Προβληματισμό και ανασφάλεια για το μέλλον έχει προκαλέσει στην επιχειρηματική κοινότητα ο εμπορικός πόλεμος που εξελίσσεται μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Οι κίνδυνοι δεν αφορούν μόνο τον χάλυβα καθώς η επιβολή δασμών θα πλήξει και σε άλλους τομείς
Μετά την απόφαση Τραμπ για επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου αλλά και την πρόθεση να επιβάλει σε πρώτη φάση δασμούς και στα αλκοολούχα, αντίμετρα ύψους 26 δισεκατομμυρίων ευρώ ανακοίνωσε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι αναταράξεις που προκαλούνται στο διατλαντικό εμπόριο είναι αναμφισβήτητα επιβλαβείς προς τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, καταλήγοντας συχνά σε υψηλότερες τιμές.
Για αρκετούς η εξέλιξη αυτή μετά την εκλογή Τραμπ ήταν αναμενομένη. Ηδη από τον Φεβρουάριο ο Χένρικ Ανταμ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης Χάλυβα Eurofer είχε επισημάνει ότι θα χειροτερέψει ακόμη περισσότερο η κατάσταση, λέγοντας ότι η ΕΕ θα χάσει έως και 3,7 εκατομμύρια τόνους εξαγωγών χάλυβα καθώς οι ΗΠΑ αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά της.
Ωστόσο, οι κίνδυνοι δεν αφορούν μόνο τον χάλυβα. Μόνο το 2024 η ΕΕ εξήγαγε τρόφιμα και ποτά αξίας 38 δισ. ευρώ προς τις ΗΠΑ με τις εισαγωγές της να φτάνουν από τη χώρα αυτή μόλις 14 δισ. ευρώ – έτσι, η επιβολή δασμών και σε άλλα προϊόντα θα φέρει κλυδωνισμούς και σε άλλους τομείς.
Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της METLEN, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Συνέδριο «Η Ελλάδα Μετά VIΙI» του Κύκλου Ιδεών, έθεσε το ζήτημα των δασμών, σημειώνοντας ότι δεν πρόκειται για ένα απλώς οικονομικό ζήτημα, αλλά για έναν πολιτικό μηχανισμό που ενέχει τιμωρητική διάσταση, κυρίως από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη, αναφέροντας παράλληλα ότι οι δασμοί, όπως και οι κυρώσεις, δεν οδηγούν ποτέ σε νικητές, παρά μόνο σε χαμένους, και σημείωσε ότι προκαλούν πληθωρισμό και υφεσιακές επιπτώσεις, πλήττοντας την παγκόσμια οικονομία, την Ευρώπη και φυσικά την Ελλάδα.
Το εξαγωγικό εμπόριο
Οι ΗΠΑ αποτελούν σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων την 5η σημαντικότερη εξαγωγική αγορά και καταλαμβάνουν το 4,8% των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Οπως αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Αθήνας Γιάννης Μπρατάκος «η επιβολή δασμών είναι αναμφίβολα μια επιλογή που προκαλεί απώλειες για όλους τους εμπλεκόμενους, οδηγώντας την παγκόσμια οικονομία πολλά βήματα πίσω.
Για τις ελληνικές επιχειρήσεις οι ΗΠΑ είναι μια σημαντική αγορά, που τα τελευταία τρία χρόνια παρουσιάζει μάλιστα σημαντική αύξηση. Ωστόσο, το ποσοστό των ελληνικών εξαγωγών που απορροφά παραμένει χαμηλό. Επομένως, αν και θα υπάρξει κάποιο πλήγμα από την επιβολή δασμών, εκτιμάται ότι η άμεση επίδραση στο εξαγωγικό εμπόριο θα είναι σχετικά περιορισμένη.
Αυτό που κυρίως προκαλεί ανησυχία είναι οι έμμεσες συνέπειες, από έναν γενικευμένο εμπορικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, που θα μπορούσε να προκαλέσει αύξηση τιμών, πάγωμα επενδυτικών αποφάσεων και σοβαρές αναταράξεις σε μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες, οι οποίες αποτελούν πολύ σημαντικότερους εταίρους της Ελλάδας, τόσο στο εμπόριο όσο και στον τουρισμό» επισημαίνει.
Το ελληνικό επιχειρείν
Από την πλευρά του και ο πρόεδρος του του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής Κωνσταντίνος Δαμίγος τονίζει ότι η επιβολή δασμών, παρά το γεγονός ότι η άμεση έκθεση της ελληνικής οικονομίας στην αμερικανική αγορά είναι σχετικά μικρή (4,8% των συνολικών εξαγωγών), προκαλεί ποικίλα προβλήματα στο ελληνικό επιχειρείν.
«Πρόκειται για έμμεσες κυρίως επιπτώσεις, καθώς το πλήγμα θα αφορά κυρίως την ΕΕ φρενάροντας τους ρυθμούς ανάπτυξης των ευρωπαϊκών οικονομιών και κατ’ επέκταση τη δραστηριότητα των εξαγωγικών ελληνικών επιχειρήσεων. Περιορισμένες αναμένεται να είναι οι επιπτώσεις στο ελληνικό εξαγωγικό εμπόριο, αφενός λόγω του σχετικά μικρού μεριδίου αγοράς και αφετέρου λόγω της δομής των εξαγωγών που αφορούν κυρίως βασικά αγαθά, πρώτες ύλες και προϊόντα χαμηλού βαθμού μεταποίησης».
Ωστόσο δεν κρύβει τον προβληματισμό του για τα προβλήματα που θα μπορούσαν να προκύψουν από το γεγονός «ότι οι κορυφαίοι εμπορικοί μας εταίροι, όπως η Ιταλία και η Γερμανία, έχουν σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα προς τις ΗΠΑ με αποτέλεσμα τα μειωμένα έσοδα εξαγωγών να επιφέρουν πιθανό περιορισμό των εισαγωγών τους από την Ελλάδα».
«Παράπλευρη απώλεια»
Μια άλλη παράμετρο θέτει ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, λέγοντας ότι «ότι σε μια περίοδο όπου η ευρωπαϊκή οικονομία επιχειρεί να βρει τον βηματισμό της προς την ανάπτυξη η νέα τάξη πραγμάτων που επιχειρούν να θέσουν οι ΗΠΑ θα έχει μία σοβαρή «παράπλευρη απώλεια». Τους καταναλωτές.
Και τούτο, σύμφωνα με τον ίδιο, «γιατί πέραν της αύξησης των τιμών που θα επέλθουν, τα μποϊκοτάζ ένθεν κακείθεν σε προϊόντα και υπηρεσίες που έχει ήδη ξεκινήσει θα πλήξουν πολλές επιχειρήσεις και θα θέσουν σε κίνδυνο σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας σε όλο το φάσμα της βιομηχανίας και του εμπορίου, ενώ θα διαταράξει σοβαρά τις αλυσίδες εφοδιασμού και τον τουρισμό».
Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»