Αύριο Κυριακή, διεξάγεται το δημοψήφισμα του Καράκας για την μονομερή προσάρτηση πλούσιας σε πετρέλαιο περιοχής της Γουιάνας. Η Βενεζουέλα, διεκδικεί για περισσότερα από 200 χρόνια δικαιώματα επί του Essequibo. Αλλά μόλις τώρα επέλεξε να διεξάγει δημοψήφισμα για την κατάληψη της περιοχής.
Ο πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο, ενθάρρυνε έντονα τους ψηφοφόρους να εγκρίνουν δημοψήφισμα, σε αυτό που οι πολιτικοί αναλυτές λένε ότι είναι ένα τεστ υποστήριξης της κυβέρνησης πριν από τις προγραμματισμένες προεδρικές εκλογές του 2024.
Η Γουιάνα, διαχειρίζεται το Essequibo για περισσότερο από έναν αιώνα
Το δημοψήφισμα, το οποίο είναι «συμβουλευτικό» και μπορεί να εγκριθεί με απλή πλειοψηφία, ρωτά τους πολίτες της Βενεζουέλας, μεταξύ άλλων, αν συμφωνούν να ενσωματώσουν την περιοχή και να δημιουργήσουν ένα κράτος με την ονομασία Guayana Esequiba, όπως αναφέρει το Reuters σε σχετικό δημοσίευμά του.
Η Βενεζουέλα επανενεργοποίησε τη διεκδίκησή της στην περιοχή τα τελευταία χρόνια μετά την ανακάλυψη υπεράκτιων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η Γουιάνα, η οποία απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανία το 1966, διαχειρίζεται το Essequibo για περισσότερο από έναν αιώνα. Η διαμάχη εντάθηκε αφού η ExxonMobil ανακάλυψε πετρέλαιο στο Essequibo το 2015, συμβάλλοντας στο να αποκτήσει η Γουιάνα – με πληθυσμό 800. 000 κατοίκους – τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν αποθέματα αργού στον κόσμο.
Προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο
Οι δικαστές του Διεθνούς Δικαστηρίου διέταξαν, την Παρασκευή (01/12), τη Βενεζουέλα να απέχει από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να αλλάξει την κατάσταση επί τόπου σε μια δυνητικά πλούσια σε πετρέλαιο περιοχή, η οποία αποτελεί αντικείμενο συνοριακής διαμάχης με τη Γουιάνα. Μάλιστα, τονίζεται ότι η Γουιάνα ελέγχει την εν λόγω περιοχή.
Το Διεθνές Δικαστήριο δεν απαγόρευσε ρητά στη Βενεζουέλα να προχωρήσει σε δημοψήφισμα, την Κυριακή (02/12), σχετικά με τα δικαιώματά της στην περιοχή γύρω από τον ποταμό Εσεσίμπο, όπως έχει ζητήσει η Γουιάνα. Παρ’ όλα αυτά, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι κάθε κίνηση για την αλλαγή του status quo θα πρέπει να σταματήσει.
«Το δικαστήριο παρατηρεί ότι η κατάσταση που επικρατεί επί του παρόντος στην επίμαχη περιοχή είναι ότι η Γουιάνα διοικεί και ασκεί έλεγχο στην περιοχή αυτή», δήλωσε η προεδρεύουσα δικαστής, Τζόν Ντόνοχιου, προσθέτοντας το εξής: «Η Βενεζουέλα πρέπει να απέχει από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να τροποποιήσει αυτή την κατάσταση».
World Court orders Venezuela to refrain from action in border dispute with Guyana https://t.co/n5zIi7FDmg pic.twitter.com/JFCxoiRqBo
— Reuters World (@ReutersWorld) December 2, 2023
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Γουιάνας, Ιρφαάν Αλί, χαιρέτισε την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, ενώ η Αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Ντέλσι Ροντρίγκεζ, δήλωσε ότι πρόκειται για μια νίκη για τη χώρα της.
«Όπως κατέστησε σαφές το δικαστήριο, απαγορεύεται στη Βενεζουέλα να προσαρτήσει ή να καταπατήσει το έδαφος της Γουιάνας ή να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια – ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 3ης Δεκεμβρίου – που θα άλλαζε το status quo με το οποίο η Γουιάνα διαχειρίζεται και ελέγχει την περιοχή Εσεκίμπο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ιρφαάν Αλί σε δήλωσή του.
Το δημοψήφισμα πέντε ερωτήσεων θα διεξαχθεί, δήλωσε η Ντέλσι Ροντρίγκεζ στην κρατική τηλεόραση, προσθέτοντας ότι η Βενεζουέλα επιθυμεί λύση της διαφοράς με διαπραγματεύσεις. Η ψηφοφορία «θα επικυρώσει ότι τα δικαιώματά μας επί της Γουιάνα Εσεκίμπα είναι αμετάκλητα και αδιαμφισβήτητα», τόνισε η ίδια.
Ανησυχία
Η συνοριακή διαμάχη έχει δημιουργήσει διπλωματική αμηχανία για τον γίγαντα της Νότιας Αμερικής, τη Βραζιλία, η οποία συνορεύει και με τις δύο χώρες.
Η κορυφαία διπλωμάτης της Βραζιλίας για θέματα Λατινικής Αμερικής, Gisela Maria Figueiredo, δήλωσε την Πέμπτη ότι η κυβέρνηση του προέδρου Luiz Inacio Lula da Silva παρακολουθεί την κατάσταση με «ανησυχία».
Η Βραζιλία «έχει εντείνει τις αμυντικές ενέργειες» κατά μήκος των βόρειων συνόρων της, καθώς παρακολουθεί μια εδαφική διαμάχη μεταξύ των γειτόνων της, της Γουιάνας και της Βενεζουέλας, δήλωσε την Τετάρτη το υπουργείο Άμυνας της χώρας.
«Το Υπουργείο Άμυνας παρακολουθεί την κατάσταση. Οι αμυντικές ενέργειες έχουν ενταθεί στη βόρεια συνοριακή περιοχή της χώρας, προωθώντας μια μεγαλύτερη στρατιωτική παρουσία», αναφέρει σε ανακοίνωσή της.