Ενώ η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζεται να ψηφίσει άλλον ένα νόμο που απορρυθμίζει τις εργασιακές σχέσεις, η Eurostat δημοσιεύει άλλη μια στατιστική που δείχνει ότι ο Έλληνες είναι πρωταθλητές στην υπερεργασία.
Συγκεκριμένα, το δεύτερο τρίμηνο του 2025 καταγράψαμε διπλάσια ποσοστά εργαζομένων που δούλεψαν πάνω από 45 ώρες την εβδομάδα, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ.
Αυτό όμως δεν είναι, από μόνο του, το πιο ανησυχητικό. Άλλωστε είναι γνωστό ότι οι Έλληνες έχουν την μεγαλύτερη εργάσιμη εβδομάδα στην Ευρώπη, και τους χαμηλότερους μισθούς σε αγοραστική δύναμη – ανά δεδουλευμένο ωρομίσθιο.
Εκείνο που αξίζει να μας προβληματίσει είναι ότι το οχτάωρο-πενθήμερο, τείνει να αποτελέσει παρελθόν. Η πλειοψηφία των εργαζομένων στην Ελλάδα (74,5%) δουλεύει πάνω από 40 ώρες την εβδομάδα – προφανώς με υπερωρίες ή σε δεύτερη και τρίτη δουλειά – για να τα βγάλει πέρα. Εκείνοι που δουλεύουν 30 ως 39 ώρες, κοντά δηλαδή στον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 36 ωρών, είναι μόλις το 1,7%, έναντι 19% στην Ευρωζώνη. Αντιθέτως, το 35ωρο ως 39ωρο είναι ο κανόνας για περισσότερο από το ένα τρίτο των Δανών και των Γάλων εργαζομένων.
Το αίτημα της ΓΣΕΕ για εργάσιμη εβδομάδα 37,5 ωρών χωρίς μείωση μισθών, ακούγεται ώριμο και επίκαιρο αν θέλουμε να συγκλίνουμε με την Ευρώπη και έχει σχεδόν την καθολική υποστήριξη των εργαζόμενων. Η πραγματοποίησή του όμως θα παραμείνει όνειρο απατηλό, αν δεν μπει στο τραπέζι μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων. Προς το παρόν οι συλλογικές συμβάσεις καλύπτουν μόλις 2 στους 10 εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα (σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ), και πόρρω απέχουμε από το στόχο της ΕΕ για κάλυψη τουλάχιστον του 80% των εργαζομένων από αυτές.
Oι Έλληνες το δεύτερο τρίμηνο του 2025 ήταν πρωταθλητές στην υπερεργασία
Ποιοι δούλεψαν 45ωρα και 50ωρα
Με βάση τα τελευταία τριμηνιαία στοιχεία της Eurostat, το 10,8 % των απασχολουμένων ηλικίας 20-64 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζονταν περισσότερες από 45 ώρες την εβδομάδα στην κύρια και τη δευτερεύουσα απασχόλησή τους συνολικά.
Το υψηλότερο ποσοστό παρατηρήθηκε στην Ελλάδα (20,9 %), ακολουθούμενη από την Κύπρο (16,6 %) και τη Μάλτα (14,6 %). Αντίθετα, το χαμηλότερο ποσοστό παρατηρήθηκε στη Βουλγαρία (2,5 %), τη Λετονία (4,1 %) και τη Ρουμανία (5,9 %).
Επίσης η Ελλάδα έχει μακράν το υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων που δουλεύουν πάνω από 50 ώρες την εβδομάδα, 12,2%, σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ (6,5%).
Ποιοι δούλεψαν από 20 ως 44 ώρες
H Eurostat δείχνει ότι ο χρόνος εργασίας μεταξύ 20 και 44 ωρών την εβδομάδα – συνδυάζοντας την κύρια και τη δεύτερη εργασία – ήταν ο πιο δημοφιλής στην ΕΕ, με το 72,3 % του συνόλου των απασχολουμένων να εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία. Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Βουλγαρία (92,8 %), η Ρουμανία (90,6 %) και η Λετονία (86,9 %) κατέγραψαν τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων σε αυτή την κατηγορία.
Στην Ελλάδα η μεγαλύτερη κατηγορία απασχολούμενων (53,6%) δουλεύει από 40 ως 45 ώρες την εβδομάδα.
Υποαπασχόληση
Σε επίπεδο ΕΕ, το 16,9 % των απασχολουμένων ατόμων ηλικίας 20-64 ετών εργάζονταν έως 19 ώρες την εβδομάδα. Τα υψηλότερα ποσοστά σε αυτή την κατηγορία παρατηρήθηκαν στις Κάτω Χώρες (26,8 %), τη Δανία (25,5 %) και την Αυστρία (25,3 %). Αντίθετα, αυτή η κατηγορία ήταν η μικρότερη στη Ρουμανία (3,5 %), τη Βουλγαρία (4,6 %) και την Ελλάδα (6,1 %).
Υπερωρίες και κάρτα εργασίας
Τα ανεβασμένα ποσοστά υπερωριακής εργασίας στην Ελλάδα το δεύτερο τρίμηνο του 2025 συνδέονται πιθανότατα με την εισαγωγή της ψηφιακής κάρτας εργασίας σε εστίαση και τουρισμό, από τον Μάρτιο του 2025. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ, το πρώτο επτάμηνο του 2025, καταγράφηκαν 1,8 εκατομμύρια επιπλέον υπερωρίες σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Οι δηλωθείσες υπερωρίες στον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 681% και στην εστίαση κατά 180%. Αυτό σημαίνει ότι «φανερώθηκαν» κρυφές και αδήλωτες υπερωρίες, που είτε δεν πληρώνονταν είτε πληρώνονταν με μαύρα. Επίσης, αν λάβουμε υπόψιν ότι οι παραβάσεις που σχετίζονται με την ψηφιακή κάρτα εργασίας και την υπέρβαση ωραρίου είναι οι πλέον συνηθισμένες μορφές εργοδοτικής παραβατικότητας, το πιθανότερο είναι ότι οι πραγματικές υπερωρίες είναι ακόμα περισσότερες.
