Με συντάξεις φτώχειας θα αναγκαστούν να επιβιώσουν οι εννιά στους δέκα επαγγελματίες, που πληρώνουν την κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία μη μισθωτών του ΕΦΚΑ.
Σύμφωνα με υπολογισμούς, αν παραμείνουν σταθεροί στην εισφορά σύνταξης της πρώτης κατηγορίας των 175,83 ευρώ, μετά από 40 χρόνια ασφάλισης η σύνταξή τους θα είναι 866 ευρώ μικτά και 814 ευρώ καθαρά, μετά από κράτηση ασθένειας 6%.
Αν βγουν στη σύνταξη στα 35 χρόνια εργασίας, η σύνταξή τους θα είναι σημαντικά χαμηλότερη και από τον σημερινό κατώτατο μισθό , στα 754 ευρώ μικτά και κάτω από 710 ευρώ καθαρά.
Εκβιαστικό δίλημμα
Η συμβουλή προς τους ελεύθερους επαγγελματίες για να αποφύγουν την παγίδα των εξαιρετικά χαμηλών συντάξεων είναι να επιλέξουν την ανώτερες ασφαλιστικές κατηγορίες, με υψηλότερες εισφορές.
Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για εκβιαστικό δίλημμα, όταν οι περισσότεροι δυσκολεύονται να καταβάλλουν ακόμα και τις εισφορές των χαμηλότερων κατηγοριών.
Πόσο μάλιστα όταν το συνολικό ποσό της εισφοράς, μαζί με την περίθαλψη, ξεκινάει από 238 ευρώ το μήνα και φτάνει στην ανώτατη 6η κατηγορία τα 642 ευρώ το μήνα. Μόνο την τελευταία δικετία οι ελεύθεροι επαγγελματίες εκτιμάται ότι έχουν φορτωθεί με συσσωρευμένες αυξήσεις εισφορών της τάξης του 13%
Για να μπορέσει σήμερα ένας ελεύθερος επαγγελματίας να πάρει σύνταξη περίπου 1000 ευρώ καθαρά, αν έχει μια 15ετία δουλειάς μπροστά του, πρέπει να πληρώνει εισοφρές πάνω από 340 ευρώ το μήνα (από την 3η κατηγορία και πάνω)
Η εικόνα πάντως εδώ και μια 5ετία που θεσπίστηκαν οι νέες κατηγορίες για τους μη μισθωτούς δείχνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία αδυνατεί να πληρώσει τα υψηλότερα ασφάλιστρα. Με βάση στοιχεία του ΕΦΚΑ σε περισσότερους από 1,89 εκατ. μη μισθωτούς ασφαλισμένους (επαγγελματίες και αγρότες) πάνω από 1 εκατ. έμειναν στο χαμηλότερο ασφάλιστρο.
Παγίδα χαμηλών συντάξεων και για τους παλιούς ασφαλισμένους
Την παγίδα των χαμηλών συντάξεων δεν θα αποφύγουν ούτε οι παλιότεροι ασφαλισμένοι, που πλήρωναν εισφορές βάσει εισοδήματος, με τον νόμο Κατρούγκαλου.
Όσοι δήλωναν χαμηλό εισόδημα πλήρωναν την ελάχιστη εισφορά – των 167 ευρώ, την οποία διατήρησαν για μία τετραετία (2016-2019).
΄Όσοι πάλι επιχείρησαν να σβήσουν συσσωρευμένα χρέη, με επανυπολογισμό των οφειλών – με βάση τον νόμο 4611/2019, ουσιαστικά αποδέχθηκαν να «φορτωθούν» το ποσό της ρύθμισης για τα επόμενα χρόνια ως τη σύνταξη, πληρώνοντας την ελάχιστη εισφορά σύνταξης.
Στη ρύθμιση μπήκαν περίπου 400.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, που υπολογίζεται ότι θα πάρουν επίσης πολύ χαμηλές συντάξεις.
Αλλαγές στο νόμο για τις εισφορές
Yπενθυμίζεται ότι από το 2025 οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών, αναμένεται να αυξηθούν, κατ’ αναλογία με το ρυθμό αύξησης των μισθών του ιδιωτικού τομέα
Το νέο σύστημα αναμένεται να εφαρμοστεί από την νέα χρονιά, αν και έχει ήδη ψηφιστεί από το 202. Ο νέος τρόπος υπολογισμού αποσυνδέει την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των επαγγελματιών από τον πληθωρισμό και τη συνδέει με τον δείκτη μεταβολής μισθών.
Αυτό σημαίνει ότι περίπου 750.000 ελεύθεροι επαγγελματίες θα δουν αυξήσεις στις εισφορές τους, από 10 ως και σχεδόν 30 ευρώ το μήνα – ανάλογα με του πού θα «κλειδώσουν» οι αυξήσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα.
Το υπουργείο Εργασίας αναμένεται έως το τέλος του έτους να λάβει το πόρισμα της αρμόδιας επιτροπής σχετικά με την αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών,
Σε περίπτωση που το νέο σύστημα δεν είναι έτοιμο ή κριθεί ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί το 2025, οι ασφαλιστικές εισφορές ενδέχεται να συνεχίσουν να συνδέονται με τον πληθωρισμό, με αύξηση περίπου 2,8%-2,9%, χαμηλότερη από αυτή που προβλέπει ο νέος δείκτης.