Την επομένη της ανακοίνωσης των σαρωτικών παγκόσμιων δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ, οι εργάτες ένδυσης στο Λεσότο άρχισαν να ανησυχούν για τις δουλειές τους.
Οι ΗΠΑ απορρόφησαν περίπου το 20% των συνολικών εξαγωγών της μικρής αφρικανικής χώρας πέρυσι. Το μεγαλύτερος μέρος αφορούσε ενδύματα και ήταν στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανάπτυξης των αφρικανικών χωρών μέσω αδασμολόγητων εξαγωγών, καθώς και διαμαντιών.
Τώρα, όλα αυτά απειλούνται, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ επέβαλε εμπορικό δασμό 50% στο Λεσότο, τη χώρα που, όπως δήλωσε τον περασμένο μήνα, «κανείς δεν έχει ακουστά».
«Αν κλείσουν τα εργοστάσια…»
Ο Makhotso Moeti μετακόμισε στην πρωτεύουσα του Λεσότο, Μασερού, από το αγροτικό κέντρο του μικρού ορεινού βασιλείου που περιβάλλεται πλήρως από τη Νότια Αφρική. «Η δουλειά στο εργοστάσιο είναι η μόνη δουλειά που ξέρω εδώ και πολλά χρόνια», δήλωσε ο Moeti, ο οποίος κολλάει ετικέτες στα ρούχα της Gap.
«Αν κλείσουν τα εργοστάσια, δεν θα μου μείνουν πολλές επιλογές. Θα αναγκαστώ να επιστρέψω στο σπίτι μου στην ίδια τη φτώχεια από την οποία νόμιζα ότι είχα ξεφύγει όταν μετακόμισα στην πόλη», πρόσθεσε, μιλώντας στον Guardian.
Ποιες χώρες θα πληγούν περισσότερο από τους δασμούς Τραμπ
Οι ανακοινώσεις Τραμπ προκάλεσαν «σεισμό»
Την Τετάρτη (2/4), ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε «αμοιβαίους» δασμούς σε όλον τον κόσμο, ανατρέποντας δεκαετίες εμπορικής πολιτικής.
Οι δασμοί, οι οποίοι πρόκειται να τεθούν σε ισχύ στις 9 Απριλίου, κυμαίνονται από 10% έως 50% και υπολογίστηκαν με έναν τύπο που οι οικονομολόγοι χαρακτήρισαν «ηλίθιο», τιμωρώντας τις χώρες που έχουν τα υψηλότερα εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ σε σχέση με τις εισαγωγές τους από τις ΗΠΑ.
Ο Δρ Ratjomose Machema, λέκτορας οικονομικών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Λεσότο, σχολίασε: «Δεν καταλαβαίνω πώς αυτό είναι ένας αμοιβαίος δασμός, διότι στην πραγματικότητα δεν χρεώνουμε τόσα πολλά σε δασμούς».
Το Λεσότο πλήττεται με τον υψηλότερο δασμολογικό συντελεστή
Το Λεσότο, το οποίο έχει πληθυσμό 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων, πλήττεται με τον υψηλότερο συντελεστή. Στην Αφρική, ακολουθεί η Μαδαγασκάρη, εξαγωγέας βανίλιας, με δασμό 47%, η Μποτσουάνα, παραγωγός διαμαντιών, με δασμό 37%, η πλούσια σε πετρέλαιο Αγκόλα με δασμό 32% και η πιο βιομηχανική οικονομία της ηπείρου, η Νότια Αφρική, με 30%.
Όπως και οι σκληρά πληγείσες οικονομίες της Νοτιοανατολικής Ασίας, η φτωχή πλειοψηφία στις χώρες αυτές δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά τα ακριβά αμερικανικά προϊόντα. Τις τελευταίες δεκαετίες, η Κίνα ξεπέρασε τις δυτικές χώρες και έγινε ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των περισσότερων αφρικανικών χωρών.
Στο Λεσότο απασχολούνται περίπου 30.000 εργαζόμενοι στη βιομηχανία ένδυσης, κυρίως γυναίκες
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το Λεσότο εξήγαγε αγαθά αξίας 237 εκατ. δολαρίων το 2024 στις ΗΠΑ ενώ εισήγαγε προϊόντα 2,8 εκατ. δολαρίων, μέσω του AGOA (African Growth and Opportunity Act).
Ο νόμος για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και του εμπορίου μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και χωρών της υποσαχάριας Αφρικής επέτρεψε, από το 2000, την αδασμολόγητη πρόσβαση χιλιάδων προϊόντων του Λεσότο στην αμερικανική αγορά, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιας δυναμικής βιομηχανίας ένδυσης, η οποία καλύπτει περίπου το 20% του ΑΕΠ της χώρας.
Στο Λεσότο απασχολούνται περίπου 30.000 εργαζόμενοι στη βιομηχανία ένδυσης, κυρίως γυναίκες, εκ των οποίων οι 12.000 παράγουν ρούχα για αμερικανικές μάρκες, όπως οι Levi’s, Calvin Klein και Walmart, σε εργοστάσια που ανήκουν σε κινεζικά και ταϊβανέζικα συμφέροντα. Αν και οι περισσότερες από αυτές τις θέσεις εργασίας αμείβονται με τον μηνιαίο κατώτατο μισθό των 146 έως 163 δολαρίων, παραμένουν ιδιαίτερα περιζήτητες σε μια φτωχή χώρα με κυρίως άτυπη οικονομία.
Εργαζόμενοι φεύγουν από εργοστάσιο στο Μασερού αφού έχουν σχολάσει
Τι συμβαίνει στη Μαδαγασκάρη
Στη Μαδαγασκάρη, η οποία έχει πληθυσμό περίπου 32 εκατομμυρίων, ο νόμος AGOA έχει συμβάλει επίσης στην ανάπτυξη του τομέα της ένδυσης, που απασχολεί περίπου 180.000 άτομα, σε μια χώρα όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι μόλις 575 δολάρια.
Το 2024, το νησιωτικό έθνος εξήγαγε προϊόντα αξίας 733 εκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ, με τα είδη ένδυσης να αποτελούν το κορυφαίο εξαγωγικό προϊόν, ενώ ακολούθησε η βανίλια.
Η Ketakandriana Rafitoson, ερευνήτρια πολιτικών επιστημών στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Μαδαγασκάρης, δήλωσε στον Guardian ότι «ο τομέας της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης αποτελεί πραγματικά ακρογωνιαίο λίθο της οικονομίας της Μαδαγασκάρης. Οι δασμοί του Τραμπ θα έχουν δραστικές επιπτώσεις στη χώρα».
Το μέλλον του νόμου AGOA, ο οποίος πρόκειται να λήξει τον Σεπτέμβριο αν δεν ανανεωθεί από το αμερικανικό Κογκρέσο, φαινόταν αβέβαιο ακόμα και πριν από την ανακοίνωση του Τραμπ.
Ο υπουργός Εμπορίου του Λεσότο, Mokhethi Shelile, δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι, οι οποίοι ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ για να ζητήσουν παράταση του νόμου, θα υποστηρίξουν πως οι υπολογισμοί των δασμών δεν λαμβάνουν υπόψη τις ψηφιακές υπηρεσίες από αμερικανικές εταιρείες όπως οι Android και Microsoft.
«Με αυτά τα δεδομένα, αναγνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να στηριζόμαστε μόνο στην αμερικανική αγορά», πρόσθεσε.
Εργαζόμενοι σε εργοστάσιο στο Μασερού
Σε ενημερωτικό δελτίο που δημοσίευσε ο Λευκός Οίκος για να συνοδεύσει την ανακοίνωση των δασμών του Τραμπ, αναφέρεται: «Η σημερινή ενέργεια απλώς ζητά από τις άλλες χώρες να μας συμπεριφέρονται όπως τους συμπεριφερόμαστε εμείς. Είναι ο χρυσός κανόνας για την χρυσή εποχή μας».
Στο Λεσότο, ο Nthabiseng Khalele, ένας εργάτης σε εργοστάσιο ενδυμάτων, δήλωσε: «Ελπίζω και εύχομαι ο πρωθυπουργός μας με κάποιον τρόπο να προσεγγίσει τον πρόεδρο Τραμπ και να του ζητήσει να δείξει τουλάχιστον λίγη συμπόνια για το Λεσότο. Αν χάσουμε τις δουλειές μας εδώ, είμαι σχεδόν βέβαιος ότι πολλοί από εμάς θα καταλήξουν να κοιμούνται με άδειο στομάχι».
