Η Beth Ann Mayer, συγγραφέας υγείας και ευεξίας, αποκαλύπτει ποιες ήταν οι αλλαγές που παρατήρησε όταν αποφάσισε να κάνει μια δοκιμή στη διατροφή της καταναλώνοντας ντομάτες για 7 συνεχόμενες ημέρες. Η ίδια περιγράφει τι συνέβη στο σώμα της μετά το διατροφικό πείραμα που έκανε.
«Είμαι κορεσμένη από τις ντομάτες αλλά πρόκειται να ξαναρχίσω την κατανάλωσή τους. Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου στο Νιου Τζέρσεϊ – όπου οι ντομάτες θεωρούνται κρατικό λαχανικό (αν και τεχνικά είναι φρούτο) – ο σύζυγός μου σε μήνυμα που μου έστειλε ανέφερε ότι οι ντομάτες μου “φαίνονταν καταπληκτικές”. Λίγα λεπτά αργότερα, η αρχισυντάκτριά μου έστειλε email και με ρώτησε αν ήθελα να δοκιμάσω να τρώω τομάτες κάθε μέρα για μια εβδομάδα. Σύμπτωση; Ίσως, αλλά φαινόταν ότι ήταν μια καλή αφορμή για να αντιμετωπίσω την πρόκληση.
Μετά από χρόνια εμπειρίας ως συγγραφέας υγείας, γνώριζα ότι οι ντομάτες είναι μια θρεπτική επιλογή, αλλά δεν είχα ιδέα πώς θα αντιδρούσε το σώμα μου αν τις κατανάλωνα καθημερινά. Μετά από μια εβδομάδα προσπάθειας να τρώω τουλάχιστον μία ντομάτα κάθε μέρα, θα το συνιστούσα ανεπιφύλακτα στους περισσότερους ανθρώπους».
Διατροφική αξία της ντομάτας
Υπάρχουν πάρα πολλές ποικιλίες ντομάτας. Γενικά, σύμφωνα με το FoodData Central, ένα φλιτζάνι φρέσκια κόκκινη ντομάτα περιέχει περίπου:
- 34,5 θερμίδες
- 1,6 γραμμάρια πρωτεΐνης
- 2,16 γραμμάρια φυτικών ινών
- 4,7 γραμμάρια φυσικών σακχάρων
- 19,8 mg μαγνησίου
- 43,2 mg φωσφόρου
- 427 mg καλίου
- 9 mg νατρίου
Καθημερινή κατανάλωση ντομάτας για μία εβδομάδα: Η εμπειρία της Beth Ann Mayer
«Γι’ αυτό το πείραμα, κατανάλωσα μεγαλόκαρπες ντομάτες beefsteak (υπερβολικά ζουμερές και ελαφρώς γλυκές) και ντοματίνια cherry (μικρά αλλά γλυκά), τις οποίες καλλιέργησα στον κήπο μου. Επίσης, χρησιμοποίησα ντοματίνια grape από το σούπερ μάρκετ, για να ενισχύσω τη γεύση και την ποικιλία στα πιάτα μου και για να μην βαρεθεί η οικογένειά μου.
Την πρώτη μέρα, μάζεψα όλη τη σοδειά μου από τα αμπέλια. Εξαντλημένη από το ταξίδι της επιστροφής στη Νέα Υόρκη, άφησα τον σύζυγό μου να φτιάξει το δείπνο με σπιτική σάλτσα ντομάτας. Είμαι μεγάλη φαν της κατανάλωσης ζυμαρικών σχεδόν καθημερινά, αλλά συνήθως χρησιμοποιώ έτοιμη σάλτσα ντομάτας. Αυτή που χρησιμοποιώ περιέχει 450 mg νατρίου ή περίπου το 20% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης. Εκτός από κινδύνους όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, οι δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο μπορούν επίσης να σας κάνουν να αισθάνεστε αρκετά άβολα. Αν και η σάλτσα που χρησιμοποιώ έχει εξαιρετική γεύση, πρέπει να προσέχω την ποσότητα που τρώω για να αποφύγω την καούρα. Η σάλτσα που έφτιαξε ο σύζυγός μου ήταν αρκετά νόστιμη. Επιπλέον πλεονέκτημα; Δεν είχα τύψεις για το φαγητό που έφαγα αργότερα. Θα ξανακάνω αυτή τη συνταγή στο μέλλον. Ήμουν ευγνώμων για το εύκολο δείπνο που δεν μου προκάλεσε καούρα, κάτι που διευκόλυνε τον ύπνο.
Την επόμενη μέρα, πρόσθεσα μερικά ντοματίνια στη σαλάτα μου. Τα γρήγορα καθημερινά γεύματα είναι απαραίτητα στο σπίτι μου. Λάτρεψα τη γλυκιά γεύση της ντομάτας και τον τρόπο που ισορρόπησε με κάποιες πιο πικρές γεύσεις, όπως το ωμό μπρόκολο. Εκτός από τη γεύση, ένιωσα και πιο χορτάτη (λόγω των φυτικών ινών) και ακόμη πιο ενυδατωμένη. Όπως και άλλα φρούτα, οι ντομάτες είναι πλούσιες σε νερό, και ακόμη και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) λένε ότι τα τρόφιμα μπορούν να υπολογίζονται στην ημερήσια πρόσληψη υγρών σας (όχι μόνο το νερό και άλλα ποτά). Ενώ η κοιλιά μου ήταν γεμάτη και η δίψα μου είχε σβήσει, είχα ακόμη αμφιβολίες για την προσθήκη ντομάτας στη σαλάτα μου, καθώς ένιωσα κάποια ήπια δυσπεψία.
Οι ντομάτες είναι μία όξινη τροφή και άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση την θεωρούν ως παράγοντα ενεργοποίησης ανεπιθύμητων συμπτωμάτων, σύμφωνα με μια ανασκόπηση του περιοδικού Nutrients το 2023. Δεν έχω γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, αλλά μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος που έχει μπορεί να αποφύγει την καθημερινή κατανάλωση ντομάτας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν πρόσθεσα ντομάτες σε ένα τηγανητό φαγητό την επόμενη μέρα και δεν ένιωσα ξανά καούρα. Ωστόσο, το πρόβλημα επανεμφανίστηκε όταν τις έβαλα σε σαλάτες. Ένας φίλος μου, έμπειρος μάγειρας, μου εξήγησε ότι αυτό δεν είναι περίεργο, καθώς το μαγείρεμα μπορεί να εξισορροπήσει την οξύτητα.
Το Σαββατοκύριακο, είχα περισσότερο χρόνο για δημιουργικότητα. Γενικά ακολουθώ μια φυτική διατροφή και χρησιμοποιώ όσπρια και δημητριακά για να δημιουργήσω πλήρη πρωτεΐνη. Ωστόσο, δεν είμαι χορτοφάγος. Αποφάσισα να φτιάξω μερικά πιάτα θαλασσινών με βάση την ντομάτα. Το πρώτο περιελάμβανε γαρίδες και ντοματίνια cherry (νόστιμο και χωρίς καούρα). Το δεύτερο ήταν σολομός και ντομάτες beefsteak (ίδιο αποτέλεσμα – ω Θεέ μου, αυτές οι ντομάτες είναι τόσο γλυκές).
Έρευνες δείχνουν ότι οι φυτικές δίαιτες είναι εξαιρετικές για τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων (που υπάρχουν στην οικογένειά μου). Ωστόσο, μια μελέτη του 2024 στο The Journal of Nutrition συνέδεσε την τήρηση μιας μεσογειακής διατροφής που περιελάμβανε την κατανάλωση δύο μερίδων σολομού εβδομαδιαίως με καλύτερη καρδιομεταβολική υγεία. Άρα, ένα μεγάλο μπράβο στις ντομάτες που με ενέπνευσαν να μαγειρέψω σολομό.
Επίσης, χρησιμοποίησα λίγη ντομάτα σε τοστ για ένα εύκολο σνακ το Σαββατοκύριακο και επιπλέον φυτικές ίνες. Έτσι μπορούσα να περιμένω μέχρι το δείπνο αντί να τσιμπολογάω από το ντουλάπι μου. Δεν με ενδιαφέρει πολύ το μέτρημα θερμίδων ή το ζύγισμα, καθώς δεν χρειάζεται να χάσω βάρος, αλλά προτιμώ να περιορίζω τις φορές που καταναλώνω υπερβολικές θερμίδες από σνακ. Οι φυτικές ίνες είναι βασικό στοιχείο της στρατηγικής μου και το τοστ με ντομάτα τις περιέχει».
Τι έμαθα τρώγοντας ντομάτες κάθε μέρα για μία εβδομάδα
«Το να τρώω ντομάτες κάθε μέρα για μια εβδομάδα ήταν μια ενδιαφέρουσα πρόκληση και παρατήρησα μερικά σημαντικά πράγματα που θα έχω κατά νου στο μελλοντικό μου διατροφικό σχεδιασμό, όπως:
- Οι ντομάτες ενυδατώνουν: Ήξερα ότι τα μούρα και τα μήλα ενυδατώνουν, αλλά δεν περίμενα το ίδιο και από τις ντομάτες. Ωστόσο, δεν ένιωθα τόσο διψασμένη ακόμα και σε μερικές πολύ ζεστές μέρες την εβδομάδα που έτρωγα καθημερινά μία ντομάτα.
- Οι ντομάτες χορταίνουν: Οι φυτικές ίνες προκαλούν κορεσμό. Καταναλώνοντας ντομάτες μεταξύ των γευμάτων και των σνακ ένιωθα χορτάτη (και ως εκ τούτου όχι νευρική, κάτι που μου συμβαίνει όταν το σάκχαρό μου πέφτει).
- Οι ντομάτες μπορούν να είναι εύκολες ή περίπλοκες: Αυτό το ευέλικτο φρούτο μου επέτρεψε να επιλέξω τη δική μου περιπέτεια στην κουζίνα, από εύκολα μεσημεριανά γεύματα καθημερινής έως πιο περίπλοκες συνταγές που μου επέτρεψαν να δείξω τη δημιουργικότητά μου στην κουζίνα, προς χαρά της οικογένειάς μου.
- Οι ντομάτες μπορεί ή όχι να επιδεινώσουν τη δυσπεψία: Ανάλογα με το πώς το σώμα σας χειρίζεται τα όξινα τρόφιμα, οι ντομάτες θα μπορούσαν να είναι ένας παράγοντας. Από την άλλη πλευρά, οι σπιτικές σάλτσες συνήθως έχουν λιγότερο νάτριο από αυτές του εμπορίου, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της καούρας.
- Με την προσθήκη ντομάτας μπορείτε να καταναλώνετε περισσότερα θρεπτικά γεύματα: Αυτό είναι περισσότερο προϊόν του να μου ζητηθεί να φάω το ίδιο πράγμα καθημερινά και να νιώσω έμπνευση να χρησιμοποιήσω τις ντομάτες ως αφετηρία για να ανακινήσω μερικά άλλα γεύματα και σνακ. Ωστόσο, έφαγα περισσότερα ψάρια – και έλαβα ορισμένα οφέλη για την καρδιά – από αυτό, την εβδομάδα που έτρωγα μια καθημερινή ντομάτα».
Ντομάτα: Ένα “σούπερ” τρόφιμο για υγεία και μακροζωία
Υπάρχουν πολλά μακροχρόνια οφέλη για την υγεία από την τακτική κατανάλωση ντομάτας που δεν μπορούσε να καλύψει η εβδομαδιαία πρόκλησή μου. Μια εκτενής ανασκόπηση του 2022 ανέφερε ότι τα οφέλη των ντοματών περιλαμβάνουν:
- Αντικαρκινικές ιδιότητες
- Προστασία από ασθένειες, όπως καρδιαγγειακές, νευροεκφυλιστικές και διαβήτη
- Υγεία του εντέρου
- Βελτίωση της επιδερμίδας
- Γονιμότητα
- Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος
- Ταχύτερη αποκατάσταση μετά από άσκηση
«Να θυμάστε ότι η υγιεινή διατροφή είναι μια μακροπρόθεσμη επιλογή τρόπου ζωής και δεν υπάρχουν «μαγικές» τροφές που θα θεραπεύσουν όλες τις παθήσεις σας. Έχοντας αυτό κατά νου, τα οφέλη της ντομάτας για την υγεία μου φαίνονται πολύ καλά».
