Δεν εκπλήσσει κανέναν ότι ο καιρός και η κλιματική κρίση μετέτρεψαν τεράστιες εκτάσεις στις ΗΠΑ και παντού στον κόσμο σε αφιλόξενες ζώνες εκτός από τους… πλούσιους, αφού όπως προκύπτει οι αποκαλούμενοι «υπερπλούσιοι» του πλανήτη έχουν μία ροπή να αγοράζουν ακίνητα σε περιοχές με ακραίες καιρικές συνθήκες.
Οι ιδιοκτήτες σπιτιών σε περιοχές όπου σημειώνονται πυρκαγιές, πλημμύρες, τυφώνες, κύματα καύσωνα, ξηρασίες και κατολισθήσεις, παλεύουν με το τι πρέπει να κάνουν: να μείνουν και να μάθουν να ζουν με αυτή τη δαμόκλειο σπάθη και τις ανάλογες επιπτώσεις, τις ζημιές και τα εκρηκτικά αυξανόμενα έξοδα ασφάλισης σπιτιού, ή να μετακομίσουν κάπου που δεν απειλεί τακτικά με καταστροφή η κακοκαιρία – μια ακριβή, ωστόσο, όσο και οδυνηρή επιλογή, ειδικά για τους ιδιοκτήτες σπιτιών που ζουν επί μακρόν και για πολλές γενιές σε μία περιοχή, καθώς και για τους κατοίκους με χαμηλό ή σταθερό εισόδημα.
Υπάρχουν όμως και οι υπερπλούσιοι, οι οποίοι δεν χρειάζεται να παλέψουν με καμία από αυτές τις κακές επιλογές. Αντιθέτως, μετακινούνται μαζικά σε επικίνδυνα μέρη και προκαλούν ρεκόρ τιμών ακινήτων όταν φτάνουν εκεί.
Βίτσιο, ρίσκο ή πλάνο;
Στο διάσημο και ακριβό Παλμ Μπιτς, ο Γουίλιαμ Λόντερ, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Estée Lauder Companies, υπέγραψε συμβόλαιο τον Φεβρουάριο για να πουλήσει ένα κενό οικόπεδο μπροστά στον ωκεανό για σχεδόν 200 εκατομμύρια δολάρια. Εν τω μεταξύ, οι πρόσφατα ενημερωμένοι χάρτες πλημμύρας της FEMA (Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης) για την κομητεία Παλμ Μπιτς μόλις προσέθεσαν χιλιάδες αγροτεμάχια στις ζώνες υψηλού κινδύνου πλημμύρας.
Στο Μαϊάμι, η στάθμη της θάλασσας προβλέπεται να αυξηθεί έως και 43 εκατοστά μέχρι το 2040 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2000. Τον Φεβρουάριο, ένα σπίτι στο Star Island της πόλης πωλήθηκε για 120 εκατομμύρια δολάρια, ρεκόρ για την κομητεία.
Στο Τσάρλεστον της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, ένας αγνώστου ταυτότητας αγοραστής πλήρωσε τον Φεβρουάριο το ρεκόρ της πόλης, 18,25 εκατομμύρια δολάρια, για ένα ιστορικό παραθαλάσσιο σπίτι στο Battery. Να σημειωθεί, πάντως, ότι στο λιμάνι του Τσάρλεστον καταγράφηκαν 52 μεγάλα πλημμυρικά γεγονότα μεταξύ 1922 και 2023, ενώ τα 38 από αυτά συνέβησαν από το 2015 και μετά.
Το Paradise Valley, ο αριστοκρατικός θύλακας κοντά στο Φοίνιξ, σημείωσε ρεκόρ πώλησης κατοικιών αξίας 33,5 εκατομμυρίων δολαρίων τον Ιανουάριο του 2025. Το 2024, στην περιοχή του Φοίνιξ σημειώθηκε ρεκόρ 113 συνεχόμενων ημερών με θερμοκρασία άνω των 38 βαθμών.
Γιατί και θέλουν και μπορούν
Γιατί οι πλούσιοι, λοιπόν, συρρέουν σε αυτές τις περιοχές υψηλού κλιματικού κινδύνου και πληρώνουν τιμές ρεκόρ; Επειδή και… το θέλουν και το μπορούν!
«Υπάρχουν ορθολογικοί λόγοι για τους οποίους μετακινούνται σε αυτές τις τοποθεσίες», εξηγεί στην Wall Street Journal ο Milton Pedraza, διευθύνων σύμβουλος του Luxury Institute, μιας εταιρείας ερευνών και συμβουλών στην Boca Raton της Φλόριντα και στη Νέα Υόρκη. «Η αγάπη για τον ωκεανό, η αγάπη για τους ανθρώπους που βρίσκονται εκεί, τα εστιατόρια, η κουλτούρα. Επίσης, η λογική ‘πού είναι οι άνθρωποί μου; Πού πηγαίνει η φυλή μου;’».
Παραλίες στον ωκεανό, βουνοπλαγιές, σαρωτικές εικόνες της ερήμου – αυτές οι περιοχές είναι εδώ και καιρό οι τόποι επιλογής των πλουσίων και δεν πρόκειται να αφήσουν τον κλιματικό κίνδυνο να τους χαλάσει την ατμόσφαιρα. Επιπλέον, αυτές οι τοποθεσίες προσδίδουν κύρος, ειδικά για τους ανθρώπους που είναι καινούργιοι στον τεράστιο πλούτο, λέει ο Clay Cockrell, κλινικός κοινωνικός λειτουργός που έχει πολλούς πλούσιους πελάτες: «Υπάρχει το ‘πάντα προσπαθούσα γι’ αυτό, θα το αποκτήσω, είτε πλημμυρίσει είτε όχι’».
Όταν γίνεται απαραίτηση η… αυταπάτη
Καθώς οι υπερπλούσιοι κοιτάζουν να διατηρήσουν τη… φυλή, η έλλειψη αποθεμάτων υπερπολυτελών κατοικιών σημαίνει επίσης ότι ανεβάζουν τις τιμές των ακινήτων σε νέα ρεκόρ. Αλλά γιατί να μετακομίσετε σε ένα μέρος, όπου η ιδιοκτησία σας με την «υψηλότερη τιμή που πληρώσατε ποτέ» θα μπορούσε να εξαφανιστεί από τον πλανήτη από τον επόμενο μεγάλο σεισμό;
Η Madeline Levine, ψυχολόγος στο Σαν Φρανσίσκο, λέει πως όταν έθεσε αυτή την ερώτηση σε έναν απίστευτα πλούσιο πελάτη της, νόμιζε ότι η ερώτηση ήταν ξεκαρδιστική, αλλά μετά της απάντησε: «Γιατί όχι; Μπορούμε να δεχτούμε ένα χτύπημα».
Φταίει ο «σχετικός πλούτος». Ένα από τα σπίτια στο Μαλιμπού που ανήκε στον Λάρι Έλισον, συνιδρυτή της Oracle, κάηκε στις πυρκαγιές του Ιανουαρίου. Το Zillow το είχε αποτιμήσει προηγουμένως σε περίπου 21,5 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό είναι περίπου το 0,01% της καθαρής περιουσίας του, που ανέρχεται σε περίπου 216 δισεκατομμύρια δολάρια.
Για τους πλούσιους της… κατώτερης βαθμίδας, οι οποίοι θα έχαναν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό της καθαρής αξίας του σπιτιού που ακριβοπλήρωσαν εάν αυτό γινόταν στάχτη, απαιτείται κάποια αυταπάτη για να μετακομίσουν σε περιοχές υψηλού κινδύνου, σημειώνει ο Brad Klontz, οικονομικός σχεδιαστής και ψυχολόγος στο Μπόλντερ του Κολοράντο.
«Αυτοί οι άνθρωποι κοιτάζουν γύρω τους και λένε ‘αυτό μοιάζει με επικίνδυνο μέρος’. Αλλά όλοι φαίνεται να είναι ήρεμοι, και χαμογελαστοί και χαρούμενοι και σκέφτεσαι ‘ναι, μάλλον είμαστε ασφαλείς. Ποιες είναι οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο εδώ;’», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Μπορούν οι υπερπλούσιοι να τα βάλουν με τη μανία της φύσης;
Όταν η αυταπάτη συναντά την οργή της φύσης, πάντως, οι πλούσιοι μπορούν να αντέξουν οικονομικά να χτίσουν σπίτια που είναι πιο πιθανό να επιβιώσουν. Οι τεχνικές κατασκευής με βαθμό Cat-5, τα πυρίμαχα υλικά, οι ιδιωτικές πυροσβεστικές δυνάμεις, τα φράγματα για τις πλημμύρες και τα σπίτια που υψώνονται πάνω από τα επίπεδα των καταιγίδων, είναι όλοι τρόποι με τους οποίους τα χρήματα αγοράζουν προστασία από τη φύση που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά.
Στο Μαλιμπού, ωστόσο, οι πρόσφατες πυρκαγιές, οι οποίες κατέστρεψαν όχι μόνο τα σπίτια αλλά και τις υποδομές που καθιστούν μία περιοχή κοινότητα, μπορεί να σηματοδότησαν την αρχή του τέλους της εποχής του ως θύλακα για τους υπερπλούσιους.
«Νομίζω ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής», λέει ο Pedraza του Luxury Institute. Οι επαφές και οι πελάτες του μεταξύ των «λεφτάδων» του Μαλιμπού έχουν, όλο και περισσότερο, ξεπεράσει το θέμα, ανεξάρτητα από το πόσα χρήματα έχουν: «Είναι απλά πολύ γρήγορο και πολύ άγριο».
