Σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας όπως το «Frankenstein» και το «Re-Animator», τα ανθρώπινα σώματα, που βρίσκονται σε μια φρικτή κατάσταση μεταξύ ζωής και θανάτου, επαναφέρονται στη ζωή…
Αν και αυτό ακούγεται σαν κάτι φανταστικό, μια νέα μελέτη λέει ότι μια «τρίτη κατάσταση» ύπαρξης όντως υπάρχει στη σύγχρονη βιολογία. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η τρίτη κατάσταση είναι όταν τα κύτταρα ενός νεκρού οργανισμού συνεχίζουν να λειτουργούν μετά το θάνατο του οργανισμού.
Παραδόξως, μετά τον θάνατο του οργανισμού, τα κύτταρά του αποκτούν νέες δυνατότητες που δεν είχαν στη ζωή τους, λένε οι βιολόγοι. Με τη βοήθεια πειραμάτων με κύτταρα από νεκρά ζώα -συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων- τα κύτταρα φαίνεται ότι μπορούν να εισέλθουν στην τρίτη κατάσταση και θα μπορούσαν να «επαναπροσδιορίσουν τον κανονικό θάνατο».
Η νέα μελέτη στη Φυσιολογία έγινε από τον καθηγητή Peter Noble στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ και τον Alex Pozhitkov στο Εθνικό Ιατρικό Κέντρο City of Hope, Duarte California.
«Η ζωή και ο θάνατος θεωρούνται παραδοσιακά ως αντίθετα», λένε σε ένα νέο κομμάτι για το The Conversation. «Αλλά η εμφάνιση νέων πολυκύτταρων μορφών ζωής από τα κύτταρα ενός νεκρού οργανισμού εισάγει μια «τρίτη κατάσταση» που βρίσκεται πέρα από τα παραδοσιακά όρια της ζωής και του θανάτου.
«Ορισμένα κύτταρα – όταν παρέχονται με θρεπτικά συστατικά, οξυγόνο, βιοηλεκτρισμό ή βιοχημικές ενδείξεις – έχουν την ικανότητα να μεταμορφώνονται σε πολυκύτταρους οργανισμούς με νέες λειτουργίες μετά το θάνατο».
Η ομάδα πραγματοποίησε μια ανασκόπηση πρόσφατων μελετών που διερεύνησαν την αξιοσημείωτη ικανότητα των κυττάρων να υπάρχουν σε νέες μορφές μετά το θάνατο ενός οργανισμού.
Το 2021, ερευνητές στις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι δερματικά κύτταρα από νεκρούς βατράχους ήταν σε θέση να προσαρμοστούν σε ένα τρυβλίο Petri στο εργαστήριο, αναδιοργανώνοντας αυθόρμητα σε πολυκύτταρους οργανισμούς που ονομάζονται «ξενορομπότ».Οι οργανισμοί αυτοί επέδειξαν συμπεριφορές πέραν του αρχικού βιολογικού τους ρόλου – χρησιμοποιώντας τις βλεφαρίδες τους – μικρές δομές που μοιάζουν με τρίχες – για να κινούνται στο περιβάλλον.
Άλλοι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι τα ανθρώπινα πνευμονικά κύτταρα μπορούν να αυτοσυναρμολογηθούν σε μικροσκοπικούς πολυκύτταρους οργανισμούς που μπορούν να κινούνται – και ονομάστηκαν «ανθρωπομπότ» όπως αναφέρει η dailymail.
Αυτά τα ανθρωπογόνα όχι μόνο μπορούν να πλοηγηθούν στο περιβάλλον τους, αλλά και να επιδιορθώσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και τα τραυματισμένα νευρικά κύτταρα εκεί κοντά.
Η ομάδα λέει ότι αυτά είναι παραδείγματα νέων κυτταρικών λειτουργιών που δεν υπάρχουν στη ζωή, «δείχνοντας την αλλαγή με τρόπους που δεν είναι προκαθορισμένοι». Το πώς ορισμένα κύτταρα λειτουργούν στην τρίτη κατάσταση μετά το θάνατο ενός οργανισμού παραμένει ασαφές, αλλά μια πιθανή εξήγηση τύπου Φρανκενστάιν είναι ένα κρυφό σύστημα «ηλεκτρικών κυκλωμάτων» που αναζωογονεί τα κύτταρα.
«Αυτά τα κανάλια και οι αντλίες παράγουν ηλεκτρικά σήματα που επιτρέπουν στα κύτταρα να επικοινωνούν μεταξύ τους και να εκτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες, όπως η ανάπτυξη και η κίνηση, διαμορφώνοντας τη δομή του οργανισμού που σχηματίζουν».Διάφοροι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το κατά πόσον τα κύτταρα έχουν αυτή την ικανότητα, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών συνθηκών (όπως η θερμοκρασία) και των πηγών ενέργειας (κατά πόσον έχουν πρόσβαση σε καύσιμα και μπορούν να μεταβολίσουν). «Η μεταβολική δραστηριότητα παίζει σημαντικό ρόλο στο αν τα κύτταρα μπορούν να συνεχίσουν να επιβιώνουν και να λειτουργούν», προσθέτει η ερευνητική ομάδα.
Παράγοντες όπως η ηλικία, η υγεία, το φύλο και ο τύπος των ειδών επίσης «διαμορφώνουν το μεταθανάτιο τοπίο» – με άλλα λόγια, αν μπορούν να υπάρχουν στην τρίτη κατάσταση.
Στην κλασική ταινία της δεκαετίας του 1980, ένας φοιτητής ιατρικής ανακαλύπτει πώς να επαναφέρει στη ζωή τον ανθρώπινο ιστό – με βίαιες συνέπειες.
«Αυτή η έρευνα έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει την αναγεννητική ιατρική, να επαναπροσδιορίσει τον νόμιμο θάνατο και να παρέχει πληροφορίες για τα φυσιολογικά όρια της ζωής, παραλληλίζοντας τις έρευνες στην εμβρυογένεση», καταλήγουν οι συγγραφείς της μελέτης.
