Τα κίνητρα που προσφέρει στους νέους η κυβέρνηση του Μοντενέγκρο στην Πορτογαλία, περιλαμβάνουν σειρά ελαφρύνσεων που ξεκινούν με απαλλαγή 100% κατά το πρώτο έτος εργασίας
Η Πορτογαλία προτείνει έναν πρωτότυπο τρόπο για την ανάσχεση του brain drain από τη χώρα: μια δεκαετία προοδευτικών φορολογικών ελαφρύνσεων για τους νέους, συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής φορολόγησης κατά το πρώτο έτος εργασίας τους, όπως αναφέρει ο Guardian.
Τι είναι το brain drain
Το brain drain (ή «διαρροή εγκεφάλων») αναφέρεται στη μετανάστευση εξειδικευμένων και μορφωμένων ατόμων σε άλλες χώρες, συνήθως αναζητώντας καλύτερες επαγγελματικές προοπτικές, καλύτερες συνθήκες διαβίωσης ή πιο προνομιακούς όρους εργασίας.
Αυτή η τάση μπορεί να παρατηρηθεί σε χώρες με οικονομικές δυσκολίες, όπου οι νέοι και οι επαγγελματίες νιώθουν ότι οι ευκαιρίες είναι περιορισμένες.
Οι επιπτώσεις της «διαρροής εγκεφάλων» περιλαμβάνουν την έλλειψη δυναμικού σε κρίσιμους τομείς και τις σοβαρές προκλήσεις για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Ένας χρόνος φοροαπαλλαγή
Η κεντροδεξιά κυβέρνηση μειοψηφίας του Λουίς Μοντενέγκρο εγκαταλείπει το προτεινόμενο ανώτατο όριο 15% στον φόρο εισοδήματος για τους νέους 18 έως 35 ετών και το αντικαθιστά με ένα προοδευτικό σύστημα παρόμοιο με αυτό που υποστηρίζουν οι Σοσιαλιστές της αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα με τα σχέδια, τα οποία αποτελούν μέρος του προϋπολογισμού της χώρας για το 2025, οι νέοι που κερδίζουν έως 28.000 ευρώ ετησίως θα έχουν 100% φοροαπαλλαγή κατά τον πρώτο χρόνο εργασίας, η οποία θα μειωθεί στο 75% από το δεύτερο έως το πέμπτο έτος, στο 50% μεταξύ του έκτου και του ένατου έτους και στο 25% κατά το δέκατο έτος.
Portugal is planning to turn itself into a low-tax haven for young people…
by offering a decade of tax breaks to people starting their careers
in an effort to halt a growing brain drain. https://t.co/ljyLTmNZfg
— Jean-Michel Glachant (@JMGlachant) October 10, 2024
Ο μέσος ετήσιος μισθός στην Πορτογαλία είναι περίπου 20.000 ευρώ και οι συντελεστές φορολογίας εισοδήματος κυμαίνονται από 13-48%. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι το σύστημα θα κοστίσει 645 εκατ. ευρώ το 2025, ενώ το ανώτατο όριο θα κόστιζε 1 δισ. ευρώ.
Τα κίνητρα αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της καταστροφικής διαρροής νέων επιστημόνων στην Πορτογαλία.
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Μετανάστευσης, περίπου 850.000 νέοι – το 30% των ατόμων ηλικίας 15 έως 39 ετών – έχουν φύγει από την χώρα και ζουν στο εξωτερικό λόγω των χαμηλών μισθών και των κακών συνθηκών εργασίας στην πατρίδα τους. Ο πληθυσμός της χώρας ανέρχεται σε 10,4 εκατομμύρια άτομα.
Αν και η συνολική ανεργία στην Πορτογαλία μειώθηκε στο 6,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2024, μεταξύ των νέων ήταν σχεδόν τετραπλάσια, στο 22%.
Η κυβέρνηση Μοντενέγκρο
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Πορτογαλία πρέπει να διασφαλίσει ότι οι νέοι της «μπορούν να βρουν μια ευκαιρία εδώ», ώστε να μην χρειάζεται να εγκαταλείψουν τις οικογένειες και τους φίλους τους για να αναζητήσουν οικονομικές ευκαιρίες στο εξωτερικό.
Είμαστε ικανοί να κάνουμε στην Πορτογαλία αυτό που συνήθως μπορούμε να κάνουμε στο εξωτερικό
«Αξίζει να πιστέψουμε στην Πορτογαλία», δήλωσε τον Αύγουστο. «Είμαστε ικανοί να κάνουμε στην Πορτογαλία αυτό που συνήθως μπορούμε να κάνουμε στο εξωτερικό».
Ο Μοντενέγκρο δήλωσε ότι η κυβέρνησή του προσπαθεί να διευκολύνει τους νέους να αγοράσουν την πρώτη τους κατοικία, απαλλάσσοντάς τους από ορισμένους δημοτικούς φόρους, τέλη χαρτοσήμου και εισφορές. Σκοπεύει να καταστήσει τη μείωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων «ακρογωνιαίο λίθο» της κυβερνητικής πολιτικής, πρόσθεσε.
Η έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης, η οποία έχει επιδεινωθεί από τις προσπάθειες της Πορτογαλίας να ανακάμψει από την οικονομική κρίση του 2008 έχει οδηγήσει σε μια σειρά μεγάλων διαδηλώσεων τα τελευταία χρόνια.
Κριτικές
Οι αντιτιθέμενοι, επικρίνουν την κυβέρνηση για την απελευθέρωση της αγοράς μισθώσεων, τον πολλαπλασιασμό των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, την έκδοση golden visa που χορηγούν άδειες παραμονής με αντάλλαγμα την αγορά ακινήτων αξίας 500.000 ευρώ και άνω, την εισαγωγή του φοροαπαλλακτικού «καθεστώτος μη συνήθους διαμονής» για τους αλλοδαπούς και τη δημιουργία μιας visa ψηφιακών νομάδων που επιτρέπει σε εύπορους αλλοδαπούς να εργάζονται εξ αποστάσεως και να πληρώνουν φόρο μόλις 20%.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στη Λισαβόνα και σε άλλες πόλεις της Πορτογαλίας κατά της εκτίναξης των ενοικίων και των τιμών των κατοικιών. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε να αντιμετωπίσει το ζήτημα με ένα πακέτο δαπανών ύψους 2 δισ. ευρώ και μια δέσμευση για την ανοικοδόμηση περίπου 33.000 κατοικιών έως το 2030.
Σχέδιο προϋπολογισμού
Το σχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει επίσης μείωση του εταιρικού φόρου κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο 20% το 2025, και παροχή φορολογικών κινήτρων σε εταιρείες που αυξάνουν τους μισθούς και το κεφάλαιό τους. Τα μέτρα αυτά υπολογίζεται ότι θα κοστίσουν 330 εκατ. ευρώ, λιγότερο από τα 500 εκατ. ευρώ που θα κόστιζε ένα προηγούμενο σχέδιο.
Εάν η κυβέρνηση του Μοντενέγκρο, η οποία διαδέχθηκε τους Σοσιαλιστές τον Απρίλιο, δεν μπορέσει να εγκρίνει τον προϋπολογισμό της στο κοινοβούλιο τις επόμενες εβδομάδες, η Πορτογαλία θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με τις τρίτες πρόωρες εκλογές της μέσα σε διάστημα τόσων ετών.
Why Portugal’s youth ‘brain drain’ will play a key part in elections https://t.co/chBsCs3acC
— Augustin Leclerc (@AugustinLeclerc) March 2, 2024
Η κεντροδεξιά Δημοκρατική Συμμαχία του πήρε 80 έδρες στις γενικές εκλογές του Μαρτίου – πολύ κοντά στην πλειοψηφία στο νομοθετικό σώμα των 230 εδρών – ακολουθούμενη από τους Σοσιαλιστές με 78 έδρες και το ακροδεξιό κόμμα Chega, το οποίο ιδρύθηκε μόλις πριν από πέντε χρόνια, με 50 έδρες.
Μιλώντας λίγο πριν αναλάβει τα καθήκοντά του, ο Μοντενέγκρο δήλωσε ότι η κυβέρνησή του έχει «την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων», προσθέτοντας: «Έχει επίσης αυτό που απαιτείται από όλους τους πολιτικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται τώρα στην αντιπολίτευση – δηλαδή αίσθημα ευθύνης».
