Καθώς το υπουργείο Ανάπτυξης φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή κι άλλα μέτρα για την καταπολέμηση της ακρίβειας, η Ελλάδα μετρά… πρωταθλήματα ανατιμήσεων σε βασικά τρόφιμα, όπως το τυρί, τα φρούτα και το ελαιόλαδο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στα τρόφιμα τον Δεκέμβριο κατέγραψε αύξηση 8,9% στην Ελλάδα έναντι 6% στις χώρες της Ευρωζώνης, με τη χώρα μας να παίρνει αργυρό μετάλλιο ακρίβειας, αφού ο εγχώριος πληθωρισμός στα είδη διατροφής ήταν ο δεύτερος υψηλότερος μετά από εκείνον της Μάλτας.
Εξετάζοντας αναλυτικότερα τη λίστα με τις 25 βασικές κατηγορίες τροφίμων της Eurostat η χώρα μας κάνει… πρωταθλητισμό ανατιμήσεων σε 18 προϊόντα, με μόλις 7 κατηγορίες να κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα αύξησης στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωζώνη.
Οι τιμές σε λάδι και φρούτα θα συνεχίσουν να «καίνε»
Ωστόσο, παρά τις υψηλές αυξήσεις οι πωλήσεις σε όγκο στα σούπερ μάρκετ όχι μόνο δεν μειώθηκαν αλλά απεναντίας κινήθηκαν ανοδικά πάνω από 2% τον Δεκέμβριο, όπως αναφέρουν πηγές του ΟΤ.
Τα ρεκόρ ακρίβειας
Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία άνοδο κατέγραψε η τιμή του ελαιολάδου παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η τρίτη ισχυρότερη παραγωγός πανευρωπαϊκά. Το ύψος της ανατίμησης τον Δεκέμβριο ανήλθε στην Ελλάδα σε 58,5% έναντι 48,5% στην Ευρωζώνη, με τη χώρα μας να κατατάσσεται στη δεύτερη θέση μεταξύ των 20 χωρών, μετά την Πορτογαλία όπου οι τιμές αυξήθηκαν κατά 64,8%.
Την ίδια ώρα χρυσό μετάλλιο ακρίβειας με +16,9% πήρε η Ελλάδα στα φρούτα, όπως διαπιστώνεται από τα οριστικά στοιχεία της Eurostat για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή του Δεκεμβρίου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό ανατίμησης μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης, με την Κύπρο να έρχεται δεύτερη στο +16,7%.
Όπως επισημαίνουν στελέχη των αλυσίδων, οι τιμές σε λάδι και φρούτα θα συνεχίσουν να «καίνε» επηρεάζοντας συνολικά την αξία στο καλάθι, καθώς αυτά τα προϊόντα έχουν μεγάλη στάθμιση στο γενικό δείκτη.
Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα η παραγωγή ελαιολάδου κινείται με απώλειες της τάξεως του 70% σε ισχυρές παραγωγικές περιοχές όπως η Κρήτη και η Μεσσηνία, γεγονός που αναπόφευκτα επηρεάζει τις τιμές.
Σε ό,τι αφορά στα γαλακτοκομικά, το τυρί λόγω των τιμών στη φέτα εξακολουθεί να καταγράφει υψηλό ποσοστό αύξησης, το οποίο ανήλθε τον Δεκέμβριο στο 9,4% όταν στην ευρωζώνη παρατηρείται μια σημαντική επιβράδυνση του ύψους των ανατιμήσεων, καθώς διαμορφώθηκαν στο 1,7%.
Και στην περίπτωση του τυριού η Ελλάδα βρέθηκε στην κορυφή των αυξήσεων μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης.
Επίσης χρυσό στην ακρίβεια παίρνει η χώρα μας στην κατηγορία «Διατηρημένα φρούτα και προϊόντα με βάση τα φρούτα» με αυξήσεις τον Δεκέμβριο της τάξης του 14,3% σε ετήσια βάση, στις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες (+10,4%), στα άλλα προϊόντα διατροφής (πρόκειται για έτοιμα γεύματα ραφιού, όπως για παράδειγμα οι σούπες σε φακελάκι), καθώς και στα αναψυκτικά οι τιμές των οποίων ανατιμήθηκαν σε ποσοστό 14,9%.
Επιπλέον τη δεύτερη θέση στην Ευρωζώνη έλαβε η χώρα μας όσον αφορά τις ανατιμήσεις στα παρασκευάσματα με βάση το κρέας (π.χ. το σνίτσελ και το ρολό κοτόπουλου, το ζαμπονάκι κονσέρβα κ.ά.) με +14,1% τον Δεκέμβριο.
Και νέες αυξήσεις εφέτος
Σχετικά με την εξέλιξη των τιμών στο επόμενο διάστημα, τα «μηνύματα» της αγοράς υποδεικνύουν ότι η πορεία των αυξήσεων στο ράφι θα κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα. Πάντως, μέχρι στιγμής στο 11μηνο του 2023 οι εγχώριοι καταναλωτές έχουν πληρώσει επιπλέον 711 εκατ. ευρώ για τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ, ενώ είδαν νέες αυξήσεις και τον Νοέμβριο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Circana, οι ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ για το 2024 υπολογίζεται ότι θα κινηθούν στο 4,5% στο σύνολο των ταχυκίνητων προϊόντων (FMCGs) από 7,3% που ήταν το 2023. Ειδικότερα στα τρόφιμα, που αντιπροσωπεύουν το 75% του καλαθιού των καταναλωτών, προβλέπεται ότι αυξήσεις των τιμών θα ανέλθουν στο 4,6% ( έναντι 7,3% το 2023).
Στο +28,5% ο πληθωρισμός των τροφίμων την 4ετία 2020-2023
Σε κάθε περίπτωση, ο πληθωρισμός στην κατηγορία των τροφίμων διατηρήθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα και το 2023 (11,6% από 11,7% το 2022), σύμφωνα με την ανάλυση της Eurobank, επιβαρύνοντας ιδιαίτερα τον προϋπολογισμό νοικοκυριών που ανήκουν στα χαμηλά εισοδηματικά κλιμάκια (η βαρύτητα των τροφίμων σε αυτά τα νοικοκυριά είναι κατά πολύ υψηλότερη σε σύγκριση με τα νοικοκυριά που ανήκουν σε υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια), «καθιστώντας αναγκαίες τις στοχευμένες παρεμβάσεις εκ μέρους των ασκούντων την οικονομική πολιτική», όπως αναφέρουν οι αναλυτές.
Ας σημειωθεί ότι οι κατηγορίες της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών ήταν εκείνες στις οποίες καταγράφηκαν οι υψηλότερες σωρευτικές αυξήσεις των τιμών την 4ετία 2020-2023, φθάνοντας στο 28,5%.
Πηγή: OT
