Θυμάται κανείς τη ρήση του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου (του νεότερου) ότι η Ελλάδα θα γίνει «η Δανία του Νότου»; Είναι μια από τις ιδέες που μπήκαν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, αφού μετά ήρθαν και τα σάρωσαν όλα τα μνημόνια.
Βέβαια ο Παπανδρέου αναφερόταν κυρίως στην περιβαλλοντική πολιτική της Δανίας, στο πλαίσιο της «πράσινης ανάπτυξης». Μια αντίληψη που μπορεί να μην περπάτησε ιδιαίτερα τότε, αλλά πλέον είναι στο επίκέντρο της ευρωπαϊκής ατζέντας – κι αυτό οφείλουμε να του το χρεώσουμε.
Σήμερα η Δανία «τρεντάρει» διεθνώς, εξαιτίας και των επεκτατικών βλέψεων του Τραμπ να «εξαγοράσει» τη Γροιλανδία, που αποτελεί τυπικά αυτόνομη περιοχή, συνιστώσα χώρα του βασιλείου της Δανιμαρκίας.
Όμως υπάρχει τουλάχιστον άλλος ένας λόγος που η σκανδιναβική χώρα έχει έρθει θετικά στο προσκήνιο: Έχει τους πιο ευτυχισμένους εργαζόμενους στην Ευρώπη, αν όχι στον πλανήτη.
Αυτό υποστηρίζει, με αποδεικτικά στοιχεία, ο συγγραφέας Μάικ Βάικινγκ – ένας Βίκινγκ όνομα και πράμα – στο νέο του βιβλίο «Τhe Art of Danish Living – Ηοw to find Happiness in and out of Work». Γνωστός για διεθνή μπεστ σέλερ «Το βιβλίο του Ηygge», στο τελευταίο του πόνημα δίνει συμβουλές πώς «να βρούμε την ευτυχία εντός και εκτός εργασιακού χώρου».
Ιδρυτής και CEO του «Ηappiness Research Institute», «Ινστιτούτου έρευνας της Ευτυχίας», ο Βάικινγκ είναι κάτι μεταξύ γκουρού της αυτοβοήθειας και εργασιακού συμβούλου, κηρύσσοντας διεθνώς το ευαγγέλιο της «δανέζικης τέχνης του ευ ζην».
Ισορροπία προσωπικής επαγγελματικής ζωής
Το ότι η Δανία φιγουράρει σταθερά στις χώρες με την υψηλότερη εργασιακή ικανοποίηση είναι γνωστό – τουλάχιστον σε όσους μελετούν τις σχετικές λίστες ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών όπως το Ευρωβαρόμετρο και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Οι δύο στους τρεις εργαζόμενους στη Δανία αναφέρουν δηλώνουν ότι είναι πολύ ικανοποιημένοι με τη δουλειά τους, ενώ πριν δέκα χρόνια η κατάσταση ήταν ακόμα καλύτερη, με το 94% να δηλώνουν ικανοποιημένοι. Η Ελλάδα πάλι έχει τους πιο απογοητευμένους εργαζόμενους. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΕTUC), η χώρα μας βρίσκεται στην τελευταία θέση στην ΕΕ στον Σύνθετο Δείκτη Ποιότητας Εργασίας, που εξετάζει πόσο ικανοποιητικές είναι οι συνθήκες εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Ο τομέας στον οποίο η Δανία επαίρεται ότι διαπρέπει είναι η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Kατατάσσεται δεύτερη στη παγκόσμια λίστα του ΟΟΣΑ – μετά την Ιταλία, η οποία όμως υποφέρει από άλλα εργασιακά προβλήματα, όπως η υψηλή ανεργία των νέων και το οικονομικό χάσμα Βορρά-Νότου.
Το ΒBC είναι ένα από τα δεκάδες διεθνή ΜΜΕ που προσέγγισαν τον Βάικινγκ για να μοιραστεί μαζί τους τα μυστικά της εργασιακής ευτυχίας.
«Οι Δανοί είναι πραγματικά ευτυχισμένοι στη δουλειά τους», δηλώνει ο συγγραφέας. «Σχεδόν το 60% των Δανών δηλώνουν ότι θα συνέχιζαν να εργάζονται αν κέρδιζαν το λαχείο και γίνονταν οικονομικά ανεξάρτητοι».
Εργάζονται λίγες ώρες
Μόνο το 1,1% των Δανών πρέπει να εργάζεται 50 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα παγκόσμια στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά χαμηλότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο του 10,2%.
Η Δανία έχει επίσης μία από τις μικρότερες εργάσιμες εβδομάδες στην ΕΕ (34,3 ώρες). Στον αντίποδα η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη εργάσιμη εβδομάδα, με 39,8 ώρες.
Μέσω του «Ινστιτούτου Έρευνας της Ευτυχίας», ο Βάικινγκ μελετά τις πολιτικές που συμβάλλουν στη δημιουργία μιας ισχυρής ισορροπίας μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής στη Δανία.
Σε αυτές περιλαμβάνεται το δικαίωμα σε τουλάχιστον πέντε εβδομάδες πληρωμένων διακοπών ετησίως, συν τις επίσημες αργίες.
Μαζί με τις αργίες οι ημέρες πληρωμένης άδειας στη Δανία είναι τουλάχιστον 34 – από τις περισσότερες στην ΕΕ. Η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο αριθμό υποχρεωτικών αδειών πανευρωπαϊκά, μόλις 26 μαζί με τις αργίες, έναντι 33 του μέσου όρου της ΕΕ.
Δε χρειάζεται να είσαι συνέχεια διαθέσιμος
«Η εργασιακή κουλτούρα της Δανίας δεν απαιτεί να είσαι διαθέσιμος όλη μέρα και να δείχνεις ότι εργάζεσαι σκληρά συνεχώς», δηλώνει η Τζανίν Λέσκε, καθηγήτρια στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων της Κοπεγχάγης.
Αντιθέτως υπάρχει ευελιξία κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας, όπου μπορούν για παράδειγμα οι εργαζόμενοι να φύγουν από το γραφείο για να παραλάβουν τα παιδιά τους από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό.
Μια άλλη κατάκτηση που έχουν κατοχυρώσει οι εργαζόμενοι στη Δανία είναι το δικαίωμα στην αποσύνδεση. Δεν χρειάζεται να απαντάνε κλήσεις ή μηνύματα εκτός ωραρίου εργασίας ή σαββατοκύριακα. Το δικαίωμα αυτό έχει καθιερωθεί από το 2022 και στην Ελλάδα για την τηλεργασία, αλλά δεν ισχύει απαραίτητα για όλους.
Ένα άλλο πλεονέκτημα της δανέζικης κουλτούρας, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών επιχειρήσεων στο BBC είναι η «χαλαρή πολιτική ηγεσίας».
«Δε χρειάζεται να μου ζητήσεις την άδεια αν θες να φύγεις νωρίτερα. Ξέρω ότι κανείς δεν πρόκειται να κάνει κατάχρηση της εμπιστοσύνης μου», λέει ο Κάσπερ Ράουτσμαν, διευθύνων σύμβουλος της τεχνολογικής εταιρείας SparkForce με έδρα την Κοπεγχάχη.
Η έννοια της εμπιστοσύνης είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στην κουλτούρα των Δανών, που εκπλήσσει τους επισκέπτες από άλλες χώρες. Το αφεντικό της Spark Force συνδέει την κουλτούρα αυτή με το γεγονός ότι το κράτος πρόνοιας στη Δανία είναι ακόμα ισχυρό.
Αυτό όμως θεωρεί ότι έχει και μειονεκτήματα. «Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να βασίζονται υπερβολικά σε αυτό το δίχτυ ασφαλείας και να το ερμηνεύουν ότι δεν χρειάζεται να αναλάβουν πραγματικά ρίσκα. Γι’αυτό ίσως είμαστε , γι’ αυτό και μπορεί να υστερούμε σε επιχειρηματικό πνεύμα σε σχέση με τις ΗΠΑ».
