Ο επίμονος πληθωρισμός στην Ελλάδα, που κινήθηκε στο 3% κατά μέσο όρο το πρώτο πεντάμηνο του 2025, προβληματίζει τους οικονομολόγους, όπως αποτυπώνεται στο νέο δελτίο της Εurobank «7 Hμέρες Οικονομία».
Με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Καταναλωτή, ο πληθωρισμός τον Μάιο «ανέβασε ταχύτητα» και ανήλθε στο 3,3%, από 2,6% τον Απρίλιο, ενώ αντίθετα στην Ευρωζώνη υπήρξε αποκλιμάκωση στο 1,9% από 2,2%.
Η ψαλίδα μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης δεν είναι συγκυριακή. Τα τελευταία δύο χρόνια ο πληθωρισμός στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω από έναν μέσο όρο της τάξης του 3,1%, ενώ στην Ευρωζώνη το αντίστοιχο μέγεθος τον τελευταίο ενάμιση χρόνο είναι 2,4% (με τάση αποκλιμάκωσης από τις αρχές του 2025).
Σύμφωνα με την ανάλυση της συστημικής τράπεζας, η απόκλιση αντανακλά σε έναν βαθμό τον υψηλότερο ρυθμό μεγέθυνσης της Ελλάδας έναντι της Ευρωζώνης. Προσθέτουν όμως ότι «το διαφορικό πληθωρισμού έναντι της Ευρωζώνης, εφόσον επιμείνει, επιφέρει εκ νέου απώλεια ανταγωνιστικότητας ως προς τις τιμές, που είχε διορθωθεί με τα προγράμματα προσαρμογής».
Αυτό που καίει περισσότερο τους εργαζόμενους στην Ελλάδα είναι ότι ο πληθωρισμός, σε συνδυασμό με τη φορολογική επιβάρυνση, εξανεμίζει τις όποιες ονομαστικές αυξήσεις στους μισθούς.
Η Εurobank μεταφράζει σε μετρήσιμους οικονομικούς όρους αυτό που οι περισσότεροι μισθωτοί νιώθουν στο πετσί τους: Ακόμα και αν είδαν την αμοιβή τους να αυξάνεται, όταν φτάνει η ώρα να πληρώσουν λογαριασμούς, δάνεια, ενοίκια, σουπερμάρκετ, φροντιστήρια, διαπιστώνουν ότι και πάλι ο λογαριασμός «δεν βγαίνει». Γι’αυτό και η λεγόμενη «υποκειμενική φτώχεια» στη χώρα μας είναι μακράν η υψηλότερη σε όλη την ΕΕ, και πλήττει τους έξι στους δέκα μισθωτούς – όπως κατέγραψε η νέα έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ.
Στο ενημερωτικό δελτίο «7 ημέρες οικονομία», υπογραμμίζεται ότι ο πληθωρισμός επιδρά αρνητικά στον πραγματικό μέσο μισθό (μισθός ανά εργαζόμενο), δηλαδή στον μισθό εκφρασμένο σε όρους ενός καλαθιού αγαθών και υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο μέσος ονομαστικός μισθός στην Ελλάδα το α’ τρίμηνο 2025 αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 3,4%, από 4,9% το δ’ τρίμηνο 2024.
Σε πραγματικούς όμως όρους, προσμετρώντας την επίπτωση του πληθωρισμού, η ενίσχυσή του ήταν μόλις 0,3%, από 1,9% το δ’ τρίμηνο 2024.
Να δεις τι σου’χω για μετά
Με τη δραματική κορύφωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή και τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, τα φίδια των πληθωριστικών πιέσεων έχουν ζώσει εκ νέου και την ελληνική οικονομία. Όπως επισημαίνει η Eurobank, στην περίπτωση που οι γεωπολιτικές εντάσεις παραταθούν και οξυνθούν, συνιστούν έναν ανοδικό κίνδυνο για το πληθωρισμό καθότι οι χώρες του Περσικού Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Ιράκ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιράν και Κουβέιτ) συνεισφέρουν περίπου το 26% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Αντίστοιχα, από τα Στενά του Ορμούζ, ήτοι των Στενών που συνδέουν την Αραβική Θάλασσα με τον Περσικό Κόλπο, διέρχονται καθημερινά περίπου 20 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και πετρελαιοειδών προϊόντων, μέγεθος που ισοδυναμεί με περίπου το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου.
Προς το παρόν καθησυχαστικό είναι ότι παρά την αύξηση των τελευτών ημερών, η τιμή του πετρελαίου Brent είναι αρκετά χαμηλότερη σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν ($76,45 / βαρέλι στις 17/6/2025 vs. $84,25 / βαρέλι στις 17/6/2024).
Ό,τι αφήνει όρθιο ο πληθωρισμός… το αναλαμβάνουν οι φόροι
«Αυτή τη στιγμή αν κάποιος αδικείται στην Ελλάδα, είναι ο μισθωτός», δήλωσε πρόσφατα ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας, προτείνοντας σαρωτικές αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, για να αρθούν οι αδικίες εις βάρος των μισθωτών.
Μόνο που μέχρι να έρθουν οι όποιες φορολογικές ελαφρύνσεις, οι εργαζόμενοι θα έχουν ήδη πληρώσει ένα βαρύ χαράτσι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, μόνο για το φορολογικό έτος 2023, οι εργαζόμενοι με εισοδήματα από 10.000 έως 33.000 ευρώ επιβαρύνθηκαν με επιπλέον φόρους ύψους 934,5 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό το ποσό αφορά αποκλειστικά την αύξηση των εισοδηματικών κλιμακίων σε σχέση με το 2022.
Εκτιμάται ότι για την τριετία 2022-2024, η συνολική επιπλέον φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών ξεπερνά τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το δηλωθέν φορολογητέο εισόδημα των μισθωτών σημείωσε εντυπωσιακή αύξηση από 70,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022 σε 76,5 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023 – μια διαφορά 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι μεγαλύτερες αυξήσεις στη φορολογία καταγράφονται σε δύο κύριες ζώνες:
Χαμηλά εισοδήματα (12.000-15.000€): Όπου συγκεντρώνεται η μεγαλύτερη μάζα χαμηλόμισθων εργαζομένων, με μισθούς 900-1.100€ και φορολογικό συντελεστή 9%.
Μεσαία εισοδήματα (λίγο κάτω από 30.000 ευρώ και 30.000-33.000 ευρώ)
Φόρος εισοδήματος και μισθοί
Σε αντίστοιχη έκθεση για την φορολογία, ο ΟΟΣΑ σημειώνει ότι για τους μισθωτούς η αύξηση του φόρου εισοδήματος, ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του πραγματικού μισθού – οδηγώντας σε μείωση του πραγματικού εισοδήματος που προκύπτει μετά την εφαρμογή της φορολόγησης. Ενώ πραγματικός μέσος μισθός αυξήθηκε σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ κατά 1,7% το 2024 (4,7% ο ονομαστικός μείον 3% ο πληθωρισμός), ο μέσος φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε 2,6%.
Τι υπόσχεται η κυβέρνηση
Παρά τους πανηγυρισμούς για τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι οι εργαζόμενοι και η λεγόμενη «μεσαία τάξη» – που στην Ελλάδα έχει φτωχοποιηθεί βάναυσα την τελευτία δεκαπενταετία, εξακολουθούν να σηκώνουν τα περισσότερα βάρη.
Γι’αυτό και υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης υπόσχεται φορολογικές ελαφρύνσεις υπέρ της μεσαίας τάξης. Προς το παρόν όμως δεν υπάρχει κάποια σαφής εικόνα, με τον υπουργό να παραπέμπει στα μέτρα που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο.
