Μαύρο ρεκόρ στα εργατικά δυστυχήματα σημειώθηκε τον Μάιο, με 19 νεκρούς και 20 σοβαρά τραυματίες τις πρώτες τρεις εβδομάδες.
Με βάση τα στοιχεία της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ), από την αρχή της χρονιάς ως τα μέσα Μάϊου, έχουν χάσει τη ζωή τους σε ώρα δουλειάς 87 άτομα, ενώ τουλάχιστον 122 είναι οι σοβαρά τραυματίες.
Πέντε θάνατοι σε μια μέρα
Αποφράδα μέρα ήταν η 16η Μαΐου, με πέντε ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους στη δουλειά σε διάστημα λίγων ωρών.
Τα δύο από τα πέντε δυστυχήματα αφορούν ηλικιωμένους ανθρώπους. Ο ένας ήταν 67χρονος αγρότης που καταπλακώθηκε από το τρακτέρ του στη Μεσσηνία. Ο δεύτερος ήταν 79χρονος, που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών για γεώτρηση στην περιοχή του Δήμου Χερσονήσου στο Ηράκλειο. Σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ τη γεώτρηση είχε αναλάβει ιδιώτης εργολάβος, για λογαριασμό των δημοτικών αρχών.
Νωρίτερα τον ίδιο μήνα είχε χάσει τη ζωή του 61χρονος στη Χίο, που συνεθλίβη από φορτηγό τροφοδοσίας, ενώ εκτελούσε εργασίες σε ράμπα εκφόρτωσης εμπορευμάτων, σε αποθήκη σούπερ μάρκετ. Στα μέσα Απριλίου ένας 65χρονος παλαίμαχος ποδοσφαιριστής στη Ρόδο βρήκε φριχτό θάνατο σε πρέσα επαγγελματικού πλυντηρίου, σε μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα.
Σκοτώνουν τα άλογα…στη δουλειά όταν γεράσουν
Τα δυστυχήματα με θύματα ηλικιωμένους έχουν αυξηθεί αισθητά την τελευταία διετία, όσο αντίστοιχα επιμηκύνεται ο εργάσιμος βίος.
Σύμφωνα με ανεξάρτητη έρευνα της ΟΣΕΤΕΕ, το 2024, σε σύνολο 149 εργατικών δυστυχημάτων, τα 40 αφορούσαν εργαζόμενους άνω των 60 ετών – ποσοστό 32,26%.
Αντίστοιχα, τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2025, είχαν καταγραφεί 20 θάνατοι ηλικιωμένων εργαζομένων, ποσοστό 37,5% στο σύνολο των εργατικών δυστυχημάτων.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΣΕΤΕΕ Ανδρέα Στοϊμενίδη, η αύξηση των εργατικών δυστυχημάτων με θύματα ηλικιωμένους, συνδέεται με το φαινόμενο των εργαζόμενων συνταξιούχων.
Καθώς οι περισσότερες νέες συντάξεις είναι ιδιαίτερα χαμηλές, αρκετοί συνταξιούχοι υποχρεώνονται να γυρίσουν στη δουλειά, σε μια σωματική και ψυχική κατάσταση περισσότερο ευάλωτη σε σχέση με του ενεργού εργασιακά πληθυσμού.
Σε συνδυασμό με παράγοντες όπως η αύξηση της θερμοκρασίας και η ένταση εργασίας, ο κίνδυνος για εργατικό ατύχημα, δυστύχημα ή εργασιακή ασθένεια είναι πολλαπλάσιος για τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας.
Ανεξέλεγκτη κατάσταση
Ο πρόεδρος της ΟΣΕΤΕΕ και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασίας (EU-OSHA), υπογραμμίζει ότι «η κλιμάκωση των εργατικών δυστυχημάτων συμβαδίζει με την ανοχή του Υπουργείου Εργασίας και με την
πλήρη αποστασιοποίησή του από την προστασία της ζωής των εργαζομένων».
Ο ίδιος χαρακτηρίζει «ανεξέλεγκτη» την κατάσταση στον αγροτικό και στον κατασκευαστικό κλάδο, με τον τουρισμό να ακολουθεί.
Οι τρεις πιο επικίνδυνοι κλάδοι
Οι τρεις κλάδοι που συγκεντρώνουν τα περισσότερα εργατικά δυστυχήματα, έχουν κοινά χαρακτηριστικά.
«Πρώτον είναι κλάδοι κλάδοι υψηλής έντασης εργασίας. Δεύτερον, σύμφωνα με δηλώσεις κυβερνητικών και εργοδοτικών φορέων είναι κλάδοι με πολλά κενά», δηλώνει ο Ανδρέας Στοϊμενίδης στο in.
«Οι εργοδότες λένε ότι μας λείπουν 80.000 εργαζόμενοι στον τουρισμό-επισιτισμό και από 50.000 στον αγροτικό κλάδο και στις κατασκευές. Όμως παρόλα αυτά δεν περικόπτεται το αντίστοιχο κομμάτι των υπηρεσιών και της παραγωγής. Το έργο που είναι να βγει, βγαίνει με πολύ λιγότερους εργαζόμενους. Έχουμε υψηλό burn out και μεγαλύτερο κίνδυνο ατυχημάτων και δυστυχημάτων», συμπληρώνει.
Ένα τρίτο κοινό στοιχείο είναι ότι πρόκειται για κλάδους με υψηλή έκθεση σε φυσικούς παράγοντες. «Ειδικά το καλοκαίρι, με την αύξηση της θερμοκρασίας, την κλιματική κρίση και τη θερμική καταπόνηση οι συνθήκες εργασίας γίνονται πιο επικίνδυνες και πιο ανθυγιεινές σε αυτούς τους κλάδους.
Τέταρτον, είναι κλάδοι στους οποίους δεν ασκείται και προληπτικός έλεγχος από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, της Επιθεώρησης Εργασίας», υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΟΣΕΤΕΕ.
Μηχανισμοί που…κοιμούνται
Παρά την κλιμάκωση των εργατικών δυστυχημάτων και ατυχημάτων, το Εθνικό Συμβούλιο για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, μοιάζει να τελεί εν υπνώσει. Όπως καταγγέλλει η ΟΣΕΤΕΕ, δεν έχει συνεδριάσει από τον προηγούμενο Νοέμβριο.
Η συνεδρίαση της 8ης Μαΐου αναβλήθηκε λόγω της απουσίας της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας και ύστερα από αίτημα της εργοδοτικής πλευράς. Η δέσμευση για συνεδρίαση εντός μίας εβδομάδας δεν τηρήθηκε και 25 ημέρες μετά, δεν έχει σταλεί ακόμη νέα πρόσκληση.
Ανακαινίσεις με … αμίαντο εκτός ορίων
Άλλη μια ένδειξη αδιαφορίας για την υγεία των εργαζομένων, αποτελεί το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μία από τις δύο χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχει εναρμονιστεί στα νέα όρια για τις εργασίες στον αμίαντο, ενός εξαιρετικά επικίνδυνου καρκινογόνου υλικού.
Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία (2023/2668/ΕΕ), μειώνει το ανώτερο επιτρεπτό όριο έκθεσης ενός εργαζομένου στον αμίαντο κατά δέκα φορές (από 0,1 ίνες αμιάντου ανά κυβικό μέτρο σε 0,01) .
Επίσης μπαίνουν πολύ πιο αυστηρές προδιαγραφές για τη μέτρηση και τη διαχείριση του αμιάντου, μόνο από ειδικές εταιρείες, και για την αποξήλωσή του κατά τη διάρκεια εργασιών ανακαίνισης σε παλιά σπίτια. Στην Ελλάδα πάντως παρά την πληθώρα ανακαινίσεων – ελέω και Airbnb – εκτιμάται ότι σε ελάχιστες περιπτώσεις τηρούνται οι κανόνες ασφάλειας.
Θερμική καταπόνηση
Τέλος, με τους μεγάλους καύσωνες προ των πυλών, ακόμα δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για τη θερμική καταπόνηση. Περιμένουμε άλλη μια φορά να πιάσουν τα 40ρια, να αρχίσουν οι θερμοπληξίες και οι λιποθυμίες, για να εκδοθεί τελευταία στιγμή μια μη δεσμευτική εγκύκλιος.
«Απαιτούμε νομικό πλαίσιο υποχρεωτικής νομικής ισχύος και όχι παραινέσεις μέσω εγκυκλίων», καταλήγει η ΟΣΕΤΕΕ. Ζητάει την επείγουσα σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία με τη συμμετοχή της αρμόδιας πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας, χτυπώντας άλλη μια φορά καμπανάκι ότι «κάθε ημέρα καθυστέρησης κοστίζει ανθρώπινες ζωές».
