«Γι’ αυτό έχουμε τους υψηλότερους φόρους που είχαμε ποτέ, γι’ αυτό έχουμε εξωφρενικά υψηλούς λογαριασμούς, γι’ αυτό έχουμε κρίση στο κόστος διαβίωσης» δήλωσε πρόσφατα ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών σερ Εντ Ντέιβι, αποδίδοντας στο Brexit όλα τα δεινά των Βρετανών. Κάποιοι στη Ηνωμένο Βασίλειο ζητούν μια έστω τελωνειακή ένωση, με το μπλογκ. Άλλοι όμως βλέπουν σε αυτό μια καταστροφή.
Πρόσφατα, η Βουλή των Κοινοτήτων στη Γηραιά Αλβιόνα ψήφισε υπέρ ενός συμβολικού νομοθετικού μέτρου που ενθαρρύνει τη διαπραγμάτευση για μια νέα τελωνειακή ένωση με την ΕΕ, δίχως όμως να υπάρχει κάποια πραγματική αλλαγή ή ένα δεσμευτικό «ναι» στην επιστροφή στην τελωνειακή ένωση.
Για τον διακεκριμένο βρετανό δημοσιογράφο όμως της Telegraph, Αμπρός Έβανς-Πρίτσαρντ, η κατάρρευση της «επανεκκίνησης» του σερ Κιρ Στάρμερ με την ΕΕ θα έπρεπε να έχει καταστήσει σαφές ότι ο διμερής μηχανισμός Βρυξελλών-Λονδίνου είναι «δηλητηριώδης, δυσλειτουργικός και άχρηστος».
Σε ανάλυσή του ο Πρίτσαρντ, εξηγεί ότι η Βρετανία αν έμπαινε σε μια τελωνειακή ένωση, θα έπρεπε να υιοθετήσει τους κανονισμούς της ΕΕ χωρίς ψήφο και να παραδώσει μεγάλο μέρος των σημερινών της δασμολογικών εσόδων στις Βρυξέλλες για αυτό το «προνόμιο».
Αρνείται ο ίδιος ότι η ανάπτυξη της χώρας του Ην. Βασιλείου είναι δεμένη χειροπόδαρα επειδή βρίσκεται εκτός τελωνειακής ένωσης. «Αν η Βρετανία έκανε ένα τόσο ανόητο βήμα, θα έπρεπε να καταργήσει τις εμπορικές της συμφωνίες με την Ινδία και την Αυστραλία, καθώς και άλλες που βρίσκονται στα σκαριά. Θα έπρεπε να αποχωρήσει από το CPTPP και να εγκαταλείψει τόσο τη διαπραγματευτική της ισχύ όσο και τον ρόλο της στη διαμόρφωση αυτού που εξελίσσεται σε υποκατάστατο του ανενεργού Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, με σοβαρή απώλεια διπλωματικής αξιοπιστίας».
Επίσης, προσθέτει ότι θα έπρεπε να καταργήσει το εμπορικό της πλαίσιο με τις ΗΠΑ, προκαλώντας βέβαιη και οργισμένη αντίδραση από τον Τραμπ.
«Θα εγκατέλειπε τη συμφωνία μηδενικών δασμών στα φάρμακα (η ΕΕ αντιμετωπίζει 15%), τη συμφωνία 10% για 100.000 αυτοκίνητα τον χρόνο (η ΕΕ αντιμετωπίζει 15%) και τη συμφωνία 25% για χάλυβα και αλουμίνιο, που παραμένει ημιτελής (η ΕΕ αντιμετωπίζει 50%)».
Συμμαχία με τις ΗΠΑ, όχι με ΕΕ
Ο Βρετανός δημοσιογράφος σημειώνει πως η τεχνολογική συμμαχία ΗΠΑ-Ην. Βασιλείου είναι δυνατή μόνο επειδή αυτή η χώρα είναι «πλήρως αυτοκυβερνώμενο κράτος», ικανό να θέτει τους δικούς του κανόνες και τη δική του εμπορική πολιτική, και ικανό να ρυθμίζει την τεχνητή νοημοσύνη ως ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιηθεί και όχι ως απειλή που πρέπει να περιοριστεί.
«Γι’ αυτό οι αμερικανικές εταιρείες έχουν δεσμευτεί για επενδύσεις ύψους 150 δισ. λιρών στην τεχνητή νοημοσύνη και στις προηγμένες τεχνολογίες την επόμενη δεκαετία, και αυτό είναι που θα οδηγήσει σε ένα άλμα παραγωγικότητας στο Ην. Βασίλειο, καθώς η «καμπύλη J της AI» θα ανεβάσει τον μακροπρόθεσμο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης πάνω από το 2%».
Υποστηρίζει ότι τα πιθανά οφέλη είναι κατά τάξεις μεγέθους μεγαλύτερα από τα ξεπερασμένα ψίχουλα του 20ού αιώνα που θέλει να μας πουλήσει ο σερ Εντ.
Το Ην. Βασίλειο διαθέτει τον τρίτο μεγαλύτερο τομέα AI στον κόσμο με μεγάλη διαφορά, αντλώντας τόσες επενδύσεις όσες ολόκληρη η ΕΕ μαζί. «Ποιος σώφρων στρατηγικός νους θα έδενε τις τεχνολογικές μας τύχες στο εξελισσόμενο τροχαίο δυστύχημα του ευρωπαϊκού Κανονισμού για την AI, που έχει οδηγήσει σε μαζική έξοδο των ευρωπαϊκών τεχνολογικών νεοφυών επιχειρήσεων;» αναρωτιέται ο Πρίτσαρντ.
Η ΕΕ, επιτέλους, προσπαθεί εσπευσμένα να μετριάσει τα χειρότερα σημεία αυτού του κανονισμού και της ρύθμισης των δεδομένων (GDPR), αλλά η ζημιά έχει γίνει.
Η ΕΕ έχασε οριστικά το cloud computing από τους αμερικανικούς hyperscalers τη δεκαετία του 2010. Τώρα χάνει και τη θεμελιώδη AI από τους Αμερικανούς, ενώ χάνει την AI εφαρμογών από την κινεζική DeepSeek.
Διάβασαν την έκθεση Ντράγκι;
Στη συνέχεια ο Βρετανός δημοσιογράφος στέκεται στην οικονομική παρακμή όπως αναφέρεται στην έκθεση Ντράγκι. «Την έχει διαβάσει άραγε κάποιος από τους 100 βουλευτές που ψήφισαν υπέρ συνομιλιών για τελωνειακή ένωση; Είναι μια συντριπτική κριτική για το πώς το μπλοκ έχασε την ψηφιακή επανάσταση της δεκαετίας του 2000 και παγιδεύτηκε στις «μεσαίες τεχνολογίες του περασμένου αιώνα»» λέει.
Επιπλέον οι τέσσερις μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης έχουν αποδώσει εξίσου άσχημα συνολικά, ενώ η Γερμανία έχει πάει ακόμη χειρότερα – αφήνοντας κατά μέρος τα σοκ της Covid και του πολέμου του Βλαντίμιρ Πούτιν, που έχουν ανακατέψει δραματικά την εικόνα.
«Αν το Brexit είχε πράγματι προκαλέσει τέτοια απώλεια, το Ην. Βασίλειο θα έπρεπε, στο αντίθετο υποθετικό σενάριο, να είχε ξεπεράσει τη Γερμανία σε ανάπτυξη κατά περίπου 10% ή και περισσότερο, κάτι που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της αξιοπιστίας».
Μπορεί επίσης να προστεθεί ότι η Γερμανία έπρεπε να πληρώσει μεγάλες καθαρές μεταβιβάσεις προς την Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα στο πλαίσιο του ταμείου ανάκαμψης της πανδημίας ύψους 800 δισ. ευρώ. Αυτό έχει ωραιοποιήσει την ανάπτυξη των χωρών της Λέσχης Μεσογείου, που ούτως ή άλλως είχαν μεγάλο έδαφος να καλύψουν μετά τη χαμένη δεκαετία της ευρωζώνης. Αν η Βρετανία βρισκόταν ακόμη στην ΕΕ, θα έπρεπε να συμβάλει και αυτή στις μεταβιβάσεις.
Οι ΗΠΑ γνωρίζουν άνθηση λόγω της μεγαλύτερης δημοσιονομικής επέκτασης που έχει καταγραφεί ποτέ σε καιρό ειρήνης, με διαρθρωτικά δημοσιονομικά ελλείμματα άνω του 6% του ΑΕΠ επί Τραμπ 1.0, Bidenomics και τώρα Τραμπ 2.0, και με ανεξέλεγκτη συσσώρευση χρέους. Ούτε υπέστησαν δεκαπλασιασμό των τιμών του φυσικού αερίου μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Είναι σοβαρό ζήτημα
Το ευρύτερο ζήτημα της τελωνειακής ένωσης είναι ότι ο βρετανικός λαός ψήφισε το 2016 για την αποκατάσταση της πλήρους δημοκρατικής αυτοκυβέρνησης υπό το δικό του κοινοβούλιο, τους δικούς του νόμους, τα δικά του δικαστήρια και τις δικές του ρυθμιστικές αρχές.
Η ανατροπή αυτού και η ολίσθηση πίσω στη νομική τροχιά της ΕΕ χωρίς νέα συνταγματική εντολή είναι σοβαρό ζήτημα. Το να γίνει αυτό για μια άχρηστη τελωνειακή ένωση της ΕΕ, στη μετα-ευρωπαϊκή εποχή της AI και της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, είναι να προστεθεί αμαρτία στην αμαρτία.
Στους φιλοευρωπαϊκούς φίλους μου μπορώ μόνο να πω: με κάθε τρόπο, κάντε το επιχείρημα υπέρ της Ευρώπης με βάση την πολιτισμική συγγένεια, το γούστο και τις αξίες – σας καταλαβαίνω, τώρα που ο φιλελεύθερος κόσμος έχει χάσει την Αμερική – αλλά μην προσποιείστε ότι υπάρχει οικονομικό επιχείρημα.
