Η εποχή των υψηλών επιτοκίων πλησιάζει στο τέλος της, καθώς ο πληθωρισμός δείχνει να υποχωρεί κοντά στο στόχο του 2% στην Ευρωζώνη και η ΕΚΤ προετοιμάζεται για σταδιακή επαναφορά των παρεμβατικών της δεικτών σε φυσιολογικά επίπεδα, ήτοι γύρω από τη ζώνη του 2%.
Τα διατραπεζικά επιτόκια ήδη προεξοφλούν αυτό το σενάριο, έχοντας καταγράψει σημαντική πτώση το τελευταίο εξάμηνο, μεγαλύτερη σε σχέση με την πρόσφατη μείωση του κόστους χρήματος, όπως αυτό ορίζεται από την Φρανκφούρτη, κατά 25 μονάδες βάσης.
Επιτόκια
Συγκεκριμένα, το euribor 3 μηνών έχει πλέον υποχωρήσει κάτω από το 3,60% έναντι υψηλού κοντά στο 4% κατά το δ΄ τρίμηνο του 2023, ενώ το euribor 12 μηνών βρίσκεται στην περιοχή του 3,2% έναντι 4,2% τον περασμένο Οκτώβριο.
Η αποκλιμάκωση του τελευταίου φτάνει δηλαδή τις 100 μονάδες βάσης από πέρυσι, υποδεικνύοντας τις εκτιμήσεις της αγοράς για τη συνέχεια.
Η επίδραση
Οι εξελίξεις αυτές έχουν άμεση επίδραση στις αποδόσεις των προγραμμάτων σταθερής απόδοσης, που βρίσκονται από τις αρχές του 2023 έως και σήμερα στην κορυφή των προτιμήσεων του αποταμιευτικού κοινού, ιδιαίτερα του πιο συντηρητικού του τμήματος.
Ο λόγος γίνεται για τις προθεσμιακές καταθέσεις, τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου και τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια με προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης.
Οι αποδόσεις όλων των προϊόντων έχουν αρχίσει να υποχωρούν, ενώ εφόσον επαληθευτεί η πρόβλεψη για δύο ακόμη κινήσεις χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη έως και το τέλος της χρονιάς, θα βρεθούν σύντομα σε ακόμη πιο χαμηλά επίπεδα.
Προς το παρόν πάντως, το ετησιοποιημένο όφελος που προσφέρουν κρίνεται αξιοπρεπές.
Δίνεται με τον τρόπο αυτό η δυνατότητα στους αποταμιευτές να κλειδώσουν από σήμερα μία απόδοση που θα παραμείνει σταθερή και κατά την περίοδο των χαμηλότερων επιτοκίων, το 2025 και το 2026.
Όλες οι λύσεις
Αναλυτικότερα, οι βασικές επιλογές, χωρίς ρίσκο ή με πολύ μικρό κίνδυνο απώλειας του αρχικού κεφαλαίου, είναι αυτήν τη στιγμή οι εξής:
1. Προθεσμιακές Καταθέσεις
Η δυναμική μεταφοράς καταθέσεων στα συγκεκριμένα προϊόντα εξαντλήθηκε περί τα μέσα του 2023.
Αναλυτικότερα, η άνοδος των υπολοίπων της κατηγορίας ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2022, μετά την καταγραφή χαμηλού 18 ετών.
Έκτοτε οι καθαρές εισροές έχουν φτάσει τα 13 δισ. ευρώ, με στοιχεία τέλους Ιουνίου 2024.
Ωστόσο, από τον Οκτώβριο του 2023, τα χρήματα που βρίσκονται σε λογαριασμούς προθεσμίας παραμένουν ουσιαστικά αμετάβλητα, καθώς οι τράπεζες σταμάτησαν τις αυξήσεις στα επιτόκια που προσφέρουν.
Επιπλέον, από τα τέλη του α΄ τριμήνου της εφετινής χρονιάς προχώρησαν σε σημαντικές αναπροσαρμογές στο προϊοντικό τους χαρτοφυλάκιο, με κατάργηση από τις περισσότερες των λύσεων διάρκειας άνω των 12 μηνών και περικοπές στις αποδόσεις των μικρότερου χρονικού ορίζοντα επιλογών.
Πλέον, στην πλειονότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων τα καλύτερα επιτόκια διατίθενται για διάστημα 6 μηνών.
Οι κινήσεις αυτές αναμένεται να συνεχιστούν τους επόμενους μήνες, με το ρυθμό της μείωσης να εξαρτάται από την ταχύτητα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ.
2. Κρατικοί τίτλοι
Τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου αποτέλεσαν μία αποδοτική και συνάμα ασφαλής εναλλακτική για όσους δεν ήταν ικανοποιημένοι με τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων τον τελευταίο ενάμιση χρόνο.
Η δημοφιλία τους ενισχύθηκε σημαντικά μετά το άνοιγμα της συγκεκριμένης αγοράς και σε φυσικά πρόσωπα, τα οποία έχουν πλέον τη δυνατότητα να αποκτούν τίτλους ονομαστικής αξίας έως 15.000 ευρώ κατά τη δημοπρασία τους, χωρίς προμήθειες και με την ίδια απόδοση που κερδίζουν οι θεσμικοί επενδυτές.
Οι αποδόσεις τους για διάστημα 3, 6 και 12 μηνών σημείωσαν ιστορικό υψηλό στο δεύτερο μισό του 2023, φτάνοντας ακόμη και το 4%.
Καθώς όμως η ελληνική Δημοκρατία επέστρεψε στην επενδυτική κατηγορία και η ΕΚΤ διέκοψε το ανοδικό σερί στους παρεμβατικούς της δείκτες, από τα τέλη του 2023 κινούνται πτωτικά.
Στις δύο τελευταίες εκδόσεις πριν τις διακοπές του Αυγούστου, που αφορούσαν τίτλους διάρκειας 13 και 26 εβδομάδων, το ετησιοποιημένο όφελος στη δημοπρασία διαμορφώθηκε σε 3,23% και 3,3% αντίστοιχα, αρκετά μακριά από τα υψηλά του περασμένου χρόνου.
Οι τάσεις είναι πτωτικές και στη δευτερογενή αγορά, όπου πλέον στα περισσότερα έντοκα γραμμάτια που είχαν εκδοθεί τους προηγούμενους μήνες, οι αποδόσεις δεν ξεπερνούν το 3,5%.
Διαχειριστές κεφαλαίων εκτιμούν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουν πέσει κάτω από το 3%.
3. Αμοιβαία κεφάλαια
Οι τράπεζες λάνσαραν για πρώτη φορά το 2022 ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια προκαθορισμένης διάρκειας, εκμεταλλευόμενες τις συνθήκες στις αγορές, για να προσφέρουν μία εναλλακτική επιλογή στους πελάτες τους.
Πράγματι ένα σημαντικό ύψος καταθέσεων μεταφέρθηκε στα συγκεκριμένα προϊόντα, τα οποία υπόσχονταν σε πρώτη φάση κέρδος κατ΄ έτος ακόμη και υψηλότερο του 3%.
Μετά την αποκλιμάκωση ωστόσο των αποδόσεων στην αγορά των ομολόγων, κρατικών και εταιρικών, οι υποσχέσεις αυτές έχουν μετριαστεί.
Στις τελευταίες εκδόσεις προϊόντων της κατηγορίας η μέση ετήσια απόδοση δεν ξεπερνά πλέον το 2,4%, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χαμηλότερη ακόμη και του 2%.
Πηγή: ΟΤ