Οι μνήμες από την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ως πρόεδρος των ΗΠΑ, είναι ακόμη νωπές.
Σε μια οικονομία που παραπαίει μεταξύ στασιμότητας και οριακής μεταβολής, ο «εφιάλτης» Ντόναλντ Τραμπ κάνει την Ευρώπη να κρατά την ανάσα της για το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. Διότι δεν αποκλείεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Με τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή να παίζει τον δικό του ρόλο…
Σύμφωνα με το Bloomberg, καθώς οι μνήμες από την πρώτη θητεία του πρώην προέδρου των ΗΠΑ είναι ακόμη νωπές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής γνωρίζουν ότι η διάθεσή του να ανοίξει νέους εμπορικούς πολέμους απειλεί την Ευρώπη, η οποία μάλιστα είναι σε πολύ πιο αδύναμη θέση από την προηγούμενη φορά.
Και όχι μόνο… αφού οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι μια νίκη του Τραμπ θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση του ευρώ προς την απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο. Η πιο απτή ανησυχία είναι η δέσμευση του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου να επιβάλει δασμούς στα αγαθά κατά 60% στην Κίνα και έως και 20% σε όλους τους άλλους. Τέτοια μέτρα, εάν εφαρμοστούν, θα προκαλούσαν το μεγαλύτερο εμπορικό σοκ από τον νόμο Smoot-Hawley που βάθυνε τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, υπενθυμίζει το Bloomberg.
Ποια είναι τα τρία διακυβεύματα των αμερικανικών εκλογών για την Ευρώπη;
Έχοντας υπόψη αυτό, αρκετοί κεντρικοί τραπεζίτες σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο ανησυχούν ότι μια νίκη Τραμπ στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου θα μπορούσε να περιπλέξει το στόχο της εξισορρόπησης του πληθωρισμού χωρίς να καταρρεύσουν οι οικονομίες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και τα προβλήματα της Ευρώπης
Η εικόνα με την τελευταία φορά που ανέλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ανησυχητική, με την Ευρώπη τώρα να είναι πολύ πιο αδύναμη. Το 2017, οι πόλεμοι δεν μαίνονταν στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Η ευρωζώνη γνώριζε τότε την ισχυρότερη ετήσια ανάπτυξή της μετά από μια δεκαετία και το Ηνωμένο Βασίλειο την καλύτερη χρονιά από το 2014.
Τώρα, ακόμη και η ανάπτυξη στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι οριακή, ενώ η Γερμανία ετοιμάζεται για δεύτερη συνεχόμενη ετήσια συρρίκνωση. Την ίδια ώρα, οι γαλλικές εταιρείες και νοικοκυριά αντιμετωπίζουν περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων αξίας περίπου 60 δισ. ευρώ.
Οι πρόσφατες έρευνες για τις επιχειρήσεις ήταν αρκετά τρομακτικές που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιβεβαίωσε τα σχέδια για μείωση των επιτοκίων την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ πλέον οι εκτιμήσεις είναι υπέρ της συνέχισης των μειώσεων.
«Ακόμη και η απλή απειλή νέων δασμών θα έπληττε το επιχειρηματικό μας κλίμα», σχολίασε ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg. «Πιθανότατα θα μείωνε τις επενδύσεις και —επειδή πρόκειται για πολύ δημόσια θέματα— θα καθυστερούσε την ανάκαμψη της κατανάλωσης των νοικοκυριών».
Νέο κύμα πληθωρισμού
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό ότι ενώ ένας νέος εμπορικός πόλεμος υπό τον Τραμπ θα μπορούσε να πυροδοτήσει τις πιέσεις στις τιμές στις ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη ζώνη του ευρώ είναι το πιθανό πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη.
Οι οικονομολόγοι της ABN Amro εκτιμούν ότι ένας καθολικός δασμός 10% θα συρρικνώσει τις ετήσιες εξαγωγές της ευρωζώνης των 460 δισ. ευρώ προς τις ΗΠΑ κατά σχεδόν ένα τρίτο, μειώνοντας την παραγωγή κατά 1,5 ποσοστιαίες μονάδες σε τρία χρόνια – αντίκτυπος στο ίδιο επίπεδο με την πρόσφατη ενεργειακή κρίση.
Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Bundesbank, Joachim Nagel, έχει επισημάνει τους πιθανούς κινδύνους πληθωρισμού. Σε μια ομιλία του αυτό το μήνα, αναγνωρίζοντας την απειλή «αισθητών απωλειών στην ανάπτυξη», ανησύχησε ότι η ενίσχυση του δολαρίου θα ανέβαζε το κόστος των εισαγόμενων αγαθών. «Οποιοσδήποτε περιορισμός, οποιαδήποτε αβεβαιότητα, οποιαδήποτε εμπόδια στο εμπόριο, έχουν σημασία για μια οικονομία όπως η ευρωπαϊκή», πρόσθεσε.
Στο ίδιο μήκος και ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Άντριου Μπέιλι, ο οποίος είχε επιβεβαιώσει τον Αύγουστο ότι «προφανώς θα μας ενδιαφέρει το εκλογικό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ» και «θα δούμε ποιος θα κερδίσει και ποιες είναι οι πολιτικές τους».
Η «απάντηση» της Κομισιόν στον Τραμπ
Υπάρχει επίσης αβεβαιότητα για την πιθανή απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τώρα ένα σχέδιο αντιποίνων σε πιθανούς δασμούς από τον Τραμπ, η απόφαση για επιβολή δασμών σε ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής δεν έδειξε ομοθυμία. Η Γερμανία και άλλες τέσσερις χώρες αντιτάχθηκαν, ενώ 12 κράτη μέλη απείχαν.
«Οι αποκλίνουσες απόψεις μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων για τους δασμούς θα μπορούσε να είναι ένα επιπλέον στοιχείο αβεβαιότητας που θα καθυστερούσε την πορεία προς την πιθανή ανάπτυξη», σχολίασε η Annalisa Piazza, διαχειρίστρια χαρτοφυλακίου σταθερού εισοδήματος στην MFS Investments Management.
Το πολιτικό σκηνικό είναι τουλάχιστον τόσο κακό όσο το 2017. Τότε, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ολλανδία αντιμετώπισαν δύσκολες εκλογικές διαδικασίες, η περιοχή ταλανιζόταν από την ψηφοφορία για το Brexit της Βρετανίας και η Ιταλία προσπαθούσε να σταθεροποιηθεί μετά από μια κυβερνητική κρίση.
Το θρίλερτων αμερικανικών εκλογών είναι πολύ σοβαρό πάντως και ο Τραμπ έχει ρεαλιστικές πιθανότητες να επανεκλεγεί.
