«Εναι προφανές πως αν θέλουμε να συζητάμε με την Τουρκία με όρους εμπροσθοβαρείς, θα πρέπει πρώτα και πάνω απ’ όλα να υπάρχει ηρεμία και αποφυγή εντάσεων, ώστε να είναι αποδοτικός ο διάλογος. Τώρα βρισκόμαστε στις Βρυξέλλες σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για τις διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις, μέσα σε ένα πολύ ευάλωτο περιβάλλον καθώς γίνεται μια προσπάθεια να ενισχυθεί η άμυνα. Παρά τις περιφερειακές προκλήσεις, η Ελλάδα είναι παρούσα και ενισχύει όλες τις προοπτικές για το μέλλον».
Αυτά ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στο 4ο OT FORUM που διοργανώνει ο Οικονομικός Ταχυδρόμος στο Μικρό Χρηματιστήριο, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις εργασίες της συνόδου των υπουργών εξωτερικών τόσο για τη Νότια Γειτονία της Συμμαχίας, τις πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, καθώς και τις σχέσεις ΝΑΤΟ-Ιορδανίας, μα πρωτίστως για τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών των κρατών μελών του ΝΑΤΟ, όπου θα δοθεί έμφαση στις μεγάλες στρατηγικές προκλήσεις για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο
Μετά και την έλευση του Τραμπ μπορούν να υπάρξουν πιέσεις και προς τους Ευρωπαίους όσον αφορά την άμυνα, γι’ αυτό και οι πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο που παίρνει η Ελλάδα είναι σημαντικές.
«Σε περίπου 28 ημέρες, στις αρχές του 2025 δηλαδή, η Ελλάδα ξεκινά τη θητεία της ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αποδεικνύοντας πως μπορεί να είναι συμπαραγωγός της αρχιτεκτονικής διεθνούς ασφαλείας», επισήμανε ο κ. Γεραπετρίτης, αναφερόμενος στους στόχους της χώρας.
«Μένουμε πιστοί στη δέσμευσή μας στο τρίπτυχο “Διάλογος-Διπλωματία-Δημοκρατία” που δηλώνει την προσήλωση της Ελλάδας στην ειρηνική επίλυση διαφορών, στην τήρηση του Διεθνούς Δικαίου, στην υποστήριξη της ενδυνάμωσης των γυναικών στις προσπάθειες ειρήνης και ασφάλειας, στην αντιμετώπιση των κινδύνων ασφάλειας που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, στην προστασία των παιδιών που πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις, και στη διασφάλιση της θαλάσσιας ασφάλειας».
Στο απόλυτο επίκεντρο
Για την Ελλάδα που βρίσκεται στο απόλυτο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων, στον πυρήνα της ΕΕ και εντός του ΝΑΤΟ και κατά πάσα πιθανότητα στο οργανισμό για την ανάπτυξη της συνεργασίας στην Ευρώπη μίλησε ο κ. Γεραπετρίτης.
«Τις επόμενες ημέρες, 4-5 Δεκεμβρίου, θα βρεθούμε στη Μάλτα για τον ΟΑΣΕ, όπου φιλοδοξούμε να αναλάβουμε έναν ισχυρό ρόλο. Εξάλλου η Ελλάδα έχει το προνόμιο σε δύσκολες εποχές να συνομιλεί με όλους, να τηρεί μια στάση αρχών που εκτιμάται από όλους και να λειτουργεί για την ειρήνη και την ευημερία, με το να είναι ωφέλιμη στην αρχικτεκτονική ασφαλείας», πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών.
Συνάντηση με Φιντάν
«Ενδεχομένως με τον κ. Φιντάν να συμπέσουμε είτε στις Βρυξέλλες είτε στη Μάλτα και θέλω να πιστεύω πως θα έχουμε θετικά αποτελέσματα. Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε περαιτέρω για τις μεταξύ μας σχέσεις, για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Άγκυρα που επίκειται, την ίδια στιγμή που χθες και σήμερα στην Αθήνα πραγματοποιούνται νέοι γυροι πολιτικού διαλόγου και θετικής ατζέντας», τόνιζε ο κ. Γεραπετρίτης, σημειώνοντας πως είναι σημαντικό να διατηρείται μια κίνηση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Στις διμερείς σχέσεις και τον κοινό τόπο που μπορεί να δημιουρηθεί για το μείζον θέμα, το κυπριακό, αναφέρθηκε ο κ. Γεραπετρίτης. «Έχουμε κατακτήσει να μπορούμε να συζητάμε. Η Ελλάδα έχει μια οικονομία που αναπτύσσεται σημαντικά, ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, δεν έχει φοβικά σύνδρομα, ούτε ετεροκαθορίζεται και μπορεί να συζητά με όρους ισχύος με τους γείτονές της».
«Σαφώς και υπάρχουν θέματα – δεν περιμέναμε μέσα σε μήνες να επιλυθούν ζητήματα δεκαετιών – αλλά χωρίς να εθελοτυφλούμε προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε σχέσεις ειρήνης ακόμη και αν δεν συμφωνήσουμε σε όλα. Σημαντικό είναι να συζητάμε ώστε να προλαμβάνονται κρίσεις και εντάσεις. Ενδεικτικό είναι πως επικρατεί ειρήνη στο Αιγαίο χωρίς παραβιάσεις του εναέριου χώρου, γίνονται διαρκείς συντονισμένες ενέργειες για τις μεταναστευτικές ροές, όπως και έχουν ληφθεί μέτρα και διευκολύνσεις για την ανάπτυξη σχέσεων με ελληνικά νησιά. Προχωράμε με ασφάλεια, εμπιστοσύνη, αυτοπεποίθηση», συμπλήρωσε ο υπουργός Εξωτερικών.
Crash test
Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις της Ελλάδας σε Κύπρο, Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο δεν αποτελούν ένα απόλυτο crash test των σχέσεων με την Τουρκία, καθώς όπως τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης «είναι σημαντικό ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει δημιουργήσει μια πολιτική έξυπνης αποτροπής, μιας νοοτροπίας με πολλαπλαστιακά οφέλη», αναφερόμενος ανάμεσα σε άλλα και στον αγωγό IGB με Βουλγαρία, τον σταθμό για αποθήκευση LNG στην Αλεξανδρούπολη αλλά και το μεγαλύτερο project που θα φτάσει στην οικονομική διασύνδεση Ινδίας-Μέσης-Ανατολής-Ευρώπης.
«Στο πλαίσιο αυτό η ηλεκτρική διασύνδεση εντάχθηκε ως αμοιβαίου ενδιαφερόντος έργο για την Ευρώπη, εξέλιξη που αναβαθμίζει και τη φύση του έργου αλλά και συμβάλει στην άρση του ενεργειακού αποκλεισμού της Κύπρου. Όλα προχωρούν με βάση τον προγραμματισμό. Χωρίς να υπάρξει υποχώρηση σε κυριαρχικά ζητήματα, το πρόγραμμα συνεχίστηκε κανονικά».
Το κυπριακό
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, «είναι προφανές πως αν θέλουμε να συζητάμε με την Τουρκία με όρους εμπροσθοβαρείς, θα πρέπει πρώτα και πάνω απ’ όλα θα πρέπει να υπάρχει ηρεμία και αποφυγή εντάσεων, ώστε να είναι αποδοτικός ο διάλογος».
«Το κυπριακό αποτελούσε και αποτελεί το σημαντικότερο θέμα της εξωτερικής πολιτικής», εξήγησε ο κ. Γεραπετρίτης. «Βρισκόμαστε σε ένα καίριο σημείο με την επανεκκίνηση των συζητήσεων για το πώς θα μπορούσ ενα λυθεί το μέγα αυτό ζήτημα, να πέσουν τα τείχη στην Κύπρο, ώστε να γίνει ό,τι χρειάζεται για τη μεγάλη ένταξη της Κύπρου στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Χάρη στη σύμπνοια Ελλάδας-Κύπρου έχει επιτευχθεί το ζήτημα του κυπριακού να έχει αναδειχθεί σε μείζον θέμα και της ΕΕ – με αποφάσεις και του 2023 και του 2024, υπάρχει σαφής αναφορά ότι η ΕΕ θα συμμετέχει ενεργά στην επίλυση του κυπριακού.
«Και το ΚΥΣΕΑ και το υπουργικό συμβούλιο συμφωνούν στο ότι η εποχή της ακινησίας και της αδράνειας δεν ωφέλησε, πρέπει να έχουμε ενεργό εξωτερική πολιτική – αυτό επιβάλει και η ισχυρή μας θέση. Και πάντα όταν προσέρχεσαι σε μια διαπραγμάτευση, πρέπει να γίνεται από θέση ισχύος», κατέληξε ο υπουργός Εξωτερικών.