Αν η ιαπωνική πολιτική είχε σάουντρακ, με την ανάδειξη της Σανάε Τακάιτσι σε αρχηγό του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP) στις 4 Οκτωβρίου, η Ιαπωνία μπήκε σε φάση… heavy metal. Αυτό αναφέρει ο Economist, υπογραμμίζοντας πως η πρώτη πρωθυπουργός της χώρας του Ανατέλλοντος Ήλιου, είναι προκλητική, εθνικίστρια και διχαστική.
Το LDP, που κυριαρχεί στην ιαπωνική πολιτική εδώ και 70 χρόνια, δέχεται προκλήσεις από ανερχόμενους της σκληρής δεξιάς, όπως το Σανσέιτο, που προωθεί μια ατζέντα «Πρώτα η Ιαπωνία».
Για να αναχαιτίσει αυτές τις δυνάμεις, η Τακάιτσι προτείνει μια πιο σκληρή εκδοχή της πολιτικής του μέντορά της, του Σίνζο Άμπε, πρωθυπουργού που δολοφονήθηκε το 2022.
Ωστόσο, για τον Economist, η άνοδός της Τακάιτσι, θαυμάστριας της Μάργκαρετ Θάτσερ, φέρνει σημαντικούς κινδύνους. Η οικονομική της πολιτική είναι ουσιαστικά τα «τρία βέλη» του Abenomics (από το όνομα του πρωθυπουργού Άμπε): δημοσιονομική επέκταση, χαλαρή νομισματική πολιτική και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Μόνο που το Abenomics σχεδιάστηκε για μια χώρα που πάλευε με τον αποπληθωρισμό, όπως αναφέρει η οικονομική εφημερίδα, σημειώνοντας ότι η Ιαπωνία σήμερα αντιμετωπίζει πληθωρισμό επίμονα πάνω από τον στόχο 2% της Τράπεζας της Ιαπωνίας.
Οι προτάσεις της Τακάιτσι θα δημιουργούσαν πρόσθετες πληθωριστικές πιέσεις, θα επιβάρυναν περαιτέρω τον προϋπολογισμό και θα αποδυνάμωναν το γεν.
Αυτό ίσως ευχαριστήσει τους μετοχικούς επενδυτές, που βλέπουν θετικά τη δημοσιονομική τόνωση και ένα ασθενέστερο γεν. Ωστόσο, ο Economist υπογραμμίζει ότι αυτό θα ταράξει όμως τις αγορές ομολόγων και, χωρίς τολμηρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, δεν θα αυξήσει τον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης της Ιαπωνίας.
Διεθνής συμπεριφορά
Στο διεθνές πεδίο, η Τακάιτσι μοιράζεται τις αναθεωρητικές απόψεις του Άμπε για την πολεμική ιστορία και είναι τακτική επισκέπτρια στο ιερατείο Γιασουκούνι, όπου τιμώνται οι ψυχές των νεκρών του πολέμου, συμπεριλαμβανομένων εγκληματιών πολέμου.
Αυτό μπορεί να ελκύει τη εθνικιστική δεξιά, αλλά ο Economist προειδοποιεί πως αν δεν προσέξει, μπορεί να ανατρέψει την πρόσφατη προσέγγιση με τη Νότια Κορέα και να διαταράξει τις σχέσεις με την Κίνα.
Ως προς την Αμερική, το βρετανικό δημοσίευμα προβλέπει ότι θα δυσανασχετεί η ίδια με την εξαναγκαστική συμφωνία δασμών και επενδύσεων ύψους 550 δισ. δολαρίων που ο προκάτοχός της σύναψε με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ωστόσο, προσθέτει ότι η Τακάιτσι, δεν μπορεί να αντέξει να προκαλέσει την οργή των ΗΠΑ που είναι ο κύριος πάροχος ασφάλειας της Ιαπωνίας, εμποδίζοντάς την ιδιαίτερα.
«Πολεμίστρια» του πολιτισμού
Στο εσωτερικό, ο Economist χαρακτηρίζει την Τακάιτσι «διχαστική» και «πολεμίστρια» του πολιτισμού.
Ο λόγος είναι ότι αντιτίθεται στο να επιτρέπεται στα παντρεμένα ζευγάρια να κρατούν διαφορετικά επώνυμα, ένα θέμα ζωτικής σημασίας για τις φεμινίστριες.
Έχει «παίξει» πάνω στους αυξανόμενους φόβους για τους ξένους. Αυτό μπορεί βραχυπρόθεσμα να φέρει πίσω στο LDP ορισμένους συντηρητικούς ψηφοφόρους, μα μακροπρόθεσμα το φλερτ με τον λαϊκισμό είναι ριψοκίνδυνο. Μπορεί να καταλήξει, όπως πολλές heavy-metal συναυλίες, στις φλόγες.
Δεν είναι όμως προδιαγεγραμμένο. Η Τακάιτσι εκπροσωπεί σε πολλές όψεις μια αναζωογονητική αλλαγή. Σε αντίθεση με τους κληρονομικούς πολιτικούς που κυριαρχούν στο ιαπωνικό σκηνικό, είναι αυτοδημιούργητη. Είναι μελετηρή «σπασίκλας» της πολιτικής.
Ο καθαρός, ευθύς λόγος της την κάνει συμπαθή στους ψηφοφόρους. Αν και δεν είναι φεμινίστρια, σπάει μια σημαντική «γυάλινη οροφή»—οι τελευταίες γυναίκες που κυβέρνησαν την Ιαπωνία έζησαν πριν από πάνω από 1.000 χρόνια.
Και δομικές δυνάμεις αναμένεται να τη συγκρατήσουν. Η αυξανόμενη αυτοπεποίθηση της Κίνας και η νέα συμμαχία της Βόρειας Κορέας με τη Ρωσία σημαίνουν πως η Ιαπωνία δεν έχει την πολυτέλεια να καβγαδίζει με τη Νότια Κορέα για το παρελθόν.
Το LDP ηγείται κυβέρνησης μειοψηφίας και θα χρειαστεί είτε να διευρύνει τον συνασπισμό είτε να συνεργαστεί με την αντιπολίτευση για να νομοθετήσει. Για να αντέξει σε αυτή τη μεγάλη σκηνή, η Τακάιτσι θα πρέπει να μάθει πώς να «δένει» με το συγκρότημα.
