Ανεξίτηλο αποτύπωμα στον πρωτογενή τομέα αφήνουν οι γυναίκες της υπαίθρου, οι Ελληνίδες αγρότισσες, οι οποίες αποτελούν τον στυλοβάτη των τοπικών κοινωνιών και των αγροτικών οικογενειών.
Η Ελληνίδα αγρότισσα, είναι αυτή που ακούραστα και αγόγγυστα, κρατά ζωντανή την τοπική κοινωνία. Είναι αυτή που καλλιεργεί το χωράφι, που εκτρέφει στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση, που μεταποιεί τα αγροτικά προϊόντα, που καινοτομεί. Είναι αυτή που διεκδικεί, διαπραγματεύεται, ηγείται σε θέσεις κλειδιά στον συνεργατικό και επιχειρηματικό χώρο. Είναι η ίδια γυναίκα, που συγχρόνως φροντίζει και αναθρέφει την αγροτική οικογένεια. Είναι αυτή που κρατά τις αξίες, παραδόσεις και τα ήθη.
Πολυδιάστατη η συμβολή της γυναίκας στην αγροτική παραγωγή και την αγροτική κοινωνία
Ο ρόλος της αγρότισσας στην αγροτική οικονομία της χώρας είναι ιδιαίτερα σημαντικός και πολυδιάστατος και σίγουρα όχι στρωμένος με.. ροδοπέταλα. Οι καθημερινές δυσκολίες, αποτελούν πρόκληση, αλλά και ευκαιρία. Έτσι, σε αντίθεση με την πρακτική δεκαετιών που ήθελε την Ελληνίδα αγρότισσα, ως έναν αθόρυβο ήρωα της υπαίθρου, σήμερα μετά από επίμονες και επίπονες προσπάθειες, απέκτησε φωνή και αποτελεί έναν ισότιμο μέτοχο στην παραγωγή, στην πρωτοπορία και την καινοτομία, στην μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων, στη συμμετοχή στα κοινά.
Και αυτό ακριβώς υπενθυμίζει η 15η Οκτωβρίου, ημερομηνία που έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Αγρότισσας: Τη συμβολή της γυναίκας στην αγροτική παραγωγή και την αγροτική κοινωνία.
Σήμερα λοιπόν, ημέρα για τη γυναίκα σύμβολο της αγροτικής οικονομίας, ο ΟΤ, συνομιλεί με αγρότισσες, οι οποίες διαπρέπουν μέσω των συνεργατικών σχημάτων, κατέχοντας το «τιμόνι» ή θέσεις «κλειδιά» στα προεδρεία των Αγροτικών Συνεταιρισμών.
«Γνωρίζω καλά τη δύναμη που απαιτείται για να συνεχίσουμε το δύσκολο και πολύτιμο αγώνα μας»
Διαμαντούλα Κρητικού: «Κρατάμε ήθη, αρχές και αξίες»
Η Διαμαντούλα Κρητικού, αγρότισσα και μητέρα 3 παιδιών, διανύει την τρίτη θητεία της στην προεδρεία της Ομάδας Οπωροκηπευτικών του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ευρύτερης περιοχής Αμυνταίου, καθώς και την πρώτη στο προεδρείο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) από τη θέση του ταμία. Η ενασχόληση με την αγροτική γη ήταν επιλογή της, ενώ στην πορεία η δράση της με τον συνδικαλισμό και την πολιτική, είναι όπως λέει χαρακτηριστικά στον ΟΤ «μέρος των καθηκόντων μου».
Γι’ αυτό άλλωστε, όπως εξηγεί στον ΟΤ ,«νιώθω τιμή, που δίνεται η δυνατότητα να μιλήσω για την Ελληνίδα Αγρότισσα, τη γυναίκα που καθημερινά αγωνίζεται στη γη μας για να εξασφαλίσει το μέλλον της οικογένειάς της καθώς και την ευημερία μας», εξηγώντας ότι «ως αγρότισσα έρχομαι καθημερινά αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις, δυσκολίες αλλά γνωρίζω καλά τη δύναμη που απαιτείται για να συνεχίσουμε το δύσκολο και πολύτιμο αγώνα μας».
Η Διαμαντούλα Κρητικού
Με αφορμή τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας η κ. Κρητικού υπογραμμίζει ότι «σήμερα, δεν γιορτάζουμε τη συνεισφορά μας-μόνο στην αγροτική παραγωγή-αλλά και την προσπάθεια κατάκτησης για καλύτερες συνθήκες ζωής και εργασίας. Αγωνιζόμαστε για δίκαιες αμοιβές, πρόσβαση σε σύγχρονες τεχνολογίες και ουσιαστική στήριξη από το κράτος, ο ρόλος μας δεν είναι μόνο να παράγουμε αλλά να συνεχίζουμε να προστατεύουμε την παράδοση, τον πολιτισμό και το περιβάλλον».
«Μαζί μπορούμε να διεκδικήσουμε το μέλλον που αξίζει σε εμάς και τις επόμενες γενιές. Ενωμένες, δυνατές, ακούραστες μπορούμε να φέρουμε την αλλα…Γή που μας αξίζει. Εμείς, της μάνας γης Καρυάτιδες!», το μήνυμα που στέλνει προς όλες τις γυναίκες της υπαίθρου.
«Ζω και εργάζομαι σε έναν δύσκολο και ορεινό όγκο, εκπροσωπώντας την αγρότισσα, που δουλεύει χειρωνακτικά»
Δέσποινα Βαρούτα: «Το δικό μου… γραφείο είναι η γη»
«Το δικό μου… γραφείο είναι η γη», λέει στη συνέχεια η αγρότισσα και παραγωγός των περίφημων μήλων «Ζαγορίν» Δέσποινα Βαρούτα, η οποία από το 2015 είναι εκλεγμένη στο προεδρείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου, διανύοντας πλέον την τρίτη θητεία στη θέση της αντιπροέδρου.
Μητέρα τριών παιδιών και ακούραστη εργάτρια της γης από το 1989, καθημερινά δίνει μικρές και μεγάλες… μάχες. «Ζω και εργάζομαι σε έναν δύσκολο και ορεινό όγκο, εκπροσωπώντας την αγρότισσα, που δουλεύει χειρωνακτικά. Ο τόπος μας, το Πήλιο, έχει ποιοτικά προϊόντα αλλά η δουλειά απαιτεί μεγάλη καταπόνηση σώματος και εργασία σε δύσκολες συνθήκες (κρύο, ζέστη)», επισημαίνει στον ΟΤ η κ. Βαρούτα.
Η Δέσποινα Βαρούτα
Ταυτόχρονα, στα ήδη οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια γυναίκα που ζει στην ύπαιθρο, έρχεται να προστεθεί και η έλλειψη του κοινωνικού κράτους: «Μπορεί να έχουν γίνει πολλά βήματα για την γυναίκα αγρότισσα χρειάζονται όμως πολλά περισσότερα. Δηλαδή επειδή μένουμε σε έναν ορεινό όγκο θέλουμε ένα στελεχωμένο Κέντρο υγείας, παιδίατρο στον τόπο μας, βρεφονηπιακό και παιδικό σταθμό, σχολεία χωρίς κενά εκπαιδευτικών και πάνω απ’ όλα ασφαλή οδικό δίκτυο».
Για την ίδια, η γυναίκα αγρότισσα δεν είναι ο αφανής ήρωας της υπαίθρου: «Η γυναίκα αγρότισσα συμμετέχει στην οικογένεια, στον αγώνα, κουράζεται. Δεν θεωρώ και δεν θέλω να είναι ο αφανής ήρωας της υπαίθρου αλλά να έχει τη θέση που της αξίζει. Η γυναίκα της υπαίθρου μπορεί να διεκδικήσει και θέσεις και αξιώματα και μόρφωση, να περάσει στη μεταποίηση, να συμμετέχει στους συνεταιρισμούς, να βλέπει μπροστά όπως κάθε άλλη γυναίκα», τόνισε η κ. Βαρούτα.
«Προγράμματα κατάρτισης, επιδοτήσεις και ευκαιρίες δικτύωσης μπορούν να βοηθήσουν τις ελληνίδες αγρότισσες να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και να επενδύσουν στην επιχείρησή τους»
Ματούλα Αϋφαντή: Η Ελληνίδα αγρότισσα ενσωματώνει τις αξίες της παράδοσης και της καινοτομίας
Η θεσσαλή Ματούλα Αϋφαντή, πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φαρσάλων Γη το 2014 και έκτοτε κατέχει τη θέση της προέδρου.
«Η Ελληνίδα αγρότισσα είναι μια πολυδιάστατη προσωπικότητα που συνδυάζει πολλούς ρόλους στην καθημερινότητά της: είναι μητέρα, αγρότισσα και επιχειρηματίας. Αυτή η συνθετότητα όχι μόνο ενισχύει την οικογένεια και την τοπική κοινωνία, αλλά συμβάλλει και στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα», εξηγεί στον ΟΤ η κ. Αϋφαντή, τονίζοντας ότι η Εληνίδα αγρότισσα, ως μητέρα, αγρότισσα και επιχειρηματίας, ενσωματώνει τις αξίες της παράδοσης και της καινοτομίας. «Η συμβολή της είναι καθοριστική για την οικογένεια, την κοινότητα και την οικονομία, και η στήριξή της μπορεί να οδηγήσει σε βιώσιμη ανάπτυξη στον πρωτογενή τομέα. Η αναγνώριση και η ενίσχυση των προσπαθειών της θα δημιουργήσει ένα πιο δυναμικό και ανθεκτικό μέλλον για την ελληνική γεωργία», σημειώνει.
Αναπτύσσοντας τους ρόλους της Ελληνίδας αγρότισσας, τονίζει ότι «η αγρότισσα συχνά αναλαμβάνει τον ρόλο της μητέρας με μεγάλο πάθος και αφοσίωση. Εκτός από την ανατροφή των παιδιών, φροντίζει να τους μεταδώσει τις αξίες της σκληρής δουλειάς, της αυτονομίας και της αγάπης για τη γη. Τα παιδιά της μαθαίνουν από νωρίς τη σημασία της παραγωγής τροφίμων και της φροντίδας της φύσης, αποκτώντας έτσι έναν ισχυρό δεσμό με την αγροτική παράδοση. Η μητέρα αγρότισσα είναι συχνά η καρδιά της οικογένειας, οργανώνοντας τις καθημερινές δουλειές και φροντίζοντας για την ευημερία όλων».
Η Ματούλα Αϋφαντή
Ως Αγρότισσα; «Στον ρόλο της αγρότισσας, οι γυναίκες συμβάλλουν σημαντικά στην αγροτική παραγωγή. Αναλαμβάνουν τη φροντίδα των χωραφιών, την καλλιέργεια φυτών και την εκτροφή ζώων. Η δουλειά τους είναι συχνά σωματική και απαιτητική, αλλά η αγάπη για τη γη και τα προϊόντα της τους δίνει δύναμη. Πολλές Ελληνίδες αγρότισσες έχουν υιοθετήσει σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας και βιώσιμες πρακτικές, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για καινοτομία και προσαρμογή στα νέα δεδομένα της γεωργίας», τονίζει.
Ως Επιχειρηματίας; «Η Ελληνίδα αγρότισσα συχνά διευρύνει τον ρόλο της και γίνεται επιχειρηματίας. Με τη συμμετοχή της σε συνεταιρισμούς ή την ίδρυση δικών της επιχειρήσεων, αξιοποιεί τα αγροτικά προϊόντα και τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής για να δημιουργήσει αξία. Η δημιουργία τοπικών προϊόντων, όπως βιολογικά τρόφιμα, ελαιόλαδο, κρασί και παραδοσιακά γλυκά, προάγει όχι μόνο την οικονομική της ανεξαρτησία, αλλά και την τοπική οικονομία».
Ιδιαίτερης σημασίας είναι η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας στον αγροτικό τομέα είναι κρίσιμη. Όπως επισημαίνει η κ. Αϋφαντή «προγράμματα κατάρτισης, επιδοτήσεις και ευκαιρίες δικτύωσης μπορούν να βοηθήσουν τις ελληνίδες αγρότισσες να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και να επενδύσουν στην επιχείρησή τους. Επιπλέον, η κοινωνική αναγνώριση της συνεισφοράς τους είναι απαραίτητη για την προώθηση της ισότητας των φύλων στον αγροτικό τομέα».
