Κορυφαίοι κεντρικοί τραπεζίτες προειδοποίησαν ότι οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου θα αντιμετωπίσουν έλλειψη εργατικού δυναμικού, το οποίο θα χρειαστούν για να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη και να διατηρήσουν σταθερές τις τιμές τις επόμενες δεκαετίες.
Το συγκεκριμένο πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί αν οι χώρες προσελκύσουν περισσότερους ξένους εργαζόμενους.
Αναγκαία τα ξένα «χέρια»
Μιλώντας σε ετήσια συνάντηση κορυφαίων υπευθύνων χάραξης πολιτικής στο Τζάκσον Χολ του Ουαϊόμινγκ, οι επικεφαλής της Τράπεζας της Ιαπωνίας, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Αγγλίας προσπάθησαν να τονίσουν την πρόκληση που αποτελεί η γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ο Καζούο Ουέντα, διοικητής της Τράπεζας της Ιαπωνίας, δήλωσε στο ετήσιο συμπόσιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Κάνσας Σίτι ότι η ταχεία γήρανση του πληθυσμού της χώρας του έχει καταστήσει την έλλειψη εργατικού δυναμικού ένα από τα «πιο επείγοντα» οικονομικά ζητήματα της χώρας, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Στις πλούσιες οικονομίες, τα ποσοστά γεννήσεων βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Αν και οι ξένοι εργαζόμενοι αντιπροσωπεύουν μόλις το 3% του εργατικού δυναμικού στην Ιαπωνία, σύμφωνα με τον Ουέντα, έχουν συμβάλει κατά το ήμισυ στην πρόσφατη αύξηση του εργατικού δυναμικού. «Περαιτέρω αυξήσεις θα απαιτήσουν σίγουρα μια ευρύτερη συζήτηση», δήλωσε.
Στις πλούσιες οικονομίες, τα ποσοστά γεννήσεων βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ οι άνθρωποι ζουν πολύ περισσότερο. Αυτό έχει αυξήσει τους λεγόμενους δείκτες εξάρτησης, πράγμα που σημαίνει ότι ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού δεν είναι πλέον σε ηλικία εργασίας.
Στόχος η αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων στο δημογραφικό
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε ότι η εισροή ξένων εργαζομένων θα διαδραματίσει «καθοριστικό ρόλο» στην αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων των δημογραφικών τάσεων στην οικονομική ανάπτυξη.
Η Λαγκάρντ σημείωσε ότι χωρίς την εισροή ξένων εργαζομένων, η ευρωζώνη θα είχε έως το 2040 3,4 εκατομμύρια λιγότερα άτομα σε ηλικία εργασίας.
Η αγορά εργασίας της ευρωζώνης βγήκε από την πανδημία σε «απροσδόκητα καλή κατάσταση», εν μέρει λόγω του μεγαλύτερου αριθμού εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά «ακόμη πιο» σημαντικά λόγω της αύξησης του αριθμού των ξένων εργαζομένων, είπε.
«Αν και αντιπροσώπευαν μόνο το 9% περίπου του συνολικού εργατικού δυναμικού το 2022, οι ξένοι εργαζόμενοι συνέβαλαν κατά το ήμισυ στην ανάπτυξή του τα τελευταία τρία χρόνια», δήλωσε η Λαγκάρντ. «Χωρίς αυτή τη συμβολή, οι συνθήκες στην αγορά εργασίας θα μπορούσαν να είναι πιο δύσκολες και η παραγωγή χαμηλότερη».
Η προσέλκυση εργαζομένων για την κάλυψη των ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό θα είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ανάπτυξης στις επόμενες δεκαετίες.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Άντριου Μπέιλι, δήλωσε ότι η «οξεία» πρόκληση που θέτουν η δημογραφική εξέλιξη και η μείωση της παραγωγικότητας στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου δεν έχει τονιστεί αρκετά.
Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η προσέλκυση εργαζομένων για την κάλυψη των ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό θα είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ανάπτυξης στις επόμενες δεκαετίες, παρά την αρνητική στάση του κοινού απέναντι στη μετανάστευση.
Μειωμένη παραγωγή και πληθωρισμός το αποτέλεσμα
Όπως τονίζουν οι Financial Times, οι κεντρικοί τραπεζίτες προβλέπουν ότι η γήρανση του πληθυσμού όχι μόνο θα μειώσει την παραγωγή, αλλά και θα αυξήσει τον κίνδυνο πληθωρισμού, καθώς οι εργαζόμενοι θα μπορούν να απαιτούν υψηλότερους μισθούς σε ένα περιβάλλον όπου η έλλειψη εργατικού δυναμικού θα είναι ευρέως διαδεδομένη.
Μέχρι το 2040, το 40% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου θα είναι άνω της τυπικής ηλικίας εργασίας (16-64 ετών), πρόσθεσε ο Μπέιλι.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης πληγεί από τη μείωση των ποσοστών συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, που οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των ατόμων που ορίζονται ως «μακροχρόνια άρρωστοι» και στη σημαντική μείωση των νέων που εργάζονται — δύο παράγοντες που, σύμφωνα με τον Μπέιλι, ενδέχεται να είναι αλληλένδετοι.
Η ψυχική υγεία ήταν ο πιο συνηθισμένος λόγος, είπε, περιγράφοντάς την ως «μια πολύ ανησυχητική εξέλιξη».
Η Τράπεζα της Αγγλίας έχει επικεντρωθεί «πολύ περισσότερο στη μέτρηση της ανεργίας» παρά στην ανεργία αυτή καθαυτήν, είπε ο Μπέιλι — αν και αναγνώρισε ότι η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό και οι λόγοι για τη μείωση της στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν πιο δύσκολο να μετρηθούν από τα βασικά στοιχεία για την ανεργία.
Ενώ περισσότερες γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας συνέχισαν να εργάζονται, το ίδιο δεν ίσχυε για τους άνδρες, πρόσθεσε.
