Η αυξανόμενη αβεβαιότητα στο παγκόσμιο εμπόριο επιδεινώνει τα ήδη σοβαρά προβλήματα του αυξανόμενου χρέους και της υποτονικής ανάπτυξης που αντιμετωπίζουν οι αναδυόμενες αγορές και οι αναπτυσσόμενες χώρες. Ωστόσο, η μείωση των δικών τους δασμών θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική ώθηση στις οικονομίες τους, σύμφωνα με τον Ιντερμίτ Γκιλ, επικεφαλής οικονομολόγο της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπως αναφέρει το Reuters.
Ο Γκιλ επισήμανε ότι οι οικονομολόγοι αναθεωρούν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη στις ανεπτυγμένες οικονομίες, ενώ οι εκτιμήσεις για τις αναπτυσσόμενες χώρες μειώνονται μεν, αλλά σε μικρότερο βαθμό – τουλάχιστον προς το παρόν. Αυτή η τάση ακολουθεί το κύμα δασμών που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Οι εαρινές συναντήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας αυτή την εβδομάδα στην Ουάσινγκτον κυριαρχούνται από ανησυχίες σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις των αμερικανικών δασμών, οι οποίοι βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, καθώς και των αντιποίνων που ανακοίνωσαν η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Καναδάς και άλλες χώρες.
Τα προβλήματα χρέους στις αναδυόμενες αγορές
Όσον αφορά τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών, τα υψηλά επίπεδα χρέους σημαίνουν ότι το ήμισυ περίπου των 150 αναπτυσσόμενων χωρών και αναδυόμενων αγορών είτε αδυνατεί να εξυπηρετήσει το χρέος του είτε κινδυνεύει να βρεθεί σε αυτή τη θέση. Το ποσοστό αυτό είναι διπλάσιο σε σχέση με το 2024 και θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω αν η παγκόσμια οικονομία επιβραδυνθεί, σύμφωνα με τον Γκιλ.
«Αν η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδυνθεί, το εμπόριο μειωθεί και τα επιτόκια παραμείνουν υψηλά, τότε πολλές από αυτές τις χώρες θα αντιμετωπίσουν προβλήματα χρέους, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων εξαγωγέων εμπορευμάτων», υπογράμμισε.
Οι καθαρές πληρωμές τόκων ως ποσοστό του ΑΕΠ – ένας δείκτης του πόσο δαπανούν οι χώρες για την εξυπηρέτηση του χρέους τους – ανέρχονται πλέον στο 12% για τις αναδυόμενες αγορές, έναντι 7% το 2014, επιστρέφοντας σε επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί τελευταία τη δεκαετία του 1990. Τα ποσοστά είναι ακόμη υψηλότερα για τις φτωχότερες χώρες, όπου το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους απορροφά πλέον το 20% του ΑΕΠ, έναντι 10% πριν από μια δεκαετία.
Συμβουλή προς τις αναπτυσσόμενες χώρες
Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες διαθέτουν λιγότερους πόρους για την εκπαίδευση, την υγεία και άλλα προγράμματα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ανάπτυξη. Τα επιτόκια αναμένεται επίσης να παραμείνουν υψηλά, λόγω των αυξημένων προσδοκιών για τον πληθωρισμό, γεγονός που σημαίνει ότι το χρέος των χωρών θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω αν χρειαστεί να αναχρηματοδοτήσουν το υφιστάμενο χρέος τους.
Ο Γκιλ τόνισε ότι η συμβουλή του προς τις αναπτυσσόμενες χώρες είναι να διαπραγματευτούν άμεσα και με ταχύτητα συμφωνίες με τις ΗΠΑ, ώστε να μειώσουν τους δικούς τους δασμούς και να αποφύγουν τους υψηλούς αμερικανικούς δασμούς, επεκτείνοντας παράλληλα τα μειωμένα ποσοστά δασμών και σε άλλες χώρες. Όπως σημείωσε, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για τέτοιες κινήσεις, καθώς η πίεση από τις ΗΠΑ μπορεί να μειώσει την εσωτερική αντίσταση. Η ανάλυση της Παγκόσμιας Τράπεζας δείχνει ότι τέτοιες πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν σημαντικά την ανάπτυξη.
Οι οικονομικές προβλέψεις
Το ΔΝΤ μείωσε την Τρίτη τις οικονομικές του προβλέψεις για τις ΗΠΑ, την Κίνα και τις περισσότερες χώρες, προειδοποιώντας ότι περαιτέρω εμπορικές συγκρούσεις θα επιβραδύνουν ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη. Προέβλεψε παγκόσμια ανάπτυξη 2,8% για το 2025, δηλαδή μισή ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερη από την πρόβλεψη του Ιανουαρίου.
Η Παγκόσμια Τράπεζα δεν θα εκδώσει τη δική της εξαμηνιαία πρόβλεψη πριν τον Ιούνιο, ωστόσο ο Γκιλ ανέφερε ότι η συναίνεση των παγκόσμιων οικονομολόγων δείχνει σημαντικές μειώσεις στις προβλέψεις για την ανάπτυξη και το εμπόριο. Οι δείκτες αβεβαιότητας, που ήδη ήταν πολύ υψηλότεροι σε σχέση με μια δεκαετία πριν, αυξήθηκαν περαιτέρω μετά τις κινήσεις δασμών του Τραμπ στις 2 Απριλίου.
Σε αντίθεση με προηγούμενα σοκ, όπως η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009 και η πανδημία COVID-19, το τρέχον σοκ οφείλεται σε κυβερνητικές πολιτικές, γεγονός που σημαίνει ότι θα μπορούσε επίσης να αντιστραφεί, όπως δήλωσε ο Γκιλ στο Reuters.
Οι ροές χαρτοφυλακίου
Ο ίδιος τόνισε ότι η παρούσα κρίση θα επιδεινώσει περαιτέρω την ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές, οι οποίες έχουν ήδη υποστεί σταθερές μειώσεις από τα επίπεδα του 6% πριν από δύο δεκαετίες. Το παγκόσμιο εμπόριο προβλέπεται πλέον να αυξηθεί μόλις κατά 1,5%, πολύ χαμηλότερα από το 8% που παρατηρήθηκε τη δεκαετία του 2000.
«Έτσι, πρόκειται για μια ξαφνική επιβράδυνση σε μια κατάσταση που ήδη δεν ήταν ιδιαίτερα καλή», σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι ροές χαρτοφυλακίου προς τις αναδυόμενες αγορές και οι άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI) μειώνονται επίσης, όπως συνέβη και σε προηγούμενες κρίσεις. «Οι άμεσες ξένες επενδύσεις αντιστοιχούσαν στο 5% του ΑΕΠ στις αναδυόμενες αγορές κατά τις καλές εποχές. Τώρα είναι μόλις 1%, οπότε τόσο οι ροές χαρτοφυλακίου όσο και οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν συνολικά μειωθεί», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πηγή: Ot.gr
