Λίγες ώρες πριν την 24ωρη πανελλαδική απεργία ενάντια στο νέο εργασιακό νομοσχέδιο, η ΓΣΕΕ αποστέλλει επιστολή στην υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως, παρουσιάζοντας αναλυτικά τις διαφωνίες και τις προτάσεις της.
Η ΓΣΕΕ ζητά εκ νέου να αποσυρθούν όλες οι διατάξεις του νομοσχεδίου που αφορούν τη διάρκεια και την οργάνωση του χρόνου εργασίας, καθώς και την ετήσια άδεια.
Επιμένει ότι οι σχετικές ρυθμίσεις υποβαθμίζουν σοβαρά την ποιότητα ζωής και εργασίας και θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, οι οποίοι απειλούνται με εργασιακή εξουθένωση.
Δεν προηγήθηκε διάλογος
Η τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση επαναλαμβάνει την πάγια θέση της, ότι τα ζητήματα του χρόνου εργασίας αποτελούν αντικείμενο ρύθμισης συλλογικών συμβάσεων εργασίας και όχι του κρατικού νομοθέτη. Υπογραμμίζει ότι για όλα τα παραπάνω ζητήματα θα έπρεπε να έχει προηγηθεί ουσιαστικός κοινωνικός διάλογος, κάτι που προφανώς θεωρεί ότι δεν έχει γίνει.
Πράγματι, στην εισαγωγική συνάντηση που είχε γίνει με την υπουργό τον Ιούνιο, υπήρξε απλώς μια γενικόλογη εισαγωγή στο «πνεύμα» του νομοσχεδίου, χωρίς το περιεχόμενο των διατάξεων
Τα δέκα αγκάθια του εργασιακού νομοσχεδίου
Η ΓΣΕΕ καλεί την υπουργό να ορίσει, έστω και τώρα, συνάντηση με τους εκπροσώπους της και τους υπόλοιπους κοινωνικούς εταίρους, πριν συζητηθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή. Την ύστατη στιγμή η ΓΣΕΕ ζητά την ευκαιρία να εκθέσει σε πρώτο πρόσωπο τις απόψεις της στην υπουργό και να εξηγήσει «τους λόγους που επιβάλλουν την απόσυρση των καταστροφικών για τους εργαζομένους μέτρων».
Σε ένα εκτενές και τεκμηριωμένο κείμενο, η ΓΣΕΕ εκθέτει ένα προς ένα τα βασικά σημεία διαφωνίας με το εργασιακό νομοσχέδιο
1. Το 13ωρο γίνεται υποχρεωτικό (άρθρα 6 & 14)
Αποδομώντας το επιχείρημα ότι η 13ωρη εργασία σε έναν εργοδότη θεσπίζεται «κατ’ εξαίρεση» και «συναινετικά», η ΓΣΕΕ τονίζει τα εξής:
- Παραβιάζεται το ακραίο ελάχιστο όριο ημερήσιας ανάπαυσης του εργαζόμενου, για 11ωρες, που προβλέπει η Οδηγία 2003/88/ΕΚ.
Πράγματι, αν συμπεριληφθεί ο χρόνος μετάβασης προ και από την εργασία, το διάλειμμα και ο χρόνος προετοιμασίας, μένουν σκάρτες 8 με 9 ώρες, ίσα για πλύσιμο, ύπνο και φαγητό (στα όρθια). Υπενθυμίζεται ότι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία το διάλειμμα δεν θεωρείται εργάσιμος χρόνος. Επιπλέον, το νέο νομοσχέδιο «χαρίζει» στους εργοδότες ως και μία ώρα τη μέρα επιπλέον (μισή ώρα πριν και μισή μετά τη δουλειά) ως απλήρωτη «προετοιμασία»
- Θέτει σε κίνδυνο την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων
- Διαλύει την ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής
- Η υπερωριακή εργασία γίνεται ουσιαστικά υποχρεωτική για τον εργαζόμενο. Σύμφωνα με ισχύουσα διάταξη (άρθρο 659 του ΑΚ), στην οποία παραπέμπει ρητά το νέο νομοσχέδιο «αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέρα από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει , αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη.
Η ΓΣΕΕ επισημαίνει ότι οι Έλληνες εργαζόμενοι ήδη εργάζονται 1.886 ώρες ετησίως (ΟΟΣΑ 2022), έναντι μέσου όρου ΕΕ 1.571 ωρών, με καταλυτικές επιπτώσεις στην υγεία και αυξανόμενα εργατικά ατυχήματα.
2. Διευθέτηση χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία βάση (άρθρο 7)
Το σχέδιο νόμου επιτρέπει διευθέτηση και σε εβδομαδιαία βάση, όπου μπορεί να συμφωνείται 10ωρη εργασία 4 ημέρες και άδεια την 5η ημέρα. Αυτό σημαίνει:
- Επιπλέον εργασία χωρίς πρόσθετη αμοιβή, με αντάλλαγμα ρεπό ή άδεια
- Η διευθέτηση ανήκει στη διευθυντική εξουσία του εργοδότη
- Επιτρέπεται υπερεργασία και υπερωρία ακόμη και κατά τη διάρκεια μειωμένης απασχόλησης
- Αποφεύγονται νέες προσλήψεις
3. Υπερωριακή απασχόληση στην εκ περιτροπής εργασία (άρθρο 5)
Κανονικά η εκ περιτροπής απασχόληση (π.χ. λιγότερες μέρες την εβδομάδα ή λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών) εφαρμόζεται σε δύο περιπτώσεις: Με συμφωνία εργαζόμενου-εργοδότη, υπδηλώνοντας ότι η εταιρεία έχει περιορισμένες ανάγκες προς κάλυψη. Όταν εφαρμόζεται μονομερώς σημαίνει ότι η εταιρεία έχει μειώσει σημαντικα την οικονομική της δραστηριότητα και είναι ένα ύστατο μέτρο πριν τις απολύσεις. Η δυνατότητα υπερωριών στους εκ περιτροπής εργαζόμενους ακυρώνει τον σκοπό αυτής της μορφής απασχόλησης. υπονομεύει την πλήρη απασχόληση και αποτρέπει προσλήψεις προσωπικού.
4. Κατάτμηση ετήσιας άδειας (άρθρο 9)
Το νομοσχέδιο μειώνει στο μισό την ελάχιστη διάρκεια ενός τμήματος άδειας (από 12 σε 6 εργάσιμες ημέρες για εξαήμερο) και επιτρέπει απεριόριστη κατάτμηση. Αυτό:
- Ματαιώνει τον σκοπό της άδειας
- Θέτει σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχική υγεία
- Δεν επιτρέπει επαρκή συνεχόμενο χρόνο ανάπαυσης
5.Αναδρομική Καταχώρηση Άδειας
Η καταχώρηση της άδειας γίνεται απογραφικά μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα (αντί μέχρι μία ώρα μετά την έναρξή της όπως ισχύει ως τώρα), δυσχεραίνοντας τον έλεγχο για τυχόν παραβιάσεις.
6. Οικειοθελής αποχώρηση σε 3 ημέρες (άρθρο 12)
Μειώνεται από 5 σε 3 ημέρες ο χρόνος αδικαιολόγητης αποχής από την εργασία, που εξομοιώνεται με οικειοθελή αποχώρηση, χωρίς αποζημίωση. Η χρήση της διάταξης από τους εργοδότες μπορεί να οδηγήσει σε καταχρηστικές πρακτικές και απώλεια θέσεων εργασίας με fast track διαδικασίες
7. Συμβάσεις 2 Ημερών την Εβδομάδα (άρθρο 19)
Εισάγονται συμβάσεις έως 2 ημερών εβδομαδιαίως μέσω «ταχείας πρόσληψης»
Οι συμβάσεις μπορεί να είναι ακόμα και «κατά παραγγελία», χωρίς ελάχιστο συμφωνηθέντα χρόνο εργασίας. Ισοδυναμούν πρακτικά με συμβάσεις «μηδενικών ωρών», μια ακραία μορφή ευελιξίας, χωρίς καμία προστασία για τον
εργαζόμενο.
8. Ευέλικτη προσέλευση και χρόνος προετοιμασίας (άρθρο 20)
Με την ευέλικτη προσέλευση ως 120 λεπτά ημερησίως, για τις επιχειρήσεις με ψηφιακή κάρτα, είναι εμφανής ο κίνδυνος καταχρηστικών πρακτικών, για άτυπη διεύρυνση ωραρίου και απλήρωτες υπερωρίες.
Με την αφαίρεση του χρόνου προετοιμασίας από το ωράριο (30 λεπτά πριν και 30 λεπτά μετά για τη βιομηχανία και 10 +10 για τους υπόλοιπους κλάδους), καθίσταται διάτρητο το 11ωρο της ημερήσιας ανάπαυσης.
9. Κατάργηση ασφαλιστικών εισφορών στις υπερωριακές προσαυξήσεις
Καταργούνται οι ασφαλιστικές εισφορές σε προσαυξήσεις λόγω υπερεργασίας, υπερωρίας και εργασίας νύχτα/Κυριακές/αργίες, μειώνοντας τα έσοδα του ΕΦΚΑ. Υπενθυμίζεται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές αποτελούν «εν τη ευρεία έννοια μισθό», ο οποίος δεν εξαντλείται στις τακτικές αποδοχές.
10. Ψηφιακή Οργάνωση – κατάργηση εγγράφων (άρθρα 15 και 16)
Καταργείται η υποχρέωση τήρησης στο χώρο εργασίας:
- Βιβλίου αδειών
- Εντύπων ατομικών συμβάσεων
- Εκκαθαριστικών σημειωμάτων
- Υποβολής συμβάσεων στο ΕΡΓΑΝΗ
Η ατομική σύμβαση αντικαθίσταται από «Ψηφιακή Αναγγελία», δυσχεραίνοντας τον έλεγχο τήρησης των όρων εργασίας.
Και ένα «Ναι»
Η ΓΣΕΕ απορρίπτει το 13 ωρο, και ζητά μείωση εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας στις 37,5 ώρες χωρίς μείωση αποδοχών.
Πρόκειται για ένα αίτημα που βρίσκει σύμφωνη τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων (97%). Πάνω από το 80% εκτιμά ότι η μείωση του χρόνου εργασίας θα ωφελήσει σημαντικά την κοινωνική και οικογενειακή ζωή, την ψυχική και σωματική τους υγεία, ενώ ο ένας στους δύο θεωρεί
