτείται).
Ο εξεταζόμενος μπορεί να επιλέξει εξεταστή από τον πίνακα
εξεταστών της ΥΠΑ. Πριν την έναρξη της εξέτασης, ο εξεταστής
ελέγχει λεπτομερώς:
• Την ταυτότητα του εξεταζόμενου
• Το πιστοποιητικό υγείας και τη βεβαίωση αγγλικής γλώσσας του
εξεταζόμενου (για τις κατηγορίες που απαιτείται)
• Την βεβαίωση της ΥΠΑ ότι έχει περατώσει με επιτυχία τις
θεωρητικές εξετάσεις
• Το ατομικό βιβλίο πτήσεων για: α) τις ώρες της εκπαίδευσης β)
τις εξουσιοδοτήσεις – εγγραφές του εκπαιδευτή και του Εκπαιδευτικού
Κέντρου γ) την εξουσιοδότηση του Εκπαιδευτικού Κέντρου για την
πρακτική εν πτήσει εξέταση.
Κατά τη διάρκεια της εξέτασης επιδεικνύονται τα εξής:
• Τεχνική γνώση του μη-επανδρωμένου αεροσκάφους και του
συστήματος υποστήριξης του
• Προετοιμασία πτήσης / σωστή επιλογή χώρου / συνθηκών
πτήσης
• Αναγνώριση και διαχείριση κινδύνων και λαθών
• Χειρισμός σε κανονικές καταστάσεις μέσα στα λειτουργικά όρια
του μη-επανδρωμένου αεροσκάφους και των περιορισμών που
επιβάλλονται από τη νομοθεσία
• Ομαλή και ακριβής πραγματοποίηση όλων των ελιγμών
• Επίδειξη ορθής κρίσης σε αεροπορικό περιβάλλον
• Εφαρμογή των γνώσεων που έχει αποκτήσει
• Διατήρηση ελέγχου καθ’ όλη τη διάρκεια πτήσης και σε όλες τις
καταστάσεις
• Χειρισμοί σε μη-κανονικές καταστάσεις συμπεριλαμβανομένων
καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
Μετά το πέρας της εξέτασης, ο εξεταστής ανακοινώνει το
αποτέλεσμα στον εξεταζόμενο και συμπληρώνει το έντυπο βάσει του
οποίου η ΥΠΑ/Δ2 θα εκδώσει την άδεια χειριστή ΣμηΕΑ.
Το Εκπαιδευτικό Κέντρο καταρτίζει το φάκελο του χειριστή που
πρέπει να περιέχει: α) αντίγραφο ταυτότητας ή αντίστοιχου εγγράφου
β) αντίγραφο πιστοποιητικού υγείας και βεβαίωση αγγλικής γλώσσας
(για τις κατηγορίες που απαιτείται) γ) βεβαίωση αποτελεσμάτων
θεωρητικών μαθημάτων δ) ώρες από το ατομικό βιβλίο πτήσεων ε)
έντυπο πρακτικής εξέτασης και τον οποίο υποβάλει στην ΥΠΑ/Δ2, προς
αδειοδότηση, ο υποψήφιος χειριστής.
Αποτυχημένη πρακτική εξέταση
Στην περίπτωση αποτυχίας στην πρακτική εξέταση ο χρόνος πτήσης
καταγράφεται σαν πτήση εκπαίδευσης και ο υποψήφιος πρέπει να
χειρισθεί το ΣμηΕΑ περαιτέρω με εκπαιδευτή όπου θα λάβει επιπλέον
εκπαίδευση στα αντικείμενα που απέτυχε. Ο εκπαιδευόμενος μπορεί να
επαναλάβει την εξέταση μετά την παρέλευση δέκα (10) ημερών και αφού
προσκομίσει νέο αντίγραφο του βιβλίου πτήσεων με τις επιπλέον ώρες
πρακτικής εκπαίδευσης του στο ΣμηΕΑ και την σχετική εξουσιοδότηση
του Εκπαιδευτικού Κέντρου.
Ισχύς άδειας χειριστή ΣμηΕΑ
Η άδεια χειριστή ΣμηΕΑ ανανεώνεται κάθε τρία (3) έτη και ισχύει
μόνο όταν συνοδεύεται από πιστοποιητικό υγείας και βεβαίωση
αγγλικής γλώσσας σε ισχύ (για τις κατηγορίες που απαιτείται). Για
την ανανέωση απαιτείται ο χειριστής τα τελευταία τρία (3) έτη να
έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον δέκα (10) ώρες πτήσης ΣμηΕΑ, που
να έχουν βεβαιωθεί από εκμεταλλευόμενο ΣμηΕΑ.
Η ανανέωση άδειας χειριστή ΣμηΕΑ γίνεται από την ΥΠΑ/Δ2 με
προσκόμιση αντιγράφου του ατομικού βιβλίου πτήσεων. Εάν ο χειριστής
δεν πληροί τις ανωτέρω προϋποθέσεις, απαιτείται πρακτική εν πτήσει
εξέταση από εγκεκριμένο εξεταστή.
Αναστολή αδείας χειριστή ΣμηΕΑ
Η άδεια χειριστή ΣμηΕΑ μπορεί να ανασταλεί ή να ανακληθεί:
• όταν ο κάτοχος δεν κατέχει πιστοποιητικό υγείας και βεβαίωση
αγγλικών σε ισχύ (στις κατηγορίες που απαιτείται)
• όταν ο κάτοχος εμπλακεί σε ατύχημα ως χειριστής
• μετά από αιτιολογημένη απόφαση του Διοικητή της ΥΠΑ.
